Dạo này bận quá nên chắc lúc nào rảnh rỗi mình sẽ tranh thủ viết thêm. Mình định khi nào có đủ kiến thức và thời gian sẽ viết hẳn 1 cuốn sách đầy đủ về chim bồ câu ( ngoài kỹ thuật nuôi BC còn có cả bài toán kinh tế, chi phí đầu ra, đầu vào, tính toán xây dựng chuồng trại, tổng hợp tất cả các loại bệnh thường gặp...) để cung cấp cho các bạn nào muốn tham khảo ( mình sẽ tặng file miễn phí cho các bạn
), mong ae ủng hộ
I
) Chọn Giống
Chọn giống là khâu đầu tiên trong kỹ thuật nuôi BC. Khâu này có thể nói cực kỳ quan trọng, mang quyết quyết định sống còn với các nhà chăn nuôi nói chung và BC nói riêng. Thực tế hầu hết lúc các nhà chăn nuôi mới bước vào nghề lại phải làm công việc khó khăn này ( Nếu các nhà chăn nuôi lâu năm có KN thì họ lại tự nhân giống được
) Các cụ có câu " Giỏ nhà ai quai nhà lấy", nếu giống mà kém ( ấp vụng, tiền sử bệnh, chim già, còi cọc...) thì gần như các bạn gần như vô phương cứu chữa. ( các bạn mà bị tầm trên 10% giống hỏng là toi rồi
). Nên với những con giống như vậy các bạn nên thanh lọc luôn ( Đem nhậu hoặc " trả về nơi sản xuất"
) chứ đừng nên chữa trị mà
tiền mất, tật mang hao mòn công sức. Cách chọn giống theo mình nên theo 2 bước:
1) Bước 1: Lựa chọn nhà cung cấp giống ( tầm vĩ mô)
Cái này chắc các bạn làm chăn nuôi đều biết cả rồi đúng không ạ " Khổ lắm nói mãi". Nhưng mình xin phép vẫn trình bầy lại.
- Đầu tiên trước khi quyết định mua con giống bạn nên đi tham quan thật nhiều trang trại ( To nhỏ tham quan hết nếu bạn có điều kiện, vì bạn sẽ so sánh được sự khác biệt của từng trang trại) từ đó sẽ tự rút ra những kinh nghiệm cho bản thân ( khi tham quan thì nên chụp ảnh, hỏi KN của các chủ nuôi---> cái này các bác tùy vào mức độ " cởi mở" của từng người mà hỏi nhá). chứ các bạn đừng có tin 100% lời của chủ chăn nuôi vì ai chẳng muốn quảng bá trang trại mình
- Sau khi đã tham quan, quan sát các chuồng nuôi thì các bạn sẽ quyết định chọn cho mình nơi để bắt giống, chúng ta sẽ chọn các trang trại đạt được nhiều tiêu chí sau đây nhất:
+ Trang trại lớn, có uy tín, được nhiều người biết đến ( những người đã mua thực tế chứ không phải tạo nick ảo rồi "con hát mẹ khen" hay trên các diễn đàn.
+ Đàn chim khỏe mạnh, lanh lợi đồng đều, ít con ốm, bệnh ( Theo dõi dễ nhất là lúc cho chim ăn)
+ Trang trại vệ sinh phòng bệnh sạch sẽ-> " Nhà sạch thì mát, bát sạch ngon cơm", Chuồng trại phải thoáng mát về mùa hè, ấp áp về mùa đông, mật độ nuôi không quá dầy. chuồng trại mà bẩn thì khả năng nhiễm bệnh rất cao, có thể lúc bạn bắt giống chim mới trong thời gian ủ bệnh, chưa phát bệnh ( mình đã đi tham quan nhiều trang trại trong cả nước, đã đến trại của 1 anh nhận là mình có đàn lớn nhất tỉnh BN nhưng vs chuồng trại cực kém, không có hệ thống khay phân hoàn thiện, thức ăn vương vãi khắp nền, ổ đẻ đầy phân...--> Mình không tiện cụ thể nói ra nhưng chắc nhiều bạn trên diễn đàn biết trang trại này)
+ Quy mô đàn chim giống: Quy mô càng lớn thì các bạn càng có nhiều lựa chọn phải không ạ
+ Quy trình chăm sóc của trang trại ( Cho uống thuốc bổ, vacxin, vệ sinh định kì ra sao, cho ăn thế nào ) Cái này các bạn nên trao đổi, hỏi khéo chủ trang trại. Nếu trang trại họ nuôi dưỡng theo đúng kỹ thuật thì rất tốt (Cái này thì theo mình chỉ mang tính chất tham khảo, độ tin cậy 60-80%)
+ Giá con giống: Cái này mình đưa xuông dưới vì 2 lí do: Một là đây là phần hướng dẫn kỹ thuật chọn con giống ( thuộc mục kỹ thuật chứ không phải kinh tế), thứ 2 là nhìn chung mặt bằng giá con giống trong vùng ( VD như BN, VP, Hà Tây, Hưng Yên...) tương đương nhau. Trừ trại giống của viện nghiên cứu bên Thụy Phương thì giá quá chát ( thường đắt gấp 2 lần giá thị trường), và nếu ai mà bán giá thấp hơn hẳn thị trường thì các bạn cũng không nên mua " của rẻ là của ôi" mà ( Nhiều bác cứ rao là do nhu cầu này nọ, do không nuôi nữa... nên thanh lý---> các bạn nên tự phân biệt được trắng đen của đường đời--> tránh tiền mất tật mang)
+ Khoảng cách từ trại giống về nhà: Chim khi vận chuyển sẽ phải dánh dấu, dồn vào các sọt nhựa và vận chuyển. Nói chung là trong tình trạng chật hẹp, và chim cũng bị hoảng, nếu vận chuyển bằng xe máy sẽ chịu thêm ảnh hưởng của gió. Vì vậy ta không nên chọn trang trại quá xa, thời gian vận chuyển lâu. Nên chọn các trang trại bán kính không quá 100Km ( tương đương khoảng 3h vận chuyển), nếu có thể thì tốt nhất dùng ô tô tải có thùng để tránh gió cho chim ( Các bạn thuê con susuki 5 tạ thì tha hồ vận chuyển, đường dài giờ xăng dầu giảm chắc chỉ 6k-7k/Km. Thông thường nếu các bạn mua SLL thì các nhà giống họ sẽ hộ trợ chi phí vận chuyển )
+ Ngoài ra bạn nên quan sát thức ăn vãi của chim: Nếu lượng thức ăn vãi nhiều thì do 2 nguyên nhân: Một là chim vụng, kén ăn. Hai là do máng ăn không phù hợp hoặc cho ăn quá nhiều ( kiểu bận nên xúc 1 lần ăn cả ngày
, cái này mình gập vài trang trại rồi)
Ngoài ra còn vài yếu tố nhỏ khác, hoặc bạn nào có thêm kinh nghiệm thì góp ý thêm cho mình nhé !
2) Kỹ thuật chọn con giống ( tầm vi mô)
về kỹ thuật chọn từng con giống thì trên rất nhiều website các trang trại, các diễn đàn đã nói rất chính xác và cụ thể. Mình xin phép sẽ chỉ trình bầy những vấn đề mà nhiều bạn còn đang băn khoăn:
a) Nên chọn chim chuẩn bị sinh sản hay đang sinh sản:
-Chim chuẩn bị sinh sản (2-5 tháng tuổi), giá thành 250k-300k/ cặp
+ Ưu điểm: Giá thành rẻ hơn ( không đáng kể vì bạn phải nuôi thêm vài tháng để chim đẻ), thời gian chim sản xuất được lâu hơn ( Trung bình khoảng 4 năm), chim trong giai đoạn thành dục nên không lo các vấn đề về ung trứng, bỏ trứng...)
+ Nhược điểm: Thời gian cho sản phẩm lâu hơn ( phải nuôi một thời gian) mà tâm lí các nhà chăn nuôi là muốn nhanh có SP, thời gian quay vòng vốn lâu hơn ( mất khoảng 3 tháng chim đẻ, lứa đầu trứng so thường hỏng, 10 ngày sau chim đẻ lại, 18 ngày sau chim nở, nuôi khoảng 28 ngày chim ra dàng. Như vậy mất khoảng 5 tháng ta mới xuất được lứa chim thịt đầu tiên). Do chim lúc bắt đang thành dục nên sự phân biệt trống mái sẽ khó khăn hơn dẫn đến ghép đôi nhầm--> phải một thời gian sau ta mời phát hiện được--> đổi chim ( chim mới về thường sẽ khó cùng tuổi, chờ thời gian để chim làm quen, ghép đôi )--> Tốn thời gian, công sức và tiền thức ăn "nuôi báo cô"). Thêm nữa khi cho chim lạ vào trại ( chim ta đem đổi về) còn phải đề phòng các hiện tượng lây lan dịch bệnh cho trại.
- Chim đang sinh sản (trên 6 tháng tuổi) Giá 350-400k/cặp
+Ưu điểm: Độ tin cậy trống mái cao ( có thể đạt tới 99%), chim mua về có thể đẻ luôn (có khi sáng bắt về, chiều đẻ là chuyện BT
), nhanh có sản phẩm, thời gian thu hồi vốn nhanh.
+ Nhược điểm: Giá thành cao hơn (theo mình không đáng kể), vấn đề lớn nhất là nếu không có kinh nghiệm thì chúng ta sẽ mua phải chim già, chim loại. Trên diễn đàn có 1 bạn đã có bài viết rất rõ ( có hình ảnh) về cách xác định tuổi của chim bằng đếm lông cánh ( cách này mình thấy rất hay- các bạn có thể tìm đọc và tham khảo). Tuy nhiên với chim trên 1 năm tuổi thường đã thay lông hết nên lúc này ta phải kết hợp thêm nhiều yếu tố để xác định tuổi tương đối của chim ( cái này thường bạn nào phải có kinh nghiệm, hoặc phải quan sát tốt, nhạy bén còn không rất khó phân biệt) Chim già thường lông xơ, ố màu, mỏ có những vết thâm xước do thời gian, vảy chân sàn xù hơn, dáng người nặng nề, ì ạch hơn...Nói thế này thì rất khó để các bạn chưa có KN phân biệt, các bạn hãy bắt thử 1 chú chim 3 tháng tuổi với 1 chú khoảng 2 năm tuổi nên và quan sát--> làm vậy nhiều lần, với nhiều chim khác nhau thì mình nghĩ các bạn chắc chắn sẽ phân biệt được.
==>
Kết luận: Tùy vào nguồn vốn, mục đích, sở thích... của từng người mà sẽ có phương án chọn loại chim khác nhau cho mình. Tuy nhiên theo bản thân mình thì nên chọn chim đã ghép đôi trên 6 tháng ( đã đẻ) sẽ có lợi hơn
b) Cách quan sát chim để lựa chim
- Cách quan sát dễ nhất là lúc cho chim ăn: Ta sẽ thấy được độ lanh lợi, háu ăn của từng con chim
- Quan sát phân: Bạn sẽ phải quan sát phân dưới khay, chọn những cặp chim có phân bình thường ( không đi ỉa, phân xanh, giun...)
3) Chọn thời điểm bắt chim
Hiện này nhờ các biện pháp về thuốc men, chuồng trại và kỹ thuật chăm sóc đã được tăng cường nên khả năng chống chọi dịch bệnh của chim đã được cải thiện rất nhiều. Tuy nhiên để hạn chế tối đa dịch bệnh cho chim thì các bạn nên chọn thời điểm bắt chim phù hợp. Vì khi chim mới bắt về chũng sẽ bị thay đổi môi trường sống đột ngột, nếu cộng thêm thời tiết không thuận lợi sẽ ảnh hướng không tốt đến sức khỏe của chim. Không nên bắt chim vào những thời điểm nóng quá hoặc lạnh quá, khả năng dịch bệnh sẽ cao. Vào mùa đông ( thời điểm Tết) các trại giống thường không nhân giống mà gây chim thịt. Thường gây giống bắt đầu từ hết tháng giêng âm lịch, như vậy các bạn nên chọn thời điểm tháng 7 đến tháng 9 âm lịch để bắt giống ( vừa thời tiết thuận lợi vừa mua được con giống tốt)
II) Kỹ thuật xây dựng, bố trí chuồng trại
1) Tính toán diện tích chuồng trại
Bà xã bắt đi lao động rồi, khi nào rảnh mình sẽ viết tiếp. Hiện mình đã lập gần xong bảng hoạch toán chi phí+ bản vẽ mô hình lồng nuôi, chuồng trại. Bạn nào quan tâm thì có thể để lại lời nhắn nhé!