Anh Dfruit....Em thì không hiểu địa thế khu này ra sao. Anh Gia Man có the hiểu rõ hơn về khu này. Nếu chúng ta nghĩ tới thì có người đã thực hiện và thực hành máy năm nay.... trong vài năm nay hình như đã có hơn 300 ha trồng cây múi ở khu này
"Ông trợ lý của kỹ sư Phương tính theo giá thị trường cuối năm 2012, để có 01 ha “cam đỏ” bắt đầu thu trái bói phải tốn trên dưới 200 triệu đồng đầu tư giống, vật tư phân bón, đưa cơ giới vào cày ủi đất tới xốp và ngày công chăm sóc… Trong 2 năm tiếp theo, chi phí công lao động và vật tư, phân bón thêm 300 triệu đồng nữa. Tổng cộng đầu tư từ đầu đến khi thu trái bói là 500 triệu đồng. Với năng suất thu hoạch 25 tấn/ha/năm đầu tiên, giá bán mổi ký khoảng 40 ngàn đồng, tổng doanh thu là 01 tỷ đồng. Trừ ra thực lãi là 500 triệu đồng. Con số lãi này tiếp tục tăng lên theo năng suất thu hoạch những năm tiếp theo ( thu hoạch năm thứ 4, thứ 5 tăng lên 30 tấn/ha; năm thứ 6, thứ 7 trở đi “lập đỉnh” từ 35-40 tấn/ha như đã kể trên). "
Kỹ sư cam đỏVĂN VIỆT
Kỹ sư nông nghiệp Mai Viết Phương, sinh năm 1943, một Việt kiều Úc đã đưa giống cam đỏ “độc nhất vô nhị” trên thế giới về trồng thử nghiệm thành công trên vùng đất đồi đá của huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng, được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lâm Đồng công nhận là giống cam đầu dòng.
Vừa từ Úc trở về Việt Nam, kỹ sư Mai Viết Phương giành thời gian cả một buổi chiều cuối đông để tiếp chuyện với tôi giữa trang trại cam đỏ ở huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng. Kỹ sư Phương tâm sự: “Mỗi năm phải về Úc 3 tháng để giải quyết các công việc riêng gia đình; còn lại 9 tháng ở Việt Nam để chăm lo cho cây cam đỏ đầu dòng…”
CAM ĐỎ TRÊN ĐẤT ĐÁ
Bây giờ cam đỏ đã trải dài thảm xanh trên những rặng đồi đá lên đến 60 ha thuộc xã Hiệp An và xã Hiệp Thạnh của huyện Đức Trọng, Lâm Đồng. Cùng ngắm nhìn “thành quả xanh”, kỹ sư Mai Viết Phương kể với tôi rằng ông đã định cư ở nước ngoài gần 40 năm qua. Ký ức của ông vẫn luôn hiện lên một miền tuổi thơ lên năm, lên bảy, định cư cùng ba mẹ trong một căn gác gỗ ẩn mình bên dòng thác Cam Ly, Đà Lạt. Rồi xuống Sài Gòn, ra nước ngoài đi học và làm việc, ông luôn ấp ủ một giấc mơ được trở về lại Đà Lạt, Lâm Đồng để lập một trang trại trồng cây ăn trái, dù chỉ là những năm tháng cuối đời, ông vẫn toại nguyện.
Sao bao nhiêu chuyến về nước khảo sát, tìm kiếm nguồn đất đầu tư trồng cây ăn trái, kỹ sư Mai Viết Phương được “dừng lại ” giữa một sườn Núi Voi toàn đá với đá lộ thiên trên đất thuộc địa bàn xã Hiệp Thạnh, huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng. Lúc đó là năm 2000, ông quyết định xin chia 20 ha đất dự án trồng rừng ở đây với một doanh nghiệp chế biến giấy của tỉnh Đồng Nai. Và trong đầu óc hình dung về vùng trang trại sum suê cây trái, kỹ sư Phương bắt đầu nghĩ nhiều nhất đến giống cây cam đỏ đưa từ Úc về trồng trên đất này.
