KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CHANH DÂY VỚI 7 LƯU Ý
Chanh dây (hay còn gọi là chanh leo) là loại quả có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới nước Châu Mỹ du nhập vào Việt Nam khoảng 5 năm trở lại đây. Với hương vị chua chua ngọt ngọt khá đặc trưng cùng mùi hương thơm mát, loài quả còn có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, điển hình là giải nhiệt, giảm cân, bổ sung vitamin A, C và một số khoáng chất cần thiếtHiện nay, chanh leo là loại cây ăn quả có vị trí thứ 17 trong số các loài cây ăn quả có quy mô diện tích sản xuất lớn ở nước ta. Tây Nguyên được xác định là vùng sản xuất chanh leo chính của cả nước, với diện tích 7.351 ha, sản lượng hơn 191.000 tấn (chiếm 70% diện tích, 86% sản lượng so cả nước). Chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ thuật trồng và chăm sóc loại cây này qua bài viết sau đây và qua đường dẫn có thể tham khảo thêm: cùng tìm hiểu kỹ thuật trồng và chăm sóc loại cây này
1. Yêu cầu điều kiện sinh thái của loại cây
Về cơ bản, giống cây có thể trồng được ở khắp các vùng miền trên cả nước. Tuy nhiên, để thu được nhiều trái, năng suất cao, giống cây này yêu cầu điều kiện sinh thái như sau:
- Vùng trồng: Cây chanh dây tím thích hợp với vùng á nhiệt đối, độ cao trung bình từ 1.000 - 2.000m so với mực nước biển. Còn cây chanh dây vàng thích hợp với vùng nhiệt đới có độ cao trung bình từ trên 600m so với mực nước biển. Do đó, giống cây tím thường được trồng nhiều ở vùng Tây Nguyên.
- Đất đai: Chanh leo không kén đất, nhưng phù hợp hơn với đất có thành phần cơ giới nhẹ, thoát nước tốt, vùng đất bằng phẳng, ấm áp. Đất trồng cây phải thoát nước tốt, pH của đất từ 5.5 – 6.0, tầng canh tác tối thiểu 50cm. Độ cao so với mặt nước biển là 500 – 1.000m. (Riêng giống tím thích hợp với độ cao từ 600 – 800m)
- Nhiệt độ: thích hợp từ 16 - 30 độ C, vùng trồng không có sương muối (như vậy các tỉnh vùng cao phía bắc rét đậm rét hại, sương muối hầu như không thể phát triển cây ). Dưới 10 độ, cây sẽ chết.
- Ánh sáng: Cây ưa cường độ ánh sáng nhẹ.
- Lượng mưa: Đòi hỏi lượng mưa trung bình từ 1.600mm/năm, phân bố đều. Giai đoạn sai quả và nuôi quả yêu cầu lượng nước nhiều hơn, nếu thiếu nước quả sẽ bị teo, sần sùi, xấu xí và rụng
Cây có nhiều giống khác nhau như được trồng phổ biến, co sai nhiều quả hơn cả là giống chanh vàng và chanh tím.
- Chanh dây vàng: sức sống mạnh, ít sâu bệnh gây hại, thích ứng tốt với điều kiện đất đai nhưng cho năng suất trung bình, quả có kích thước vừa và nhỏ. Khi chín, vỏ chanh có màu vàng ươm, bắt mắt.
- Chanh dây tím: Nguồn gốc chủ yếu từ Đài Loan. Cũng có khả năng sinh trưởng tốt nhưng yêu cầu địa hình cao. Năng suất vượt trội, kích thước trái từ vừa đến lớn. Khi chín, quả chanh có màu tím hoặc đỏ. Giống chanh này được thị trường ưu ái hơn cả.
Bạn có thể mua hạt giống chanh dây tại các cửa hàng hạt giống hoặc bạn có thể tự mình chuẩn bị hạt giống bằng cách mua quả chanh dây chín từ cửa hàng về rồi lấy hạt tươi.
Sau đó, rải hạt lên mảnh vải và xoa cho đến khi lớp màng bảo vệ bên ngoài hạt (còn gọi là áo hạt) bung ra. Rồi bạn rửa hạt trong nước và phơi khô 3 - 4 ngày. Sau khi hạt khô, bạn tiến hành ngâm ủ hạt giống.
