Nổi khổ của lái buôn nông sản - "chân chính"

  • Thread starter lmduc13
  • Ngày gửi
Cách đây khoảng nửa năm, khi mùa bơ đang ở "vụ sớm", D có vào 1 fanpage bán bơ giao tận nơi, đảm bảo hàng ngon "trăm trái như một", họ bán với giá lúc 80k, lúc 85k/kg. Có 1 người, có lẽ là "nông dân chính gốc" hoặc "con cái của nông dân chính gốc" chửi ad của fanpage đó là VÔ NHÂN ĐẠO, khi mua của nông dân với giá rẻ mạt chỉ 20k, và đi bán gấp 4 lần như thế, cắt cổ quá mức. Người này còn nói, với giá 20k, thì muốn chứng chỉ gì cũng có, vì nó chỉ là tờ giấy.

Hồi đó, D cũng nghĩ là người ta bán giá cao quá, nhưng vẫn có ý bênh vực ad của fanpage đó, bởi vì nếu họ có tài mua với giá 20k và bán với giá 80k/kg, thì đó cũng là công bằng với công sức họ bỏ ra (mặc dù cũng cắt cổ thiệt).

Nhưng, sau một thời gian đi làm "lái chân chính" thì D có cách nhìn khác, có nhiều thứ mà lái phải gánh, chứ không đơn giản như người ta nghĩ: Mua 20, bán 80, lời gấp 4, siêu lợi nhuận. Có thể D không có kinh nghiệm trong việc làm lái, nên khó khăn nhiều hơn người ta, nhưng nhìn chung, lái nào cũng có cái khổ.

Như đã kể trong một bài viết trên diễn đàn này, vụ đầu tiên của D là lấy của người quen 50kg, giá hồi đó cũng mềm mềm là 10k/kg, nhắm thấy bán ở SG bán được 30k/kg, lời gấp 3, nghĩ thầm "ngon à, kiếm tiền không khó".

Đợt đó, 50kg là 500k, thêm tiền xe là 550k. Ước chừng phải bán được 1,4-1,5tr.
75% khối lượng bán cũng khá ok, đến 25% còn lại bắt đầu xuất hiện hàng kém chất lượng, nên bắt đầu ngại rao. Cuối cùng, ráng lắm cũng được hơn triệu doanh thu. Coi như 1 ngày thứ 7 lao động cật lực lời được 500k (chưa kể tiền công và xăng xe).

Được đà, kêu lấy thêm 50kg nữa, cũng 550k nữa, lần này khi hàng xuống, mở ra, thất vọng toàn tập, hết luôn động lực đi bán, vì chính mình còn không hài lòng với sản phẩm của mình thì làm sao mà dám đi rao với khách hàng là "hàng chất lượng cao, giá cả phải chăng". Bèn bán cầm chừng và để ở nhà ăn dần. Tổng hợp 2 ngày cuối tuần làm lái, lời cỡ 100k. 100kg và lời 100k, nghĩa là lời 1k/kg (chưa kể xăng xe và tiền công), trong khi ban đầu nghĩ mổi kg phải lời dc 20k.

Thấy việc này không ổn, đành phải bỏ tiền khoảng 700k đi làm 1 chuyến lên Daklak khảo sát nguồn hàng. Nhận thấy, để có hàng đồng đều, của một giống, 1 quả từ 400-500g (mức quy chuẩn D đưa ra), thì phải có giá 18-20k/kg (chưa kể tiền xe). Có nơi còn ép phê giá 30-35k/kg bao hàng vì họ bảo: "Loại này ra Bắc bán 60-70k/kg, nên ở đây phải có giá đó".

Và lại tiếp tục thử. Lấy hàng về, tới 100kg 1 lần, lần này ở xa hơn, tiền xe lên đến 1.5k/kg. Nhìn chung giá thành lên tới 21.5k, và mục tiêu là bán với giá 40k/kg. Vì nhiều nên cũng bán cầm chừng và nghiên cứu, đến 1 tuần mới hết. Nhưng tiền lời nhẩm lại có vẻ dưới 1tr, đáng lý phải gần 2tr mới đúng. Nên lần kế đó, quyết chí làm cái thống kê tìm hiểu nguyên do.

