G
Guest
Guest
Kích thước thành thục (kích thước giao vĩ)
Đối với những cá thể cái khi chưa thành thục buồng trứng còn non có màu trong mờ, những noãn bào non của buồng trứng có dạng hình mắt lưới, trong tế bào chất tồn tại 1 ít noãn hoàng; sau đó buồng trứng bắt đầu phát triển tăng thể tích và thay đổi màu sắc khi cua đạt đến sự thành thục sinh dục, ở thời điểm này : lúc đầu buồng trứng có màu trắng sau đó chưển sang màu nâu, kícha thước noãn bào tăng dần và tích luỹ vật chất, noãn hoàng có dạng hạt nằm trong tế bào chất. Khi chỉ số thành thục đạt cực đại, buồng trứng chuyể sang màu vàng cam, lúc này cua mẹ gặp các điều kiện thuận lợi sẽ bắt đầu đẻ trứng.
Hoạt động giao vĩ
Cua xanh sống, sinh trưởng và phát triển ở vùng cửa sông, rừng ngập mặn, nơi có độ muối dao động từ 5%o đến 30%o, khi cá thể trưởng thành đạt kích thước thành thục, chúng có xu hướng kết đàn di cư ra ven biển, vùng cửa sông nơi đó có độ muối ổn định và cao hơn ( khoảng 30%o đến 35%o) để giao vĩ và đẻ trứng. Tuy nhiên sự giao vĩ cũng có thể xảy ra trong điều kiện nuôi nhốt ở mức nước có độ sâu từ 0,5 m trở lên và độ muối từ 30 – 35%o. Trước khi lột xác để giao vĩ một vài ngày, có thể cua cái tiết ra loại hoormon để quyến rũ con đực, lúc này cua đực sẽ bơi về phía cua cái và bắt cặp từng đôi, chúng dùng 3 đôi chân bò ôm lấy mặt lưng của con cái và cùng di chuyể với nhau trong khoảng vài ngày; khi con cái sắp sửa lột xác để chuẩn bị giao vĩ thì con đực sẽ rời con cái và tiếp tục bơi theo con cái. Giao vĩ chỉ thực sự xảy ra khi con cái vừa mới lột xác xong, cơ thể còn rất mềm,
Sau khi giao phối, con đực mang con cái dưới bụng trong thời gian một vài ngày cho đến khi con cái cứng vỏ có khả năng tự bảo vệ thì lập tức chúng tách nhau ra và
con đực tìm nơi lẩn trốn nếu không sẽ bị chính con cái đó ăn thịt. Việc bảo vệ con cái lúc còn mềm vỏ là đặc tính di truyền của loài nhằm đảm bảo sự tồn tại và phát triển của loài.
Sau khi giao vĩ tinh trùng được lưu giữ lại ở 2 hốc chứa tinh nằm bên trong, phía sau tim con cái, trong khoảng thời gian khá dài từ một đến hai tháng để thụ tinh khi con cái đẻ trứng.
<i>Sự đẻ trứng và thụ tinh:</i>
Sau khi giao vĩ cua cái không ngừng tích luỹ chất dinh dưỡng thông qua quá trình đồng hoá nhờ lấy thức ăn từ môi trường ngoài và trong cơ thể diễn ra hàng loạt các quá trình sinh hoá được thực hiện trong buồng trứng để tạo nên tế bào trứng từ những noãn bào còn non đến trạng thái thành thục. Sự phân bào giảm nhiễm được nhoàn thành trong thời gian tạo trứng và tích luỹ noãn hoàng. Quá trình hình thành noãn hoàng được chia thành 2 pha: pha đầu tiên diễn ra chậm để phát triễn noãn bào, tiếp theo là pha phát triễn để tích luỹ noãn hoàng trong trứng, noãn bào thay đổi màu sắc khi tích luỹ đầy noãn hoàng. Đẻ trứng là kết quả của quá trình tích luỹ đầy đủ vật chất, kèm theo sự biến đổi của màu sắc buồng trứng, khi những nhân tố môi trường sống phù hợp và đảm bảo cho sự phát triển của phôi trong điều kiện tốt nhất, thì những cá thể có buồng trứng chín muồi bát đầu đẻ trứng. Khi đẻ cua cái nằm ở đáy, các chân bò bám vào nền đáy để nâng cơ thể lên, phần bụng cua mở về phái sau, hai hàng chân bụng dựng lên,các phiến lông tơ của chân bụng ở vị trí thuận lợi để sẵn sàng kết dính trứng. Trứng chín tách khỏi màng polycul rơi vào xoang miệng của 2 ống dẫn trứng và chảy theo ống dẫn trứng đổ về 2 lỗ đẻ nằm đối xứng nhau ở gốc chân bò 3, ngay lập tức nhờ sự hoạt động nhịp nhàng của các đôi chân bụng mà không dính lẫn nhau.
