Mọi người cho hỏi là ngựa được nuôi chăn thả ở ven hồ yên sở - hà nội là giống ngựa gì , chất lượng ngựa ra sao ?
20.969372, 105.862574
Nếu em mua 1 con ngựa cái tầm 1 năm tuổi rồi đem về huế nuôi thì giá khoảng chừng bao nhiêu triệu - chất lượng ngựa ở đó ra sao ?
Ngựa tốt có ở Bắc Kạn, huyện Ngân Sơn, và Nguyên Bình
tỉnh Cao Bằng. Năm 1975 tôi làm việc ở đây, đi nhiều xã
nên biết vùng này có ngựa tốt.
Ngựa Việt Nam rất nhỏ bé, chiều cao chỉ 1 mét 20 trở
xuống, thồ 1 tạ thóc, đi 1 chục cây số thì phải nghỉ,
1 người cưỡi con nào khỏe mới phi được vài trăm mét,
nhưng thường không thể cất vó phi được, mà chỉ chạy gằn
thôi. Vùng Phủ Thông, Ngân Sơn, Nguyên Bình thì ngựa
lai châu Âu, do người Ý đưa lên đây từ những năm 1930
để đi lại, khai thác vàng. Ngựa vùng này cao 1 mét 20
1 mét 25, ngực rộng có thể đưa bàn tay vào giữa 2 chân
trước được, trọng lượng gấp đôi ngựa thường chiều cao
1 mét mốt. Một người cưỡi thì có thể phi được 1 cây số
hay 2 cây số. Có thể thồ 1 tạ rưỡi.
Từ Yên Bái, có thể đi ngang qua Thái Nguyên, có thể
trở về Hà Nội, rồi từ đó đi Bắc Kạn, đến huyện Bạch
Thông. Từ đó đi lên phía bắc 10 cây số, là Phủ thông.
Nơi đó có đèo Giàng khá nổi tiếng vì rất cao. Từ chân
đèo này, rẽ tay trái về hướng Tây Bắc là Chợ Rã, rất
nhiều ngựa, nhưng chỉ 1 mét mốt thôi. Rẽ tay phải, thì
đi Sỹ Bình, nơi có ngựa to. Cứ tiếp tục lên phía bắc,
qua đèo Giàng, rồi mới rẽ tay phải, thì đi Thuận Mang,
cũng có ngựa to. Từ Thuận Mang đi lên phía bắc, là vùng
ngựa to, đến tận xã Vân Tùng, là thị xã Ngân Sơn. Nếu
theo đường lớn, từ Phủ Thông qua đèo Giàng thì đến Nà
Phặc, và qua Nà Phặc thì đến Đèo Gió, còn cao hơn Đèo
Giàng, cũng đến Vân Tùng, nhưng dọc con đường này thì
không có ngựa. Qua Ngân Sơn, thì lên Nguyên Bình, thuộc
tỉnh Cao Bằng, cũng có ngựa to. Lên nữa về Cao Bằng,
cũng có ngựa to, ngựa con, rất nhiều giống, có lẽ các
giống tạp do chiến tranh mà người Trung Quốc có. Riêng
vùng núi Sỹ Bình, Thuận Mang, Vân Sơn thì là ngựa lại
châu Âu. Nó có đặc điểm là có đốm trắng hay sọc trắng
ở giữa trán, hay vó có màu trắng như đi vớ. Ngựa trên
Cao Bằng có con to, nhưng không có đặc điểm này.
Chọn ngựa, ngoài đặc điểm To, Trẻ, sống lưng từ hũm vai
đến gò mông phải thẳng tắp, không được vồng lên, còn
phải để ý đến tính nết nữa. Ngựa nhanh và thông minh thì
mi mắt phải mỏng, gọi là mắt một mí, hay chỉ có vết mờ
thôi. Nếu 2 mí mắt dày, thì ngựa chậm. Ngựa mí mắt mỏng,
thì mặt cũng thon, đầu nhỏ, và nhất là má lép. Ngựa má
dày, bắp thịt hàm to nặng, thì rất chậm chạp. Ngựa nhanh
thì cổ cũng mỏng, và bờm cũng mỏng. Con nào bờm dày thì
rất chậm. Ngựa nhanh thường khó tính, chỉ người khỏe mạnh,
nhanh nhẹn, và cương quyết mới cưỡi hay thồ được nó. Nó
cũng rất dễ xảy ra tai nạn, làm người cưỡi bị thương hay
chết, và có thể nó cũng chết. Vì thế, trong những con nhanh,
phải chọn con hiền và điềm tĩnh. Những con quá nhanh nhạy,
đến nơi nguy hiểm, thì mình nên xuống ngựa, và cầm mõm nó
dắt đi, không được cầm dây mõm quá xa, mà tay phải luôn
luôn chạm vào má nó, và cầm thật chắc. Một số người vùng
này chỉ mấy thằng con trai chủ nhà mới cưỡi được, và thường
để làm giống, chứ người già và đàn bà không cưỡi được.
Vậy thì tùy bạn là người sành ngựa, hay chỉ cần ngựa to,
chứ không cần nhanh và sắc sảo, mà theo đó mà chọn. Ngựa
sắc sảo khi thả chăn, kẻ trộm không bắt được, vì nó có
thể bổ chết kẻ trộm. Tuy thế, ngựa chậm thì dễ bị bắt trộm.
--- @ 26/10/14 ---
Nếu bạn là đại gia, có thể mua ngựa Mỹ.
Ngựa Mỹ cao trung bình 1 mét 30, nặng gấp đôi
ngựa ta, giá rẻ bằng 1/5 giá ngựa ta. Cái khó
là công chuyên chở về Việt Nam. Phải có thuyền
to, chở trăm con mới có lời.
Ngựa Mỹ là ngựa hoang, tự sinh đẻ làm cho quá
nhiều, thiếu cỏ ăn, dẫn đến chết đói. Để tránh
ảnh hưởng sức khỏe của ngựa, chính phủ Mỹ hàng
năm phải bắt hàng nghìn con ngựa đem bán, chủ
yếu cho Mexico để ăn thịt. Mấy năm vừa rồi tổng
thống Obama cho phép giết ngựa lấy thịt ở nước
Mỹ, nhưng không thành công trong việc giảm số
đầu ngựa hoang, vì người Mỹ phản đối ăn thịt
ngựa. Cuối cùng nước Mỹ vẫn lúng túng trong viêc
giảm số đầu ngựa, và mở cửa bán ngựa ra nước ngoài
giá rẻ. Có lần bán ngựa giá 2 chục đôla một con.
Ngựa Việt Nam tốt giá 2 triệu, tương đương 1 nghìn
đôla, bằng giá ngựa tốt cuối hạng của Mỹ. Ngựa đầu
hạng thì tính triệu đôla, không bàn ở đây. Ngựa
Chợ Rã giá chưa tới 1 triệu, nhưng ngựa Ngân Sơn,
Thuần Mang thì 2 triệu một con.