Cùng bàn luận về việc cải tạo mụn dừa thành sản phẩm chất lượng phục vụ nông nghiệp.

Mấy ngày nay báo đài liên tục thông tin về việc người nông dân chặt dừa đi để trồng cây khác.Điều này làm tôi có nhiều suy nghĩ và tiếc nuối,tuy không sống trong lòng vùng đất dừa,nhưng cây dừa luôn gắn với hình ảnh quê hương thân thuộc.Kèm theo đó,việc trồng dừa đã tạo ra được rất nhiều sản phẩm,từ trái,lá,thân,vỏ,gáo...Người dân đã có truyền thống trồng dừa từ rất lâu,kinh nghiệm thì dồi dào.Việc đốn bỏ cây đi để trồng loại khác thì đó là một sự lãng phí,lãng phí những nguồn lợi sẵn có,lãng phí kinh nghiệm bao đời,lãng phí công sức tiền của đã đầu tư và sắp tới sẽ là lãng phí cho những gì tìm hiểu loại giống cây mới và phương pháp canh tác.
Vấn đề tôi nêu ra để bàn luận hôm nay là việc tận dung phụ phẩm của vỏ dừa để tạo phân hưu cơ cải tạo đất.Việc làm này đã được nghiên cứu từ lâu và cho ra những sản phẩm có mặt trên thì trường đất sạch trồng rau sạch.Nhưng người dân ít biết tận tường phương thức sản xuất vì thứ nhất đây là cần câu cơm của nhiều doanh nghiệp,công nghệ cũng như phương thức sản xuất không phổ biến rộng,người dân chưa quan tâm đúng mức cho sản phẩm...
Tôi xin mạo muội đưa ra phương thức xử lý mụn dừa nhằm giúp mọi người(những ai chưa biết) có một cái nhìn tổng thể về các phương pháp ngâm ủ mạt dừa.