Trứng cua có 2 lớp màng, lớp ngoài cùng có khả năng tạo thành cuống trứng để dính vào các lông tơ và làm nhiệm vụ bảo vệ, lớp trong mỏng hơn, giữa 2 lớp có khoảng trống.
Thời gian đẻ trứng của cua có thể kéo dài từ 30 – 120 phút. Không phải toàn bộ trứng đẻ ra bám được vào chân bụng của cua cái, một số trứng đáng kể không dính vào chân bụng cua.
Số lượng trứng của cua đẻ rất lớn. Một cua cái có trọng lượng 300g có thể đẻ và mang trên 1 triệu trứng. Trong mùa sinh sản một cua cái có thể đẻ trứng nhiều lần (đến 3 lần). Trứng lúc đẻ ra có đường kính trung bình 300µm.
Sự phát triển của phôi:
Trứng phôi được cua mẹ ôm và ấp cho đến lúc nở thành ấu trùng zoea. Trứng mới nở ra có màu vàng tươi bắt đầu quá trình phân cắt để phát triển. Cua cái ôm trứng thường ở gần bờ, có độ mặn và nhiệt độ nước tương đối ổn định. Theo sự phát triển của phôi, màu sắc trứng phôi từ màu vàng chuyển sang màu xám, về sau chuyển thành màu đen và sau một thời gian ngắn ấu trùng sẽ nở.
Sự phân cắt và phôi vị hoá đều xảy ra rong 5 ngày đầu. Khi trứng ngả sang màu xám thì bắt đầu xuất hiện mầm chân và mắt. Lúc đầu mắt có dạng mảnh dài màu sáng, đối xứng 2 bên, sau đó to dần và màu cũng đậm hơn, xung quanh xuất hiện các dốm hình sao và cuối cùng hình thành đôi mắt kép màu đenLột xác và sinh trưởng:</b>
Từ ấu trùng đến trưởng thành cua phải qua nhiều lần lột xác và qua mỗi lần lột xác vừa để sinh trưởng vừa để biến thái, thay đổi về kích thước và hình thái cấu tạo thực thụ của cua. Ở giai đoạn ấu trùng và cua bột thời gian giữa các lần lột xác thường ngắn: 2 -3 ngày hoặc 3 – 5 ngày. Ở cua giống và cua trưởng thành thời gian giữa các lần lột xác dài hơn. Trước khi lột xác cua tiết ra rất nhiều dịch tố để tách vỏ mềm ở bên trong ra khỏi vỏ cứng bên ngoài. Sau đó tại chỗ giao tiếp giữa phần vỏ của phần đầu ngực và phần bụng xuất hiện vết nứt. Lúc đầu bộ phận đầu ngực nâng lên, vết nứt lớn ra, khối đầu ngực lộ ra ngoài. Bụng co lại phía sau, các chân cử động và co về giữa, đôi chân bơi thoát ra ngoài, sau đến phần bụng, chân càng được lột ra sau cùng. Cua không chỉ lột vỏ bên ngoài mà vỏ cũ của mang ruột dạ dày cũng được lột đi. Sự lột xác diễn ra trong khoảng 30 – 60 phút. Cua mới lột xác lớp vỏ trong biến thnàh lớp vỏ ngoài còn nhăn<span> nheo sau đó mới dần dần căng ra. Cua mới lột xác không ăn không có khả năng tự vệ. Nằm ở đáy 2 – 3giờ mới trở lại bình và sau 1 -2 ngày sau vỏ mới cứng lại. Trong thời gian lột xác cua thường bị kẻ thù tấn công và rất dễ tử vong. Sau mỗi lần lột xác cua tăng trọng từ 40 – 80%.
