Phân NPK là phân hóa học, cây có thể hút
thẳng vào và làm ra chất dinh dưỡng hữu cơ
ngay.
Phân giun là phân hữu cơ, trong đó chỉ có
rất ít chất NPK thôi. Cứt giun ỉa ra vẫn
còn nhiều chất hữu cơ, dần dần vi khuẩn
mới phân hủy ra NPK vô cơ sau đó. Vì vậy,
nói nó tốt hơn phân vô cơ chỉ là giả thuyết
chưa được chứng thực.
Các phân hữu cơ, ngày xưa khi chưa có phân
vô cơ, thì rất được quý trọng, và bán giá
cao. Khi có phân vô cơ, thì phân hữu cơ chỉ
còn tác dụng cho đất xốp là chính. Cứt động
vật thì có nhiều chất đạm hữu cơ hơn phân xanh,
khi bón thì chất đạm hữu cơ này phân hủy dần
ra đạm vô cơ. Giun chỉ ăn thức ăn nguồn gốc
thực vật, có tỷ lệ đạm hữu cơ thấp, nên so
với cứt động vật ăn nhiều đạm như Lợn, Gà
cũng ít đạm vô cơ sau khi phân hủy hơn.
Ngoài ra, phân hữu cơ thì thiếu P và K nhiều.
Vì thế, tôi chắc rằng phân NPK tốt hơn cứt
giun. Chẳng qua tôi chưa có trồng thí nghiệm
đối chứng nên chỉ dè dặt vậy thôi.
Ở Việt Nam, làm phân xanh bằng lá xanh, có
khá nhiều đạm, và nước. Ở Mỹ, người ta không
gọi là phân xanh, vì làm bằng đủ các thứ thực
vật như: Trấu, Mùn Cưa, Bã Nấm, Vỏ Cây, Cành,
Rễ xay vụn, nên rất ít đạm và nước. Nó chẳng
thối hoăng như phân xanh của ta, cũng không
chảy nước, mà khá khô rời. Tôi không rõ các
ruộng hàng trăm héc ta của Mỹ thì có bón phân
hữu cơ mùn thực vật (compost) này không, nhưng
nghề làm vườn ở Mỹ cần rất nhiều. Vườn nhà tôi
có đến 1/3 là compost 2/3 là đất. Thế nhưng
cây trồng trong chậu của tôi thì 2/3 là compost
1/3 là đất. Chỉ phiền một điều là đất bị lún
nhiều, và các cây bụi rậm như Ớt, Cà thì không
thể đứng chắc thẳng gốc được, mà cứ mưa gió
nhẹ, cũng đổ nghiêng ngả. Tôi phải chống đỡ
và vun gốc cho chặt thì mấy hôm sau các cây
mới thẳng được.
Trở lại trồng gừng, thì trước kia tôi phản đối
trồng gừng trong bao, bị bà con ném đá ghê quá.
Thê mấy bạn trồng gừng này có trồng trong bao
hay không?