Lần đó, họ giao cho 55kg (theo bên giao hàng báo), xách xe chở về nhà đặt lên cân thì cân được 52.6kg. Bị dập mất 4 quả (dập mà cảm nhận được bằng tay), cân chúng nó lên được 1.7kg. Lấy 1 quả 400g cắt ra xem hàng ngon hay không, còn lại bỏ hết vô cái rổ và chờ đi giao hàng.

Hôm sau, mang 1 thùng lên công ty giao cho đồng nhiệp (vội đi không cân), lên đó mỗi người chia ra và tổng khối lượng lả 15.6kg, D lấy tiền 15kg. Ngày kế đó, cũng cái rổ đó, mang đi giao cho 1 cửa hàng, họ báo lại 15.3kg, D cũng lấy tiền 15kg. Tối đó, đi giao cho 2 người bạn mỗi người 5 quả (quy định là 2kg), tổng cộng lấy tiền 4kg. Tối hôm sau đó nữa, giao cho 1 người khác 3kg, lấy cho họ 8 quả. Số còn lại, có 1 quả chín, cắt ăn (không cân), 1 quả nhìn héo và xấu, nên bỏ. Cân số còn lại được 7.4kg, đưa hết cho một người bạn mang về Củ Chi, lấy tiền 7kg cho tròn.

Vậy tính ra D bán được tổng cộng: 15+15+4+3+7 = 44kg.

Vài ngày sau, thống kê có 3 quả nó không chịu chín, 2 quả bị sượng khi ăn, một số quả (người ta không nói số) héo nhưng mà ăn được. Đó là chưa kể đến cái số bơ ở cửa hàng (15kg) bởi ở đó không nhận được phản hồi. Một lô hàng ngon, mà lời quá ít, khách hàng có người còn không hài lòng.

Như vậy tính ra, mức hao hụt cho một đợt hàng gọi là "ngon" ở mức 20% (Chỉ bán được 44kg so với mua là 55kg). Với mức hao hụt này, giá thành đẵ tăng thêm 25%, nếu bán giá gấp đôi giá mua vào thì cũng chỉ lời dc khoảng 37.5% / doanh thu. Đó là chưa kể những đợt hàng hư với số lượng lớn (bị nhiễm sâu bệnh gì đó) gần như không bán được quả nào. Hay đơn giản giả sử 10% còn lại không bán được (vì không bán hết và để hư), hao hụt lên tới 30%, lúc đó giá thành sẽ tăng thêm 42%, và nếu để lời được 40% / doanh thu, người ta phải bán được với giá gấp 2.4 lần giá thành (bán lẻ, mức lời 30%-40% / Doanh thu là bình thường).

Vậy, để có một mức lời gọi là "bình thường", người bán lẻ bán được với giá 50k/kg, thì chỉ lấy ở nơi cung cấp hàng giá 20k/kg. Nơi cung cấp hàng này đương nhiên không phải là chủ vườn, vì chủ vườn có ít cây quá, nên phải có người đi gom. Một ngày 1 người đi gom giỏi lắm thì cũng dc 200kg, mà sản phẩm thì thượng vàng hạ cám. Thế thì họ cũng phải có công, cũng hao hụt, và để sống, họ chắc chỉ gom được cho nông dân giá 12-13k/kg.

Người nông dân khi biết người ta mua của mình với giá 12-13k/kg, mà đi bán với giá khoảng 50k/kg, chắc có người sẽ muốn được giá cao hơn, bảo lái ép giá, mua đồ rẻ mạt. Nhưng thực sự, mọi chuyện không dễ dàng như thế, bởi vì hao hụt và hao phí của chúng ta là quá lớn. Hay nói cách khác là lao động không hiệu quả.

Nhìn chung, qua thời gian làm lái vừa qua D đang lỗ, mặc dù cũng cố bán gấp rưỡi, gấp đôi giá mua vào. Tuy lỗ, nhưng cũng biết được một số kiến thức và kinh nghiệm, cũng như nhìn thấy được làm cách nào để lời, hay nói cách khác là làm cách nào để lao động hiệu quả hơn.

Lao động hiệu quả hơn có lẽ là cách mà chúng ta nên theo đuổi, thay vì ngồi than sao bị ép giá, bị cắt cổ ....

Còn làm cách nào để lao động hiệu quả hơn (theo quan điểm cá nhân), có lẽ D sẽ viết ở một bài khác.
 




Back
Top