VI. BEÄNH KYÙSINH TRUØNG MAÙU - BEÄNH MAÙU LOAÕNG DO<o
></o>
LEUCOCYTOZOONE(LEUCOCYTOZOONOSISAVIUM)<o></o>
1. Giôùithieäu<o></o>
- Beänh maùuloaõng ngaøy nay raát phoå bieán, laây lan maïnh do moät<o></o>
loaøi kyù sinhtruøng trong maùu coù teân laø Leucocytozoone gaây ra, theo<o></o>
PGS. TS. Leâ VaênNaêm thì 2 naêm qua (2010, 2011) beänh ñaõ vaø<o></o>
ñang gaây nhieàuthieät haïi cho ngöôøi chaên nuoâi taäp trung. Beänh coù<o></o>
theå gaây cheátñeán 70% gaø ñaëc bieät laø gaø chaên nuoâi theo loái taäp trung<o></o>
coâng nghieäp.<o></o>
2. Nguyeânnhaân<o></o>
- Nguyeân nhaângaây beänh do moät loaïi ñôn baøo kyù sinh thuoäc<o></o>
ngaønh Protozoa,soáng vaø phaùt trieån trong maùu, boä Haemosporina,<o></o>
hoï truøng roi,loaøi Leucocytozoon.<o></o>
3. Loaïi giacaàm maéc beänh<o></o>
- Ñeán nay ngöôøita ñaõ thaáy 67 chuûng Leucocytozoon gaây beänh<o></o>
cho treân 100loaïi gia caàm, thuûy caàm nuoâi vaø chim hoang. Coù thoâng<o></o>
tin beänh naøycoù theå laây sang ngöôøi vaø gaây cheát ngöôøi, vì theá ôû caùc<o></o>
nöôùc phaùttrieån ngöôøi ta raát chuù troïng coâng taùc phoøng choáng.<o></o>
4. Tuoåi giacaàm maéc beänh<o></o>
- Gia caàm, thuûycaàm, coù theå maéc beänh baát cöù luùc naøo.<o></o>
- Tuoåi gia caàm,thuûy caàm caøng cao ñeán moät naêm tuoåi thì caøng<o></o>
deã maéc beänh.<o></o>
5. Phöôngthöùc truyeàn laây<o></o>
- Beänh lantruyeàn chuû yeáu qua con maït, dón, muoãi huùt maùu laøm laây<o></o>
lan beänh töø gaønaøy sang gaø khaùc, töø chuoàng naøy sang chuoàng khaùc.<o></o>
166 167<o></o>
- Moãi moät congia caàm coù theå bò nhieãm vaøi ba chuûng kyù sinh<o></o>
truøng Leucocytozoon.<o></o>
6. Muøa phaùtbeänh<o></o>
Beänh coù tínhmuøa roõ reät, lieân quan chaët cheõ tôùi muøa phaùt trieån<o></o>
cuûa muoãi, dón,maït.<o></o>
7. Trieäuchöùng: Beänh coù 4 theå bieåuhieän:<o></o>
7.1. Theåquaù caáp<o></o>
- Gia caàm ñoätnhieân ho hoaëc haét hôi, hoäc maùu töôi ra mieäng,<o></o>
muõi, maøo taùinhaït raát nhanh roài laên ñuøng ra cheát, chuû yeáu xaûy ra<o></o>
ôû gaø.<o></o>
7.2. Theåcaáp tính<o></o>
Thöôøng xaûy raôû gaø nhieàu hôn ôû thuûy caàm.<o></o>
- Soát raát cao440C, uoáng nhieàu nöôùc, tieâu chaûy phaân xanhvaøng,<o></o>
xanh traéng, luùclaïi xanh leït nhö laù chuoái.<o></o>
- Gaø run raåy vìreùt, ñi khoâng vöõng, maøo thaâm, gaày suùt nhanh, xuø<o></o>
loâng, ñaàu ruùcvaøo caùnh tìm choã aám ñeå söôûi (döôùi boùng ñeøn hoaëc<o></o>
döôùi aùnh saùngmaët trôøi).<o></o>
- Gaø beänh bò hohen khoù thôû, ruït coå, ñöùng leû loi, maét nhaém<o></o>
nghieàn hoaëcnaèm tuïm ñoáng, chuùng boû aên roài cheát.<o></o>
- Luùc ñaàu chæthaáy gaø cheát laùc ñaùc vaøo ban ñeâm sau cheát caû vaøo<o></o>
ban ngaøy, soágaø cheát moãi ngaøy moät taêng cao, neáu khoâng ñieàu trò<o></o>
kòp chuùng seõcheát leân ñeán 70% sau gaàn moät thaùng maéc beänh.<o></o>
- ÔÛ gaø ñeû:ngoaøi caùc bieåu hieän ñieån hình neâu treân coøn thaáy giaûm<o></o>
saûn löôïngtröùng vaø tröùng coù kích thöôùc beù khoâng bình thöôøng, coù<o></o>
nhieàu tröùng voûmeàm deã vôõ hoaëc voû raát daøy, khi ñöa tröùng ñuû tieâu<o></o>
chuaån cuûa ñaøngaø beänh vaøo aáp thì giaûm maïnh tyû leä phoâi, tyû leä aáp<o></o>
nôû vaø gaø connôû ra cheát nhieàu trong 3-5 ngaøy ñaàu tieân.<o></o>
7.3. Theådöôùi caáp<o></o>
- Ñaây laø theåbeänh thöôøng thaáy ôû thuûy caàm vòt, ngan vaø hoang caàm.<o></o>