Thời gian giữa các lần lột xác thay đổi theo từng giai đoạn. Ấu trùng có thể lột xác trong vòng 2-3 hoặc 3-5 ngày /lần. Cua lớn lột xác chậm hơn nửa tháng hay một tháng một lần. Sự lột xác của cua có thể bị tác động bởi 3 loại kích thich tố: kích thích tố ức chế lột xác, kích thích tố thúc đẩy lột xác và kích thích tố điều khiển hút nước lột xác.
Đặc biệt, trong quá trình lột xác cua có thể tái sinh lại nhữnng phần đã mất như chân, càng... Cua thiếu phụ bộ hay phụ bộ bị tổn thương thường có khuynh hướng lột xác sớm hơn nên có thể ứng dụng đặc điểm này vào trong kỷ thuật nuôi cua lột.
Cua một tuổi thành thục sinh dục và đẻ trứng. Trong đàn cua sinh sản có thể gặp những cua có kích trhước jkhác nhau. Cua cái mang trứng có trọng lượng từ 150 -850g.
Cua có trọng lượng trên 800g có thể đã ở năm thứ 3.
Tuổi thọ trung bình của cua từ 2-4 năm qua mỗi lần lột xác trọng lượng cua tăng trung bình 20-50%. Kích thước tối đa của cua biển có thể từ 19-28cm với trọng lượng từ 1-3kg/con. Thông thường trong tự nhiên cua có kích cỡ trong khoảng 7.5-10.5 cm. Với kích cơ tương đương nhau về chiều dài hay chiều rộng carapace thì cua đực nặng hơn cua cái.
Theo Đặng Kim Long
Đối với những cá thể cái khi chưa thành thục buồng trứng còn non có màu trong mờ, những noãn bào non của buồng trứng có dạng hình mắt lưới, trong tế bào chất tồn tại 1 ít noãn hoàng; sau đó buồng trứng bắt đầu phát triển tăng thể tích và thay đổi màu sắc khi cua đạt đến sự thành thục sinh dục, ở thời điểm này : lúc đầu buồng trứng có màu trắng sau đó chưển sang màu nâu, kícha thước noãn bào tăng dần và tích luỹ vật chất, noãn hoàng có dạng hạt nằm trong tế bào chất. Khi chỉ số thành thục đạt cực đại, buồng trứng chuyể sang màu vàng cam, lúc này cua mẹ gặp các điều kiện thuận lợi sẽ bắt đầu đẻ trứng.
Hoạt động giao vĩ
Cua xanh sống, sinh trưởng và phát triển ở vùng cửa sông, rừng ngập mặn, nơi có độ muối dao động từ 5%o đến 30%o, khi cá thể trưởng thành đạt kích thước thành thục, chúng có xu hướng kết đàn di cư ra ven biển, vùng cửa sông nơi đó có độ muối ổn định và cao hơn ( khoảng 30%o đến 35%o) để giao vĩ và đẻ trứng. Tuy nhiên sự giao vĩ cũng có thể xảy ra trong điều kiện nuôi nhốt ở mức nước có độ sâu từ 0,5 m trở lên và độ muối từ 30 – 35%o. Trước khi lột xác để giao vĩ một vài ngày, có thể cua cái tiết ra loại hoormon để quyến rũ con đực, lúc này cua đực sẽ bơi về phía cua cái và bắt cặp từng đôi, chúng dùng 3 đôi chân bò ôm lấy mặt lưng của con cái và cùng di chuyể với nhau trong khoảng vài ngày; khi con cái sắp sửa lột xác để chuẩn bị giao vĩ thì con đực sẽ rời con cái và tiếp tục bơi theo con cái. Giao vĩ chỉ thực sự xảy ra khi con cái vừa mới lột xác xong, cơ thể còn rất mềm,
Sau khi giao phối, con đực mang con cái dưới bụng trong thời gian một vài ngày cho đến khi con cái cứng vỏ có khả năng tự bảo vệ thì lập tức chúng tách nhau ra và
con đực tìm nơi lẩn trốn nếu không sẽ bị chính con cái đó ăn thịt. Việc bảo vệ con cái lúc còn mềm vỏ là đặc tính di truyền của loài nhằm đảm bảo sự tồn tại và phát triển của loài.