CÂY ĐẦU DÒNG
Năm 2001, kỹ sư Mai Viết Phương cùng với một đồng nghiệp giảng dạy tại Trường Đại học ở miền Tây Sydney, Úc, bác sĩ Graeme Richards đến khu Hiệp Thạnh, Đức Trọng, Lâm Đồng ( cách thành phố du lịch Đà Lạt chừng 20 cây số) để lấy các mẫu đất đồi đá, đo nhiệt độ, đo lượng nắng, lượng mưa… đưa qua phân tích tại các cơ quan nghiên cứu khoa học bên Úc đã khẳng định đất đai, khí hậu vùng này có thể phát triển đại trà giống cây cam đỏ với điều kiện phải thực hành các chế độ chăm sóc đặc biệt hơn so với trồng trên các vùng đất của nước Úc. Đến cuối năm 2003, sau khi trồng thực nghiệm trên phạm vi nhỏ đã dần dần đậu trái, kỹ sư Phương đã đồng loạt triển khai đưa cây giống cam đỏ về trồng trên 5 ha đất đồi đá nơi đây. Mật độ trồng bình quân 450 cây/ha. Trồng cây cách cây là 4m X 5m. “Phải mất rất nhiều tháng trời thuê mướn cơ giới cày ủi, san gạt, lật từng thớ đá lên thu gom tập trung ở một góc đồi, giành phần đất hỗn hợp trộn với đá cục và đá dăm… để xuống giống trồng cam đỏ. Rồi xây dựng hồ thủy lợi bơm nước từ dưới thung lũng lên tưới với chiều dài đường ống dẫn nước hàng cây số…. ”- Kỹ sư Phương kể lại.
Thực hành nghiêm ngặt quy trình chăm sóc đặc biệt, đạt chuẩn an toàn, đến gần 3 năm sau, cam đỏ đã lần lượt đậu “trái bói” trên cả 5 ha ở đất đá xã Hiệp Thạnh, huyện Đức Trọng, Lâm Đồng nói trên. Thành công như dự báo trước, kỹ sư Phương tiếp tục xuống giống mở rộng trồng cam đỏ thêm 5 ha rồi thêm 10 ha nữa. Và cũng sau 3 năm chăm sóc kỹ thuật đặc biệt, lần lượt những ha cam đỏ mới tiếp tục ra “trái bói”. Mỗi tuần thu hoạch một lần, sau 3 năm trồng thu đạt trên dưới 25tấn/ha/năm. Đến năm thứ 4, thứ 5 đạt năng suất trên dưới 30 tấn/ha.năm. Tính riêng số diện tích trồng cam đỏ đến năm thứ 10 trên đất đồi đá Hiệp Thạnh, Đức Trọng, đã thu hoạch đạt từ 35-40 tấn/ha/năm. Trước đó, vào tháng 9/2008, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng đã ra Quyết định công nhận giống cam đỏ của kỹ sư Mai Viết Phương trồng tại Hiệp Thạnh, Đức Trọng này đạt tiêu chuẩn vườn cây đầu dòng để bảo tồn, khai thác và sử dụng hiệu quả nhất…
NHỮNG CÁNH RỪNG CAM ĐỎ
Một ngày cuối đông Nhâm Thìn 2012, ông Nguyễn Công Cẩm, trợ lý của kỹ sư Mai Viết Phương dẫn tôi đi thăm đồi “cam đỏ” tại thôn K’Long, Hiệp An, Đức Trọng, Lâm Đồng. Đó là một dãy đồi chạy ven con suối K’Long để bơm nước lên tưới tiêu cho 40 ha cây “cam đỏ” trồng, chăm sóc từ năm 2009 đến nay, đang ra dày đặc “trái bói”. Nguồn giống ở đây cũng được kỹ sư Mai Viết Phương ươm trồng tại chỗ bằng kỹ thuật ghép gốc cây nhập về từ nước Úc với mầm chồi cây đầu dòng trồng trên 20 ha nói trên ở xã Hiệp Thạnh cùng thuộc huyện Đức Trọng của tỉnh Lâm Đồng. Đây là giống cam không hạt, ruột màu đỏ nên nông dân quanh vùng Đức Trọng, Lâm Đồng thường gọi cái tên nôm na cho dễ hiểu là “cam đỏ”.