Ngâm hạt giống trong nước ấm 30 - 40 độ C (2 sôi : 3 lạnh) trong 24 giờ, vớt bỏ hạt lép, hạt hư đi. Hoặc bạn có thể ngâm hạt bằng các loại dung dịch kích thích nảy mầm
Sau khi ngâm xong bạn vớt ra, sau đó ủ thêm 1 giờ hoặc sau khi hạt nứt vỏ thì đem gieo. Bạn gieo hạt giống vào khay ươm chuyên dụng
Đặt khay vào nơi râm mát, có cường độ ánh sáng nhẹ tưới nước thường xuyên. Sau 15 - 20 ngày, hạt giống sẽ bắt đầu nảy mầm. Khoảng đến tuần thứ 6, khi cây con cao khoảng 10cm - 20cm thì bạn chọn những cây con tốt nhất đem trồng vào chậu.
2.2 Cách trồng cây chanh dây bằng cành
Để trồng cây chanh dây bằng cành, bạn chọn cành giâm từ cây chanh dây trưởng thành và khỏe mạnh. Cắt một đoạn cành có ít nhất 3 chồi hoặc nhiều hơn, và cắt ngay bên dưới chồi dưới cùng.
Sau đó bạn ngâm phần gốc đoạn cành vào dung dịch phân bón kích rễ trong 15 phút rồi vớt ra và cắm vào đất ẩm hoặc các loại giá thể giâm cành.
Giá thể giâm cành bạn có thể sử dụng giá thể ươm giống. Sau đó bạn cần duy trì độ ẩm để cành ra rể, bạn có thể dùng túi nilon bọc cả chậu để giữ ẩm cho cành giâm.
Bạn đặt cành giâm ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời trực tiếp. Sau khoảng 10 - 15 ngày, cành giâm sẽ ra rễ, khi cành giâm đã ra nhiều rễ và hồi phục thì bạn có thể đem trồng vào chậu.
2.3 Cách trồng chanh dây trong chậu
- Chuẩn bị đất và chậu trồng
Khi đã có cây con, việc tiếp theo bạn cần làm đó là chọn chậu trồng và đất trồng thích hợp. Vì là là cây ăn trái trồng lâu năm, bạn nên chọn chậu trồng phải có chiều sâu và rộng. Chậu nên có kích thước tối thiểu là 50x50x50cm thì mới đảm bảo đủ lượng đất và dinh dưỡng để cây sinh trưởng và phát triển
Cây chanh dây có thể được trồng bằng đất thịt, đất cát pha và đặc biệt phát triển tốt trên nền đất phù sa giàu dinh dưỡng. Đất trồng chanh dây phải đảm bảo giàu dinh dưỡng và độ tơi xốp thoát nước tốt, tuyệt đối không để cho cây bị úng nước.
Hỗn hợp đất trồng cây chanh dây cần có đất thịt, phân hữu cơ như trùn quế, phân bò,.. các loại giá thể giúp đất tơi xốp như mụn dừa, trấu hun… và viên đất nung lót đáy chậu thoát nước.
Trộn hỗn hợp đất trồng cây chanh dây với 1 bao đất thịt + 5dm3 mụn dừa đã qua xử lý + 1 túi phân trùn quế + 1 kg phân bò (ngoài ra có thể trộn phân gà, phân rác bếp ủ hoai… để thay thế).
Ngoài ra, bạn nên trộn thêm một ít các chế phẩm sinh học có chứa các vi sinh vật đối kháng nấm đối kháng, Bio - B để có thể ngăn ngừa các loại nấm bệnh và tuyến trùng trong đất được tốt hơn.
- Cách trồng chanh dây vào chậu
Khi đã chuẩn bị đất và chậu trồng xong bạn tiến hành trồng cây chanh dây con vào chậu. Trước khi trồng bạn nên rải ở đáy chậu một lớp viên đất nung để tạo độ thông thoáng, giúp chậu cây thoát nước tốt.
Tiếp theo, cho đất vào chậu (tùy theo kích thước bầu cây mà cho lượng đất vào chậu tương ứng) rồi nhẹ nhàng đặt cây ngay ngắn vào chậu, lấp đất lại và ấn nhẹ tay cho cây đứng, tránh làm đứt rễ cây, trồng xong tưới thật đẫm nước. Cắm cọc để cố định cây, đồng thời định hướng cho cây khi leo giàn.
Để bộ rễ nhanh bén, nhanh thích nghi với môi trường đất mới bạn có thể sử dụng thuốc kích rễ để tưới cho cây ngay sau khi trồng.
Khoảng 10 ngày đầu mới trồng, nên để chanh dây ở nơi bóng râm, ngày tưới nước 2 lần vào sáng sớm và chiều mát. Sau đó thì chọn nơi có nhiều nắng nhất để đặt chậu và cứ 3 - 5 ngày tưới 1 lần.
3. Chuẩn bị đất trồng
Trồng chanh dây được trên mọi địa hình. Thích hợp với các loại đất thoáng xốp, giàu chất hữu cơ như: Đất thịt nhẹ, đất đỏ Bazan … Đất quá chua hoặc quá kiềm cũng ảnh hưởng tới sinh trưởng phát triến của cây.