Sau khi giao vĩ tinh trùng được lưu giữ lại ở 2 hốc chứa tinh nằm bên trong, phía sau tim con cái, trong khoảng thời gian khá dài từ một đến hai tháng để thụ tinh khi con cái đẻ trứng.
<i>Sự đẻ trứng và thụ tinh:</i>
Sau khi giao vĩ cua cái không ngừng tích luỹ chất dinh dưỡng thông qua quá trình đồng hoá nhờ lấy thức ăn từ môi trường ngoài và trong cơ thể diễn ra hàng loạt các quá trình sinh hoá được thực hiện trong buồng trứng để tạo nên tế bào trứng từ những noãn bào còn non đến trạng thái thành thục. Sự phân bào giảm nhiễm được nhoàn thành trong thời gian tạo trứng và tích luỹ noãn hoàng. Quá trình hình thành noãn hoàng được chia thành 2 pha: pha đầu tiên diễn ra chậm để phát triễn noãn bào, tiếp theo là pha phát triễn để tích luỹ noãn hoàng trong trứng, noãn bào thay đổi màu sắc khi tích luỹ đầy noãn hoàng. Đẻ trứng là kết quả của quá trình tích luỹ đầy đủ vật chất, kèm theo sự biến đổi của màu sắc buồng trứng, khi những nhân tố môi trường sống phù hợp và đảm bảo cho sự phát triển của phôi trong điều kiện tốt nhất, thì những cá thể có buồng trứng chín muồi bát đầu đẻ trứng. Khi đẻ cua cái nằm ở đáy, các chân bò bám vào nền đáy để nâng cơ thể lên, phần bụng cua mở về phái sau, hai hàng chân bụng dựng lên,các phiến lông tơ của chân bụng ở vị trí thuận lợi để sẵn sàng kết dính trứng. Trứng chín tách khỏi màng polycul rơi vào xoang miệng của 2 ống dẫn trứng và chảy theo ống dẫn trứng đổ về 2 lỗ đẻ nằm đối xứng nhau ở gốc chân bò 3, ngay lập tức nhờ sự hoạt động nhịp nhàng của các đôi chân bụng mà không dính lẫn nhau.
Trứng cua có 2 lớp màng, lớp ngoài cùng có khả năng tạo thành cuống trứng để dính vào các lông tơ và làm nhiệm vụ bảo vệ, lớp trong mỏng hơn, giữa 2 lớp có khoảng trống.
Thời gian đẻ trứng của cua có thể kéo dài từ 30 – 120 phút. Không phải toàn bộ trứng đẻ ra bám được vào chân bụng của cua cái, một số trứng đáng kể không dính vào chân bụng cua.
Số lượng trứng của cua đẻ rất lớn. Một cua cái có trọng lượng 300g có thể đẻ và mang trên 1 triệu trứng. Trong mùa sinh sản một cua cái có thể đẻ trứng nhiều lần (đến 3 lần). Trứng lúc đẻ ra có đường kính trung bình 300µm.
Sự phát triển của phôi:
Trứng phôi được cua mẹ ôm và ấp cho đến lúc nở thành ấu trùng zoea. Trứng mới nở ra có màu vàng tươi bắt đầu quá trình phân cắt để phát triển. Cua cái ôm trứng thường ở gần bờ, có độ mặn và nhiệt độ nước tương đối ổn định. Theo sự phát triển của phôi, màu sắc trứng phôi từ màu vàng chuyển sang màu xám, về sau chuyển thành màu đen và sau một thời gian ngắn ấu trùng sẽ nở.