Quả dừa khô sau khi tách vỏ cho ra hạt(là phần sọ dừa có cơm dừa,nước) và vỏ dừa.Dùng máy dập đập để tách xơ dừa và mạt dừa.Nếu muốn làm chỉ xơ dừa thì phun nước để dễ tách xơ.Qua các thí nghiệm thì có thể định lượng được những thành phần có trong mạt dừa,ngoài những thành phần như độ ẩm,tro,cellulose thô...ta quan tâm đến 2 thành phần chính là Tanin và lignin.
- Tanin là một polyphenol có vị chát,làm kết tủa protein.Tanin phân bố rộng rãi trong thực vật như trà,vỏ măng cụt.Trong mạt dừa tanin chiếm 2,5%.Tanin tan tốt trong nước,alcol và aceton.
1g Tanin tan trong 0,35ml nước.
Khử tanin: do tính tan tốt trong nước nên ta có thể ngâm mạt dừa trong nước để tách Tanin.
- Lignin là một polime thơm phong phú nhất trái đất,không tan trong nước, dung môi thường và acid đậm,chỉ dưới tác dụng của kiềm bisunfit natri và acid Sunfuric thì lignin mới bị phân giải một phần và chuyễn sang dạng hòa tan.
Làm giảm lignin: hòa tan lignin trong mội trường kiềm NaOH,Ca(OH)2...
Tỉ số C/N:
Như đã biết,các thành phần phần trăm nguyên tố của tế bào vi khuẩn là:
C = 50 - 54
N = 10 - 12
O = 20 - 22
H = 10- 12
P = 3 - 5
S và các nguyên tố khác = 2 - 3
Tỉ lệ C/N trong tế bào vi khuẩn 5/1,nhưng ngoài các thành phần Cacbon dùng để xây đựng tế bào,vi sinh vật cần 4 phần C nữa để phân giải năng lượng cho hoạt động sống,như vậy tỉ lệ C/N mà VSV cần lấy ở môi trường ngoài là khoảng 25/1.
Trong tự nhiên,các vi sinh vật(VSV) háo khí sử dụng đạm tố của chất hữu cơ để tự cấu tạo ra tế bào và hấp thu oxy tạo enzym phân giả chất hữu cơ,đồng thời thu năng lượng để sinh sản.Mạt dừa chứa lượng N ít nhưng chất hữu cơ quá nhiều,tức là tỉ lệ C/N quá cao,VSV không thể phân giải hết.Như vậy,để VSV phân giải hết mạt dừa,ta phải đưa tỉ lệ C/N về mức 25/1 - 30/1.Qua định lượng,ta có thể thấy lượng C/N của mạt dừa vào khoảng 280,quá cao so với quá trình ủ phân hưu cơ.Để giảm tỉ lệ C/N ta thường dùng các chất thải rắn thu hồi từ các chợ nông sản thực phẩm như các loại đậu,cá ươn thối...trong đó hàm lượng N khá cao mà ta cần thu hồi để điều chỉnh tỉ lệ C/N,hoặc bổ xung trực tiếp đạm vô cơ.
Sau khi ngâm,thành phần đáng chú ý nhất trong việc xừ lý mạt dừa là cellulose,lignin,hemicellulose.Ba thành phần này kết hợp tạo ra cấu trúc phức tạp và bền vững.Quá trình ủ tạo phân hưu cơ là quá trình lợi dụng các enzym do VSV tiết ra nhằm phá hũy các cấu trúc bền vững của mạt dừa.Có nhiều chủng VSV được chọn,mỗi loại có một enzym đặt hiệu,tham gia chuyễn hóa nối tiếp nhau.Những loại VSV được chọn như:
- Xạ khuẩn phân giải hemicellulose: Steptomyces cellulosae; Strep.diastaticus;Strep.aureus...
- Nấm mốc và các vi khuẩn: các chủng VSV này phân giải cellulose: Trichoderma viride,trichoderma reesei,Aspegillus niger...
Quy trình ủ phân hữu cơ:
1/Các phương pháp thông thường như:
- Ủ ngoài trời theo đống cao 1,5 - 2m có đậy vải bạc.
- Ủ trong bể ủ có thổi khí cưỡng bức.
- Ủ hở kèm đảo trộn thường xuyên.
Trong đó phương pháp ủ trong bồn kèm thổi khí cưỡng bức là phù hợp do:
- Sản phẩm cuối đồng đều,đạt chất lượng.
- Vốn xây dựng thấp.
- Dễ vận hành,kiểm soát.
- Thời gian ủ ngắn 3 -5 tuần.
Ủ mạc dừa là quá trình phân giải của các VSV hiếu khí trong điều kiện có kiểm soát.Quá trình ủ sinh nhiệt,hơi nước và khí CO2.Do đó trọng lượng,thể tích sau khi ủ giảm 40 -50%.
2/Các yều tố ảnh hưởng đến quá trình ủ mạt dừa:
- Kích thước nguyên liệu:Kích thước nhỏ để tăng diện tích tiếp xúc với VSV nhưng không được quá nhuyễn vì như vậy dễ thiếu Oxy dẫn đến chuyển hóa yếm khí.
- Tỉ lệ C/N: cần bổ xung N để đưa tỉ lệ C/N về mức 25/1 - 30/1.
- Sự thông khí: VSV cần một lượng lớn Oxy để phân hủy,nếu thiếu dễ dẩn đến chuyễn hóa yếm khí,gây mùi hôi và làm chậm quá trình chuyễn ủ.Nồng độ Oxy trong đống mạt dừa vào khoảng 10 -12%,hoặc đảo trộn 2 lần/1 ngày.Chú ý tránh làm mất nhiệt.
- Độ ẩm: tối ưu vào khoảng 40 60%
- pH: trung tính 5,5 - 8.Tuy vậy,quá trình ủ pH thay đổi tùy giai đoạn.
- Nhiệt độ: tăng từ 32 độ đến 60 độ.Theo các giai đoạn:
+ Giai đoạn phát triển: 5 - 7 ngày,nhiệt độ tăng từ nhiệt độ thường đến 48 - 52 độ C,pH giảm từ 7 về 5,5
+ Giai đoạn phân giải: 50 -60 độ C,pH tăng từ 5,5 đến 7.
+ Giai đoạn ổn định: 5 - 7 ngày,nhiệt độ giảm về bình thường,pH ổn định từ 6,8 - 7.
Kết luận:
Như vậy quá trình ủ mạt dừa tạo thành chất hữu cơ cho cây trồng được tổng kết như sau:



Mạt dừa --(sàng tách tạp chất,ngâm rửa tanin)--> Mạt dừa sạch tanin --> ngâm trong dung dịch NaOH 5% trong 2 ngày --> rửa kiềm --> cán,vắt -->mạt dừa có độ ẩm thích hợp --( điều chỉnh C/N,phun trộn mem VSV thích hợp)-->Mạt dừa đưa vào bể ủ -- (trộn,đo độ ẩm,nhiệt,bơm khí cưỡng bức,phun nước giữ ẩm)--> Phân dừa đã hoai mục --> định lượng bán thành phẩm,bổ sung chất dinh dưỡng và vi lượng theo yêu cầu --> sản phẩm đầu ra chất lượng,hợp môi trường.
 


Thường thì người ta tách ra mùn dừa và xơ dừa. Xơ dừa có giá trị thương phẩm cao hơn và xuất khẩu được. Phần ủ làm phân nếu chỉ là mùn dừa thì mau phân hủy . Xơ dừa khó phân hủy hơn. Tôi dùng mùn xơ dừa hỗn hợp làm giá thể trồng rau trong hệ thống aquaponics thì một thời gian ngắn phần mùn đã bị phân hủy nhuyễn ra làm bít khí rễ, sau phải dùng toàn xơ dừa thì giá thể mới sử dụng được lâu dài
 
so dua

bạn hướng dẫn kỹ hơn cách làm sơ dừa thành đất sạch....dùng hóa chất gì mua ở đâu...mình cũng đam mê lắm mà không biết làm sao ....các bác nào biết chỉ dùm...cám ơn các bác nhiêu..
 
TÔI THƯỜNG LÀM THẾ NÀY:
- Xơ dừa mua về(6300đ/bao) mở miệng bao,bơm nước ngâm qua đêm,hôm sau đục lổ dưới đáy bao,bơm nước vô tiếp đến khi nước trong là được.
- Mua gói nấm đối kháng: Tricoderma(45.000đ/kg trộn,phun 50.000đ/500gr) trộn,ủ,tưới nước,đậy bạt...Khi nào thấy xơ dừa đen thui là được,thường là 25 ngày.
 
Em thấy bác tracryum phân tích khá kỷ về tính hóa lý của mụn dừa nhưng còn phần kỹ thuật ủ mụn dừa thành đất sạch thì em chưa rõ lắm.Không biết bác đã ủ thành công theo phương pháp này với số lượng lớn chưa ạ để em có thể tham quan học hỏi vì em thấy ý tượng này thật hữu ích và có thể thực hiện được ạ.
Thanks bác!
 
Em thấy bác tracryum phân tích khá kỷ về tính hóa lý của mụn dừa nhưng còn phần kỹ thuật ủ mụn dừa thành đất sạch thì em chưa rõ lắm.Không biết bác đã ủ thành công theo phương pháp này với số lượng lớn chưa ạ để em có thể tham quan học hỏi vì em thấy ý tượng này thật hữu ích và có thể thực hiện được ạ.
Thanks bác!
Tôi đang trồng Kè Bạc trên Củ Chi,chỉ độ trên dưới 1000 cây nên số lượng sơ dừa ủ cũng không nhiều(300 bao) nhưng thấy chất lượng cũng tương đối,cây phát triển bình thường,ít sâu bệnh.Có một ít cây Chuông vàng cũng trồng chung loại sơ ủ.So với Kè Bạc thì Chuông Vàng và cỏ phát triển tốc độ chóng mặt.Một tuần tôi không lên mà thấy cỏ phủ xanh như bỏ hoang lâu lắm rồi.
 
mụn dừa

em cám ơn các bác nhiều lắm....xin các bác chỉ dẫn kỹ hơn cách làm mụn dừa thành đất sạch...một bao mụn dừa dùng bao nhiêu hóa chất thì đủ..
 