Theo tài liệu của kỹ sư Mai Viết Phương, cam đỏ đang nhân rộng ở vùng đất Đức Trọng, Lâm Đồng có tên gọi cam Cara Cara, là một loại cam biến dị trồng ở Venezuela vào những năm đầu thập niên 70, sau đó “di thực” về Mỹ, Úc từ những năm cuối thập niên 80 của thế kỷ trước. Tên khoa học là Cara Cara Navel – Citrus sinensis. Đồng nghiệp giảng dạy của kỹ sư Phương tại một Trường Đại học miền Tây Sydney, Úc, bác sĩ Graeme Richards là người duy nhất tại Úc đang trồng và sản xuất giống cam Cara Cara, còn gọi là giống cam “3 trong 1” vì trong trái có 3 thành phần hoạt chất của cam, cà rốt và cà chua.
Trong hơn 3 năm gần đây, kỹ sư Mai Viết Phương còn xây dựng khu vườn ươm hàng ngàn mét vuông ở xã Hiệp An, Đức Trọng, Lâm Đồng đã sản xuất bán hàng ngàn cây giống cam Cara Cara và trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật trồng cho nông dân các huyện, thành khác từ trong tỉnh Lâm Đồng ra các tỉnh miền núi phía Bắc và miền Tây Nam Bộ, đạt những kết quả khả quan ban đầu như cây đủ chiều cao, cây lần lượt cho trái bói có chất lượng…Hiện giá bán mỗi cây giống cam Cara Cara là 150 ngàn đồng. Thời gian ghép cây giống đến chăm sóc và xuất bán từ vườn ươm ra trồng “ngoài đồng” trên dưới 2 năm. Cây chăm sóc theo quy trình an toàn, bón phân hữu cơ và áp dụng các biện pháp sinh học để phòng trừ dịch hại, khi thu hoạch lúc 3 tuổi, 4 tuổi và 5 tuổi đạt độ cao từ 2- 2,5 mét; từ 8 tuổi trở đi, cây cao cực đại khoảng 8 m. Tuổi thọ của cây có thể kéo dài từ 40 năm đến 50 năm. Cây cho trái quanh năm, trọng lượng mỗi trái từ 0,2 kg đến 0,33kg…
Ông trợ lý của kỹ sư Phương tính theo giá thị trường cuối năm 2012, để có 01 ha “cam đỏ” bắt đầu thu trái bói phải tốn trên dưới 200 triệu đồng đầu tư giống, vật tư phân bón, đưa cơ giới vào cày ủi đất tới xốp và ngày công chăm sóc… Trong 2 năm tiếp theo, chi phí công lao động và vật tư, phân bón thêm 300 triệu đồng nữa. Tổng cộng đầu tư từ đầu đến khi thu trái bói là 500 triệu đồng. Với năng suất thu hoạch 25 tấn/ha/năm đầu tiên, giá bán mổi ký khoảng 40 ngàn đồng, tổng doanh thu là 01 tỷ đồng. Trừ ra thực lãi là 500 triệu đồng. Con số lãi này tiếp tục tăng lên theo năng suất thu hoạch những năm tiếp theo ( thu hoạch năm thứ 4, thứ 5 tăng lên 30 tấn/ha; năm thứ 6, thứ 7 trở đi “lập đỉnh” từ 35-40 tấn/ha như đã kể trên).
“Các nước trong khu vực châu Á nói chung, Đông Nam Á nói riêng cứ liên tục đòi qua mua cam đỏ, nhưng có đâu mà bán. Trên 60 ha ở đất Đức Trọng, Lâm Đồng, mỗi tuần thu hái hàng trăm tấn, thương lái trong nước chen chân chờ sẵn tại vườn để mua hết ngay. Tôi đang lên dự án phát triển một vùng nguyên liệu cam đỏ của Lâm Đồng khoảng 5 ngàn ha, khi nào chính thức được phê duyệt thì mới công khai. Còn gốc cây giống cam đỏ thì chắc chắn khoảng 5 năm nữa, chúng tôi sẽ tự sản xuất rồi ghép với mầm chồi trồng tại Đức Trọng, Lâm Đồng, không còn phải nhập mua về từ Úc nữa…”- lão kỹ sư 70 tuổi, Mai Viết Phương sảng khoái tiết lộ.
Tháng 01.2013
Tìm hiểu giống cam cara cara
Cam Cara Cara là một giống cây có múi nhập nội, được nhiều nhà vườn quan tâm trong thời gian gần đây. Báo Khoa Học Phổ Thông đã tìm hiểu về việc đưa giống vào Việt Nam cũng như triển vọng phát triển của cam Cara Cara nhằm cung cấp cho các nhà vườn những thông tin cần thiết.
Theo Viện di truyền nông nghiệp (Bộ NN & PTNT), cam Navel là giống cam ngọt đã được trồng rộng rãi ở các vùng cận nhiệt đới, đặc biệt là Mỹ, Brasil, Bắc Phi, Địa Trung Hải từ nhiều thập niên qua. Gần đây Trung Quốc cũng chú trọng phát triển giống cam Navel. Cam Navel có cỡ trái to, dạng trái hình cầu hơi xổm, vỏ dày, khi chín có màu vỏ vàng cam đậm và bóng, mẫu mã rất đẹp.Cam Navel không hạt (0 - 2 hạt), tép đều và sắp xếp đẹp. Từ giống gốc cam Navel, bằng kỹ thuật đột biến các nhà chọn giống đã chọn tạo được một số cá thể có đặc tính ưu việt hơn nhưng vẫn giữ nguyên những đặc tính quý của giống gốc.
Một trong những giống được chọn có tên là giống Cara Cara Navel. Cara Cara Navel được chọn tạo từ một dòng đột biến của giống cam Navel thương mại có tên Washington Navel xuất xứ từ Venezuela. Ở Mỹ và các nước trong khu vực, Cara Cara Navel cho thu hoạch muộn so với cam Hamlin và Valencia - hai giống cam ngọt phổ biến. Giống Cara Cara Navel mang tất cả các đặc điểm chung của giống Navel nhưng khác với các giống Navel khác ở đặc điểm thịt và nước trái có màu đỏ do trong thành phần có chứa hàm lượng lycopen cao.
Năm 2001 Viện di truyền nông nghiệp phối hợp với Nông trường 3/2 Phủ Quỳ - Nghệ An, Nông trường Hòa Bình - Hòa Bình; một số địa phương như Thác Bà - Yên Bái, Văn Giang - Hưng Yên, Bảo Lộc - Lâm Đồng... tiến hành khảo nghiệm giống cam Cara Cara Navel nhập nội, từ Mỹ. Sau đó viện xác định giống cam Cara Cara Navel ruột đỏ không hạt (ký hiệu là N.02) là giống có triển vọng. Viện đang cho trồng thử nghiệm trên diện rộng, sau đó hoàn thiện hồ sơ báo cáo Hội đồng KHCN Bộ NN-PTNT đề nghị công nhận là giống tạm thời.
Trong khi đó, chủ trang trại Phương Mai thuộc Công ty TNHH Phương Mai tại thôn Định An, xã Hiệp An, huyện Đức Trọng, Lâm Đồng, KS. Mai Viết Phương (Việt kiều Úc hồi hương, cựu giảng viên chuyên ngành nông học Trường đại học Western Sydney) cho biết: Cam Cara Cara không hạt giống gốc có xuất xứ từ vùng Valencia -Venezuela, du nhập qua Mỹ, sau đó đến Úc. Từ giống gốc đó, tiến sĩ thực vật học Graeme Richards, Đại học Hawkesbury, miền tây Sydney (Úc) cùng ông Phương và nhóm công tác gồm 30 nhà khoa học lai tạo bằng phương pháp gây đột biến, chọn và duy trì các cá thể biến dị để có được cá thể ruột đỏ thẫm và đặt tên Cara Cara Navel.
Ông Mai Viết Phương đem giống cam Cara Cara về trồng thử trên một khu đồi thuộc Đức Trọng, Lâm Đồng. Hiện Công ty Phương Mai đã xuống 10 ngàn cây cam Cara Cara, 5 ngàn cây cam Navel trong nông trại tại Hiệp An, Đức Trọng. Ông Phương cho biết rất nhiều tỉnh, thành trong nước đã đến tham quan tại vườn thực nghiệm trồng cam Cara tại Đức Trọng, sau đó đặt mua giống và nhờ công ty chuyển giao kỹ thuật trồng, chăm sóc cây. Hiện công ty đang cung cấp giống và trợ giúp kỹ thuật cho tỉnh Thanh Hóa trồng 300 ha cam Cara Cara tại Bỉm Sơn; cung cấp giống và trợ giúp kỹ thuật cho tỉnh Kiên Giang lập một vườn cây ăn trái phục vụ du lịch sinh thái trên đảo Phú Quốc; trồng trên 100 ha cam Cara Cara và các giống cây ăn trái nhiệt đới khác tại Ba Vì - Hà Nội; tham gia chương trình cải tạo giống cây ăn trái cho tỉnh Hòa Bình. Ông Phương cho biết toàn bộ giống cam Cara Cara hiện đang nhập từ Úc theo giấy phép của cơ quan quản lý thuộc Bộ NN & PTNT.
Kết quả khảo nghiệm của Viện di truyền Cây cam Cara Cara Navel trên các vùng trồng thử nghiệm sinh trưởng phát triển khá, phân cành đều. Cây 3 năm tuổi đạt chiều cao trung bình 2,2 m, tán lá trung bình đạt 2,3 m; lá cam Cara Cara Navel hình ô van cong đều và phồng ở bản lá. Cây cam Cara Cara Navel cho thu hoạch lứa trái đầu từ năm thứ ba sau trồng, trung bình 72 trái/cây (60 - 85 trái/cây). Trái cam Cara Cara Navel hình cầu dài hay ô van, rốn trái hơi lồi do có một trái phụ nhỏ bên trong đuôi trái. Vỏ trái dày 3,1 mm, trọng lượng trái trung bình 217 g/trái (180 - 235 g/trái). Vỏ trái khi chín có màu da cam đậm, nhẵn bóng. Cam Cara Cara Navel dễ bóc vỏ, dễ tách múi, hương thơm dễ chịu, vị ngọt có hàm lượng acid ít hơn các giống cam nội địa. Cam Cara Cara Navel không hạt do hoa cam Cara Cara Navel bất dục đực hoàn toàn, bao phấn hoa cam Cara Cara Navel hầu như không có phấn trái nên hoàn toàn không có hạt khi trồng cách ly hoặc trong nhà lưới. Ngay cả trong điều kiện trồng xen với các giống hữu thụ đực khác, cam Cara Cara Navel vẫn hầu như không hạt, chứng tỏ cam Cara Cara Navel còn có tính bất dục cái. Ở các địa điểm khảo nghiệm, cam Cara Cara Navel cho thu hoạch sớm (tháng 9 đến 11).
Về năng suất, ở năm thứ tư sau trồng đạt 8 tấn/ha, thấp hơn giống cam Xã Đoài làm đối chứng. Do giống y như cam nhập nội, chất lượng tốt, mẫu mã trái đẹp, cho thu hoạch sớm hơn các giống cam khác nên cam Cara Cara Navel cùng thời điểm bán được giá cao hơn các giống cam nội địa. Nhược điểm của giống cam Cara Cara Navel là dễ bị rụng quả do độ ẩm cao, nhất là trong mùa mưa; khi bộ lá phát triển mạnh cây dễ bị bệnh loét.
Cam đỏ ở Lâm Đồng
VĂN VIỆT -Thứ Sáu, 22/02/2013, 9:54 (GMT+7)
Cty TNHH Thương mại & chế biến nông nghiệp Phương Mai đã thu trái bói giống cam đỏ quý hiếm, diện tích 40 ha tại thôn K’Long, xã Hiệp An, Đức Trọng (Lâm Đồng), mở ra hướng đột phá chuyển đổi cây trồng.
Ông Nguyễn Công Cẩm, PGĐ Cty dẫn chúng tôi đi thăm đồi trồng cam vào giữa trưa nắng ấm. Đó là một dải đồi chạy ven con suối K’Long để bơm nước lên tưới tiêu cho 50 ha cây ăn quả, trong đó có 40 ha cam đỏ trồng từ năm 2009 đến nay. Ước tính đường ống dẫn nước từ dưới suối lên tưới những hàng cây xa nhất gần 1 km trên sườn đồi cao; còn chiều dài trung bình cũng phải đến đôi, ba trăm mét.
Nhưng điều khó khăn nhất khi trồng cam đỏ ở đây không phải thủy lợi mà là nguồn đất pha trộn với nhiều mảng đá tảng, đá cục, ít chất mùn, cần phải cải tạo với nhiều công sức, nguồn vốn và đầu tư khá lớn về kỹ thuật canh tác.
Ông Cẩm thống kê theo giá thị trường cuối năm 2012, để có 1 ha cam đỏ bắt đầu thu trái bói phải tốn trên dưới 150 triệu đồng đầu tư giống, vật tư phân bón, đưa cơ giới vào cày ủi đất tới xốp và tổng số công chăm sóc… trong hơn 3 năm.
KS Mai Viết Phương trực tiếp nghiên cứu, chiết ghép thành công giống cam đỏ
Hạch toán về doanh thu, ông Cẩm cho biết, giống cam đỏ trồng ở thôn K’Long, cứ 1 ha thu trái bói 1 năm khoảng 25 - 30 tấn (đối với cây vào năm tuổi thứ 4, thứ 5); tăng dần lên 35 tấn đối với cây vào năm tuổi thứ 6, thứ 7 và “lập đỉnh” 40 tấn đối với cây vào năm tuổi thứ 8 trở đi.
Kết quả trong 2 tuần đầu tháng 12/2012, Cty của ông Cẩm thu hoạch cam đỏ mỗi tuần trên dưới 6 tạ trái, thu xong bán hết ngay tại vườn cho thương lái chuyển đi cung cấp cho các siêu thị lớn trong nước, giá mỗi kg 40.000 đồng trở lên. Như vậy theo phép tính này, cam đỏ K’Long sẽ bắt đầu thu hồi vốn vào năm 2013 và năm 2014 và thu thực lãi từ năm 2015 trở đi, mỗi năm trên 1 ha thu lãi khoảng 150 triệu đồng - tính theo thời giá cuối năm 2012.
Đáng nói là nguồn giống cam đỏ ở K’Long, xã Hiệp An được Cty TNHH Thương mại & chế biến nông nghiệp Phương Mai SX tại chỗ bằng kỹ thuật ghép gốc cây nhập về từ nước Úc với mầm chồi cây đầu dòng do Cty trồng ở xã Hiệp Thạnh cùng ở huyện Đức Trọng.
Năm 2002, Cty đưa giống cam đỏ từ Úc về trồng và 1 năm sau đó đã nhân giống thành công, tiến hành trồng đại trà ở thôn Phi Nôm, xã Hiệp Thạnh, Đức Trọng với diện tích từ một vài ha ban đầu, đến nay đã mở rộng khoảng 10 ha.
Giống cam này tên gọi là cam Cara Cara không hạt, ruột màu đỏ có chứa những thành phần dinh dưỡng của cà rốt, cà chua và cam, nông dân quanh vùng Đức Trọng cũng thường gọi cái tên nôm na cho dễ hiểu là “cam đỏ”. Năm 2008, Sở NN-PTNT Lâm Đồng ra quyết định công nhận vườn cam Cara Cara của Cty Phương Mai đạt tiêu chuẩn vườn cây đầu dòng để bảo tồn, khai thác và sử dụng hợp lý.
Kỹ sư Mai Viết Phương, GĐ Cty TNHH Thương mại & chế biến nông nghiệp Phương Mai khẳng định khí hậu, thổ nhưỡng vùng Đức Trọng nói riêng và ở khu vực 11 huyện, thành còn lại trong tỉnh Lâm Đồng nói chung đều rất thích hợp để trồng nhân rộng cây giống cam Cara Cara. Mật độ trung bình trồng trên 1 ha là 450 cây, trồng cây cách cây 4 x 5 m. Cây chăm sóc theo quy trình an toàn, bón phân hữu cơ và áp dụng các biện pháp sinh học để phòng trừ dịch hại. Cây bắt đầu thu hoạch lúc 4 và 5 tuổi đạt độ cao từ 2 - 2,5; từ 8 tuổi trở đi, cây cao cực đại khoảng 8 m. Tuổi thọ của cây có thể kéo dài từ 40 - 50 năm. Cây cho trái quanh năm, trọng lượng mỗi trái từ 0,2 - 0,33 kg…
Cty TNHH Thương mại & chế biến nông nghiệp Phương Mai với khu vườn ươm hàng ngàn mét vuông ở xã Hiệp An đã SX và bán hàng ngàn cây giống cam Cara Cara và trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật trồng cho nông dân các tỉnh miền núi phía bắc và miền Tây Nam bộ. Kết quả khả quan là cây phát triển tốt, đủ chiều cao, lần lượt cho trái bói có chất lượng. Cây giống từ lúc ghép đến lúc chăm sóc và xuất bán là trên dưới 2 năm.
,hoặc bác có thể giới thiệu 1 số đầu sách để ace tham khảo...