+ Ho hen roõ,soát li bì keùo daøi, maøo tích thaâm tím hoaëc taùi nhôït.<o></o>
+ Tieâu chaûy phaânxanh leït, ñoâi khi xanh vaøng, giaûm hoaëc boû aên.<o></o>
+ Gaàymoøn,thieáu maùu suy nhöôïc vaø cheát.<o></o>
7.4. Theåmaõn tính<o></o>
- Ñaây laø theåbeänh hay coøn goïi laø theå mang truøng thöôøng xuaát<o></o>
hieän ôû thuûycaàm nhieàu hôn ôû gaø vôùi caùc bieåu hieän:<o></o>
+ Soát ngaétquaõng, giaûm boû aên roài laïi aên.<o></o>
+ Luùc tieâuchaûy luùc khoâng.<o></o>
+ Gia caàm ngaïivaän ñoäng, thieáu maùu nhöng khoâng ñình treä<o></o>
hoaït ñoäng tìmkieám thöùc aên neân chuùng chæ gaày vaø ít cheát, chuùng laø<o></o>
nguoàn beänh nguyhieåm.<o></o>
8. Moå khaùm<o></o>
- Gia caàm saépcheát soát cao, maøo traéng beäch hoaëc maøo thaâm<o></o>
nhöng khi caéttieát thì maøo tích trôû neân nhôït nhaït, loã huyeät baån.<o></o>
- Gia caàm cheátñoät töû thaáy maùu ñoâng ñoïng laïi trong loàng ngöïc,<o></o>
loàng buïng, khicaét tieát thaáy maùu loaõng, chaäm ñoäng.<o></o>
- Gan vaø laùchsöng to, nhôït nhaït, meàm nhuõn deã vôõ, treân beà maët<o></o>
coù nhieàu ñieåmhoaïi töû hoaëc xuaát huyeát, hoaëc trong moät soá tröôøng<o></o>
hôïp ta laïithaáy gan beù quaét laïi coù maøu thaâm ñen hoaëc xanh ñen.<o></o>
- Thaän söng to,loài roõ leân, rìa thaän bò xuaát huyeát, treân beà maët<o></o>
thaän coù nhieàutuï ñieåm traéng.<o></o>
- Buoàng tröùngvaø oáng daãn tröùng bò vieâm thoaùi hoùa, tröùng non<o></o>
vôõ, gaây vieâmdính phuùc maïc.<o></o>
168 169<o></o>
- Tim to, nhaõo,treân beà maët cuõng coù moät soá tuï ñieåm traéng.<o></o>
- Phoåi bò baàmhuyeát coù nhieàu tuï ñieåm vaøng traéng.<o></o>
- Ruoät non, daïdaøy tuyeán, daï daøy cô bò vieâm taêng sinh neân to hôn,<o></o>
daày hôn bìnhthöôøng, ñoâi khi thaáy caùc oå loeùt saâu treân beà maët.<o></o>
9. Ñieàu trò<o></o>
- Tuy beänh raátnguy hieåm nhö vaäy nhöng laïi deã daøng ñöôïc ñieàu<o></o>
trò khoûi theomoät trong caùc phaùc ñoà sau:<o></o>
* Phaùc ñoà 1:<o></o>
+ T. Cuùm giasuùc: 20g<o></o>
+ T. Coryzin:15-20g<o></o>
+ Super-Vitamin:15g<o></o>
+ Giaûi ñoäc ganTA-Sorbitol+B12: 40g<o></o>
Caû 4 loaïi phavaøo 15-20 lít nöôùc hoaëc troän thöùc aên cho 100kg gaø<o></o>
uoáng hoaëc aêncaû ngaøy, duøng lieân tuïc 4 ngaøy laø khoûi.<o></o>
* Phaùc ñoà 2:<o></o>
+ Sutrim.NT: 20g<o></o>
+ Anti-Gum: 20g<o></o>
+ Doxyvit: 20g<o></o>
+ Giaûi ñoäc gan,thaän, laùch.TA: 40g<o></o>
Caû 4 loaïi phavaøo 15-20 lít nöôùc hoaëc troän thöùc aên cho 100kg gaø<o></o>
uoáng hoaëc aêncaû ngaøy, duøng lieân tuïc 4 ngaøy laø khoûi.<o></o>
* Phaùc ñoà 3:<o></o>
+ Sul-depot:20-30ml<o></o>
+ T. Cuùm giasuùc: 20g<o></o>
+ Giaûi ñoäc gan,thaän, laùch.TA: 50g<o></o>
Caû 3 loaïi phavaøo 15-20 lít nöôùc hoaëc troän thöùc aên cho 100kg gaø<o></o>
uoáng hoaëc aêncaû ngaøy, duøng lieân tuïc 4 ngaøy laø khoûi.<o></o>
10. Phoøngbeänh<o></o>
- Cöù 10-15 ngaøyta phun thuoác muoãi 1 laàn nhaèm tieâu dieät coân<o></o>
truøng huùt maùu(dón, muoãi) vaø cho gaø uoáng thuoác T. Coryzin hoaëc<o></o>
Sutrim.NT hoaëc Sul-depotôû lieàu phoøng beänh 10g/100kg P/ngaøy,<o></o>
trong 3 ngaøylieân tuïc.<o></o>
- Phaûi phaùtquang caây coû, thoâng coáng raõnh, chaát thaûi phaûi ñöôïc<o></o>
xöû lyù uû kyõ,saân chôi phaûi thöôøng xuyeân cuoác xôùi, raéc voâi…
LIÊN HỆ ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN VÀ HƯỚNG DẪN MUA THUỐC ĐÚNG BỆNH
0975307382. MR. ĐẠT