Sự phân cắt và phôi vị hoá đều xảy ra rong 5 ngày đầu. Khi trứng ngả sang màu xám thì bắt đầu xuất hiện mầm chân và mắt. Lúc đầu mắt có dạng mảnh dài màu sáng, đối xứng 2 bên, sau đó to dần và màu cũng đậm hơn, xung quanh xuất hiện các dốm hình sao và cuối cùng hình thành đôi mắt kép màu đenLột xác và sinh trưởng:</b>
Từ ấu trùng đến trưởng thành cua phải qua nhiều lần lột xác và qua mỗi lần lột xác vừa để sinh trưởng vừa để biến thái, thay đổi về kích thước và hình thái cấu tạo thực thụ của cua. Ở giai đoạn ấu trùng và cua bột thời gian giữa các lần lột xác thường ngắn: 2 -3 ngày hoặc 3 – 5 ngày. Ở cua giống và cua trưởng thành thời gian giữa các lần lột xác dài hơn. Trước khi lột xác cua tiết ra rất nhiều dịch tố để tách vỏ mềm ở bên trong ra khỏi vỏ cứng bên ngoài. Sau đó tại chỗ giao tiếp giữa phần vỏ của phần đầu ngực và phần bụng xuất hiện vết nứt. Lúc đầu bộ phận đầu ngực nâng lên, vết nứt lớn ra, khối đầu ngực lộ ra ngoài. Bụng co lại phía sau, các chân cử động và co về giữa, đôi chân bơi thoát ra ngoài, sau đến phần bụng, chân càng được lột ra sau cùng. Cua không chỉ lột vỏ bên ngoài mà vỏ cũ của mang ruột dạ dày cũng được lột đi. Sự lột xác diễn ra trong khoảng 30 – 60 phút. Cua mới lột xác lớp vỏ trong biến thnàh lớp vỏ ngoài còn nhăn<span> nheo sau đó mới dần dần căng ra. Cua mới lột xác không ăn không có khả năng tự vệ. Nằm ở đáy 2 – 3giờ mới trở lại bình và sau 1 -2 ngày sau vỏ mới cứng lại. Trong thời gian lột xác cua thường bị kẻ thù tấn công và rất dễ tử vong. Sau mỗi lần lột xác cua tăng trọng từ 40 – 80%.
Thời gian giữa các lần lột xác thay đổi theo từng giai đoạn. Ấu trùng có thể lột xác trong vòng 2-3 hoặc 3-5 ngày /lần. Cua lớn lột xác chậm hơn nửa tháng hay một tháng một lần. Sự lột xác của cua có thể bị tác động bởi 3 loại kích thich tố: kích thích tố ức chế lột xác, kích thích tố thúc đẩy lột xác và kích thích tố điều khiển hút nước lột xác.
Đặc biệt, trong quá trình lột xác cua có thể tái sinh lại nhữnng phần đã mất như chân, càng... Cua thiếu phụ bộ hay phụ bộ bị tổn thương thường có khuynh hướng lột xác sớm hơn nên có thể ứng dụng đặc điểm này vào trong kỷ thuật nuôi cua lột.
Cua một tuổi thành thục sinh dục và đẻ trứng. Trong đàn cua sinh sản có thể gặp những cua có kích trhước jkhác nhau. Cua cái mang trứng có trọng lượng từ 150 -850g.
Cua có trọng lượng trên 800g có thể đã ở năm thứ 3.
Tuổi thọ trung bình của cua từ 2-4 năm qua mỗi lần lột xác trọng lượng cua tăng trung bình 20-50%. Kích thước tối đa của cua biển có thể từ 19-28cm với trọng lượng từ 1-3kg/con. Thông thường trong tự nhiên cua có kích cỡ trong khoảng 7.5-10.5 cm. Với kích cơ tương đương nhau về chiều dài hay chiều rộng carapace thì cua đực nặng hơn cua cái.
Theo Đặng Kim Long
Last edited:
