Hoàn toàn rất tốt. Không cần một hạt NPK nào.
Tôi xin bàn 2 chuyện ở đây. Một là phân tích
phân hữu cơ và phân bò. Hai là kể chuyện trồng
sắn.
Phân hữu cơ có nguồn gốc thực vật như cứt bò,
cứt ngựa thì thành phần chính là thực vật, có
thêm một chút men tiêu hóa động vật tiết ra từ
gan mật, dạ dày, và ruột của bò ngựa. Thực vật
này chính là thành phần của cây trồng, cụ thể
ở đây là cây sắn. Chẳng có lý nào lại không tốt?
Phân bò khác phân vô cơ NPK là nó không phải là
NPK vô cơ để rễ cây, cụ thể là rễ sắn hút được,
nhưng nó bị phân hủy qua thời gian lâu dài, cũng
là NPK vô cơ. Thế nhưng rễ sắn có phải nhai nhồm
nhoàm và nuốt ừng ực NPK đâu? Nó cũng phải hút
từ từ vào, và cây sắn cũng từ từ mọc lên. Bón
NPK 100 phần, thì rửa trôi theo nước mưa, phân
rã dưới mặt trời, chỉ hút vào cây sắn vài phần,
không được 10 phần trăm. Số đó chưa bằng một
phần nhỏ của phân bò phân hủy ra.
Vì sao phân bò bón không tốt bằng NPK? Vì bón
không đúng lúc, và vì bón không đủ nhiều. Có
nhiều phân bò, đảm bảo trồng sắn không thua
kém bón NPK.
Sắn trồng ngày xưa ở miền núi phía bắc thì chẳng
có bón phân chi cả. Cây sắn rất kham khổ, chịu
cực nhọc, luồn rễ len lỏi trong đất cằn, nhiều
sỏi đá, tìm hút từng hạt NPK thiên nhiên do lá
cây mục ra, và từng hạt đạm N do sấm chớp mưa
xuống, rồi mọc ra củ. Năm thứ nhất, các chất
NPK thiên nhiên còn nhiều, năng suất sắn khá
cao, và chất lượng khá ngon. Năm thứ hai, chẳng
còn NPK thiên nhiên nữa, củ sắn gầy nhom, gần
như rễ sắn, ăn chẳng ra sao, chỉ có thể băm ra
cho Lợn, Gà ăn. Năm thứ ba, đất ấy chẳng thể
trồng được cây gì, đành để cỏ mọc. Cỏ mọc lên
cằn cỗi, thấp nhỏ. Để cỏ mọc thêm một năm nữa,
thì cỏ tươi tốt hơn, mọc cao hơn, và đất đã có
thêm chút NPK nhờ cỏ mà có. Thế là năm sau lại
trồng sắn, và lại có củ nho nhỏ. Cứ một năm
trồng sắn, và 2 năm để cỏ mọc hoang. Chủ nương
sắn vẫn có chút ít sắn cho lợn gà và thỉnh thoảng
nướng luộc cho mình. Vậy thì không có lý gì
bón phân bò mà sắn không tốt?