mụn dừa

em cám ơn bác tracrym nhiều.. em thích làm mụn thành đất sạch...nhờ bác chỉ em mới hiểu được ít nhưng chưa làm thành công..xin bác
chỉ kỹ hơn...một bao sơ dừa dùng bao nhiêu thuốc kháng nấm...một bao sơ dừa ngâm nước mấy ngày hả bác...khi hoàn thành xong có cần trộn chung với loại gì nữa không bác...em muốn học hỏi cách làm đất sạch của bác địa chỉ mail của em: huulongnt@yahoo.com.vn....em cám ơn bác
nhiều lắm...
 
mun dua

có bác nào biết khí cưỡng bức là khí gì ko...cám ơn các bác nhiều lắm...
 
mụn dừa

chào các anh chị em đang làm nghiên cứu về mụn dừa , Các anh chị có tài liệu gì về nó có thẻ e cho em xin với ạ đặc biệt quy trình xử lý mụn dừa
địa chỉ của em là hoacomay.hus.edu.vn@gmail.com
hi vọng nhận đc sự giúp đỡ của anh chị để em hoành thành khóa luận tốt nghiệp tốt nhất
đây là những phần em sẽ nghiên cứu
Nghiên cứu chế tạo và đánh giá tác dụng của phân bón vi sinh từ mụn dừa
Tổng quan:
1. Mụn dừa
- Nguồn gốc
- Phân bố
- Thành phần hóa học
- ứng dụng
2. Phương pháp phân tích chỉ tiêu hóa học của phân bón
- Tổng Nito
- Tổng photpho
- Vi lượng
3. Phương pháp sản xuất phân bón vi sinh từ mùn dừa
- phương pháp sử lý mụn dừa ( loại Tanin, lignin, cắt mạch xenlulozo )
- bổ sung vi sinh
- bổ sung vi lượng
Chị hỏi giúp em xem phần 2 càng dài và có nhiều cơ sở lý thuyết càng tốt và chị xin cho em một quy trình sản xuất một loại phân vi sinh cụ thể nào đó xem các bước người ta sử lý như thế nào nhé.
Em cảm ơn chị!
 
Bác dùng toàn xơ dừa làm giá thể à? Lâu phân hủy không vậy bác ,được mấy năm,mình trộn thêm ít mùn dừa cho nó luu ẩm tốt hơn chứ.mong bác chia sẻ cho mình với.mình đang làm thủy canh ,cần mua số lượng lớn,rất lớn.bác biết trong đó có chổ nào bán rẻ thì chỉ giúp mình với nhé.meo của mình:maivandien1983@gmail.com. thank bác nhiều.
Thường thì người ta tách ra mùn dừa và xơ dừa. Xơ dừa có giá trị thương phẩm cao hơn và xuất khẩu được. Phần ủ làm phân nếu chỉ là mùn dừa thì mau phân hủy . Xơ dừa khó phân hủy hơn. Tôi dùng mùn xơ dừa hỗn hợp làm giá thể trồng rau trong hệ thống aquaponics thì một thời gian ngắn phần mùn đã bị phân hủy nhuyễn ra làm bít khí rễ, sau phải dùng toàn xơ dừa thì giá thể mới sử dụng được lâu dài
Thường thì người ta tách ra mùn dừa và xơ dừa. Xơ dừa có giá trị thương phẩm cao hơn và xuất khẩu được. Phần ủ làm phân nếu chỉ là mùn dừa thì mau phân hủy . Xơ dừa khó phân hủy hơn. Tôi dùng mùn xơ dừa hỗn hợp làm giá thể trồng rau trong hệ thống aquaponics thì một thời gian ngắn phần mùn đã bị phân hủy nhuyễn ra làm bít khí rễ, sau phải dùng toàn xơ dừa thì giá thể mới sử dụng được lâu dài
 
Các bác cho em hỏi,dùng mùn dừa làm giá thể trồng rau mầm có cần phải ủ kỹ như vậy không hay chỉ cần tách tanin và lignin là được,bác nào có kinh nghiệm xin chỉ giáo
Thanks!!
 


Back
Top