Tên khoa học: Orseolia oryzae
Họ :Cecidomyidae
Bộ
iptera
Phân bố và ký chủ
Tập trung ở những vùng trồng lúa, đặc biệt là châu Á: Thái Lan, Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, Châu Phi.
Đặc điểm hình thái:
Thành trùng là 1 loài muỗi, có chiều dài 3 –5 mm, màu đỏ da cam.
Trứng hình bầu dục, mới đẻ màu trắng bóng sau chuyển thành màu xanh đậm.
Sâu non dạng dòi.
>
Nhộng màu đỏ da cam có nhiều hàng gai ở trên thân.
</li><li> Tập quán sinh hoạt và đặc điểm gây hại:
Thành trùng sau khi vũ hoá bắt cặp ngay sau 1 ngày có thể đẻ trứng hoạt động như muỗi nhà. Về ban đêm hút sương để sống thu hút bởi ánh sáng đèn, ban ngày gần nước.
Thành trùng đẻ trứng trên phiến lá gần mặt nước. Ấu trùng nở ra nhỏ, không chân nhờ 1 loại tiết tố làm dính ướt thân, chúng có thể bò gần gốc cây. Sâu non có thể sống trên mặt nước hoặc mặt bùn 6 – 8 ngày. Điều kiện khô hạn sâu non có thể chết ngay.
Sâu non lách qua các bẹ lá và chùi dần vào bên trong và tiến qua các đỉnh sinh trưởng của cây, tại đây sâu non đục ăn phá điểm sinh trưởng. Sâu non tiết ra một loại tiết tố llàm cho bẹ lá non phình to ra, kéo lên phía trên, đồng thời 2 mép lá dính lại tạo ra như cọng hành – gọi là muỗi hành.
Sâu non được cọng hành bọc lại và nằm bên trong ăn phá, không chui ra ngoài, cọng hành thực sự là bẹ lá của một phiến lá biến thành.
Bảy ngày sau khi tấn công ống lúa mọc dài như cọng hành màu xanh nhạt dễ phát hiện, trong cọng hành chỉ có một con sâu. Khi đủ lớn làm nhộng bên trong sâu có 1 gai, bò lên trên và bò ra ngoài khi vũ hoa.
Thành trùng khi vũ hoá để lại vỏ nhộng màu trắng dính trong cọng hành. Muỗi hành tấn công lúa ở giai đoạn đẻ nhánh mạnh nhất. Chồi chính bị hư đâm rất nhiều chồi phụ, thường có nhiều chồi. Cây lúa thấp, thân thẳng, cứng, nhiều nhánh, lá xanh thẩm => muỗi năng.
Phụ thuộc nhiều yếu tố ngoại cảnh : thời tiết, ẩm độ.
Thiếu H% thành trùng không bò lên được đỉnh sinh trưởng.
Trời u ám, sương mù, mưa nhỏ phù hợp cho muỗi năng phát triển.
</li><li>Biện pháp phòng trị:
- Canh tác: tiêu diệt cỏ dại, lúa dại, lúa chét. Gieo cấy đúng lúc, đúng thời vụ nhanh gọn.
- Bón NPK hợp lý để giai đoạn đẻ nhánh gọn không kéo dài.
- Có thể dùng các thuốc trừ sâu gốc lân hữu cơ khi ấu trùng mới nở: Furadan 3G, Basudin 10H, Mocap 10H, Padan 4H.</li></ul>
Họ :Cecidomyidae
Bộ
ipteraPhân bố và ký chủ
Tập trung ở những vùng trồng lúa, đặc biệt là châu Á: Thái Lan, Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam, Châu Phi.
Đặc điểm hình thái:
Thành trùng là 1 loài muỗi, có chiều dài 3 –5 mm, màu đỏ da cam.
Trứng hình bầu dục, mới đẻ màu trắng bóng sau chuyển thành màu xanh đậm.
Sâu non dạng dòi.
>
Nhộng màu đỏ da cam có nhiều hàng gai ở trên thân.
</li><li> Tập quán sinh hoạt và đặc điểm gây hại:
Thành trùng sau khi vũ hoá bắt cặp ngay sau 1 ngày có thể đẻ trứng hoạt động như muỗi nhà. Về ban đêm hút sương để sống thu hút bởi ánh sáng đèn, ban ngày gần nước.
Thành trùng đẻ trứng trên phiến lá gần mặt nước. Ấu trùng nở ra nhỏ, không chân nhờ 1 loại tiết tố làm dính ướt thân, chúng có thể bò gần gốc cây. Sâu non có thể sống trên mặt nước hoặc mặt bùn 6 – 8 ngày. Điều kiện khô hạn sâu non có thể chết ngay.
Sâu non lách qua các bẹ lá và chùi dần vào bên trong và tiến qua các đỉnh sinh trưởng của cây, tại đây sâu non đục ăn phá điểm sinh trưởng. Sâu non tiết ra một loại tiết tố llàm cho bẹ lá non phình to ra, kéo lên phía trên, đồng thời 2 mép lá dính lại tạo ra như cọng hành – gọi là muỗi hành.
Sâu non được cọng hành bọc lại và nằm bên trong ăn phá, không chui ra ngoài, cọng hành thực sự là bẹ lá của một phiến lá biến thành.
Bảy ngày sau khi tấn công ống lúa mọc dài như cọng hành màu xanh nhạt dễ phát hiện, trong cọng hành chỉ có một con sâu. Khi đủ lớn làm nhộng bên trong sâu có 1 gai, bò lên trên và bò ra ngoài khi vũ hoa.
Thành trùng khi vũ hoá để lại vỏ nhộng màu trắng dính trong cọng hành. Muỗi hành tấn công lúa ở giai đoạn đẻ nhánh mạnh nhất. Chồi chính bị hư đâm rất nhiều chồi phụ, thường có nhiều chồi. Cây lúa thấp, thân thẳng, cứng, nhiều nhánh, lá xanh thẩm => muỗi năng.
Phụ thuộc nhiều yếu tố ngoại cảnh : thời tiết, ẩm độ.
Thiếu H% thành trùng không bò lên được đỉnh sinh trưởng.
Trời u ám, sương mù, mưa nhỏ phù hợp cho muỗi năng phát triển.
</li><li>Biện pháp phòng trị:
- Canh tác: tiêu diệt cỏ dại, lúa dại, lúa chét. Gieo cấy đúng lúc, đúng thời vụ nhanh gọn.
- Bón NPK hợp lý để giai đoạn đẻ nhánh gọn không kéo dài.
- Có thể dùng các thuốc trừ sâu gốc lân hữu cơ khi ấu trùng mới nở: Furadan 3G, Basudin 10H, Mocap 10H, Padan 4H.</li></ul>