Làm sạch cỏ dại, cào san cho mặt đất bằng phẳng.
Trên các địa hình đất dốc nên làm các rãnh thoát nước tránh rửa trôi, xói mòn.
Đào hố kích thước 60 x 60 x 60cm, bỏ lớp đất mặt 1 bên. Bón vôi 0,5 kg/hố sau đó tiến hành bón lót phân chuồng 10-15kg + 0,5 kg lân/hố., trộn đều với lớp đất mặt.
|
4. Thời vụ trồng
Cây được trồng vào thời điểm tháng 11 và tháng 1 năm sau.
Mật độ trồng
Tùy theo điều kiện đất đai và khả năng thâm canh, có thể trồng các mật độ:
400cây/ha: khoảng cách 5x 5m
500cây/ha: khoảng cách 5x 4 m
625 cây/ha: khoảng cách 4×4 m
5. Làm giàn trồng cây
Là loài cây leo nên cần làm giàn. Có thể làm theo kiểu giàn mướp hoặc kiểu chữ T. Giàn kiểu chữ T giúp cây phát triển tốt hơn do ánh sáng tiếp xúc bề mặt tán lớn, hạn chế nấm bệnh. Nên làm giàn cao 1,8-2m với các trụ tre, gỗ hoặc bê tông, bên trên căng lưới thép với khoảng cách ô vuông 40 x 40cm cho cây leo.
6. Tưới nước
Cây chanh leo là loại cây cần độ ẩm cao, lượng nước nhiều và thường xuyên vì vậy thường tưới 2 ngày 1 lần, lượng nước 1 lần tưới từ 20- 30l/ gốc. Vào mùa khô cần tưới lượng nước nhiều hơn sẽ giúp cho cây ra chồi, ra hoa và đậu quả liên tục. Giai đoạn làm trái và phát triển trái nếu thiếu nước sẽ làm rụng hoa, trái hoặc trái teo lại. Kết hợp tưới phân theo hệ thống tưới tiết kiệm để giúp cây hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn.
7. Bón Phân
Bón phân cho cây từ lúc trồng đến khi ra hoa: Cây chanh leo trồng khoảng 5-6 tháng thì bắt đầu ra hoa (từ tháng 4-5 đến tháng 10-11 hằng năm tuỳ khí hậu từng vùng).
Sử dụng các loại phân NPK có hàm lượng Đạm và lân cao bón cho cây chanh dây như: NPK 16.16.8; NPK 12.12.6… lượng bón từ 0,15 - 0,4kg/lần bón, bón từ khi trồng (20 ngày sau khi trồng) và định kỳ (1 tháng 1 lần) đến khi cây bắt đầu ra hoa (trước khi ra hoa 1 tháng) thì dừng lại.
Bón phân cho cây giai đoạn nuôi quả: Sau khi ra hoa được 1 tuần hoa sẽ héo và bắt đầu quá trình tạo quả. Từ khi hoa trổ đến giai đoạn tạo quả rồi trái chín sẽ mất khoảng 60 - 90 ngày.
Sau khi đậu quả non, sử dụng các loại phân có hàm lượng Đạm, Lân, Kali tương đồng hoặc Kali cao như NPK 15.15.15; NPK 16.10.12 hoặc NPK 12.12.18…: bón 0,5kg/cây, bón 2 - 3 lần (ngừng bón trước khi thu hoạch quả 1 tháng).
|
Sử dụng các loại phân NPK có hàm lượng Đạm và lân cao bón hồi phục cho cây chanh dây như: NPK 16.16.8; NPK 12.12.6… lượng bón tăng lên từ 0,3 - 0,5kg/lần bón, bón định kỳ (1 tháng 1 lần) đến khi cây bắt đầu ra hoa (trước khi ra hoa 1 tháng) thì dừng lại.
Định kỳ (3 lần/năm) chúng ta bón bổ sung phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ cho cây chanh dây, lượng bón từ 10 - 15kg/gốc.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
“Kỹ thuật trồng cây chanh dây”, Trung Tâm Khuyến Nông Lâm Đồng.
“Kỹ thuật chăm sóc cây chanh leo, Cách làm cho chanh leo ra nhiều quả - Kỹ thuật trồng cây chanh leo năng suất cao
XEM THÊM
KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY SẦU RIÊNG
CÁCH TRỒNG VÀ CHĂM SÓC SẦU RIÊNG – 9 LƯU Ý QUAN TRỌNG
[automerge]1761189484[/automerge]
bài viết hữu ích
- Địa chỉ
- Cần thơ
- Số điện thoại
- 0939846641