Những năm gần đây, bệnh bướu rễ (do tuyến trùng) gây hại khá phổ biến trên cây lúa, đặc biệt là các vùng đất giữ nước kém như đất pha cát hoặc đất nhiễm phèn.
Hậu quả là năng suất lúa giảm 20 - 30% do tuyến trùng gây ra, đặc biệt là trong vụ hè thu.
Theo hội Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh thì triệu chứng bệnh tuyến trùng hại rễ trên cây lúa như sau:
- Tuyến trùng đục lỗ chui vào sinh sống bên trong rễ ngay từ khi mới gieo sạ và hình thành bướu trên rễ rất sớm (từ 5 ngày sau sạ).
- Cây lúa khoảng 1 tháng tuổi thường bị tuyến trùng xâm hại nếu đất ruộng có nguồn bệnh sẵn có. Cây bị lùn, lá hơi vàng, tăng trưởng chậm. Nhổ cây lúa lên, thấy rễ vẫn trắng nhưng bị ngắn lại, bướu xuất hiện ở nhiều đoạn của rễ hoặc ở chóp rễ. Nơi có ổ tuyến trùng bị phù to tạo bướu 1 - 2 mm.
- Khi bị tuyến trùng ký sinh, cây lúa bị bệnh bướu rễ sẽ bị chết khi còn non và phát triển chậm khi cây lúa ở giai đoạn 4 lá trở đi. Dù bị ở giai đoạn sau, cây lúa ít bị chết nhưng tốn nhiều phân bón và phát triển kém.
- Khi cây lúa bị bướu rễ, chất dinh dưỡng bị tắc nghẽn không vận chuyển nuôi thân lá được, do vậy sau thời gian bị nhiễm bệnh cây lúa sẽ có triệu chứng vàng lá, cháy khô từ chóp xuống, lúa phát triển kém, chồi nhiễm bệnh bị lùn, trổ sớm và có rất ít hạt, hạt bị lửng lép nhiều.
Đặc điểm phát sinh, phát triển của tuyến trùng
- Ruộng thiếu nước thường xuyên.
- Đất pha cát hoặc đất nhiễm phèn, giữ nước kém, cây lúa dễ bị bệnh bướu rễ hơn.
- Bón thừa phân lân và phân đạm riêng rẽ hay kết hợp sẽ tăng sự sinh sản của tuyến trùng.
- Tuyến trùng thường gây hại mạnh giai đoạn lúa còn nhỏ (mạ và thời kỳ đẻ nhánh).
Các khuyến cáo của Hội Khoa Học và Kỹ Thuật Thành phố Hồ Chí Minh cho bà con nông dân để phòng trừ tác hại của bệnh:
Cần thường xuyên điều tra đồng ruộng, phát hiện sớm và phòng trừ kịp thời theo các biện pháp như sau:
- Vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ.
- Để nước ngập trong ruộng vài ngày trước khi làm đất chuẩn bị gieo sạ.
- Cố gắng giữ nước trong ruộng, không để khô hạn lâu, nhất là giai đoạn lúa còn nhỏ.
- Không được để cạn nước, cần cho nước vào ruộng khoảng 3 - 5 cm và giữ liên tục 5 - 7 ngày.
- Bón vôi với lượng từ 20 - 25 kg/sào (360 m2) để giảm độ chua cho đất.
- Sử dụng một số chế phẩm cải tạo đất và tăng cường khả năng ra rễ mới cho lúa để giúp lúa hồi phục ra lá, ra rễ nhanh hơn.
Theo phòng kỹ thuật Công ty Sitto Việt Nam, thông thường bà con nông dân sử dụng các biện pháp bón vôi để vệ sinh và giảm độ chua của đất tuy nhiên không phải vôi nào cũng có kết quả như mong muốn và có tác dụng hạ phèn hiệu quả.
Có một số loại vôi như vôi thạch cao khi sử dụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe do trong thành phần của vôi thạch cao có chưa lưu huỳnh, vôi nung khi sử dụng dễ gây bỏng cho người sử dụng khi gặp nước, đối với vôi tôi dạng này có tác dụng khá nhanh nhưng do sinh nhiệt mạnh cũng gây ảnh hưởng đến rễ non và người sử dụng.
Để khắc phục các nhược điểm mà các biện pháp bón vôi thông thường không đạt hiệu quả, sản phẩm khoáng cải tạo đất dạng nước Top-Green/Ultra-Green là giải pháp giúp pH tăng nhanh, đạt yêu cầu trong 1-2 tuần và ổn định lâu dài suốt cả vụ.
Khoáng cải tạo đất Top-Green/Ultra-Green có thể dùng xử lý trước hoặc sau khi làm đất; trước sạ hoặc sau sạ từ 1-10 ngày.
Hiệu quả sử dụng Top-Green trên lúa
Khoáng Top-Green/Ultra-Green dễ dàng thấm sâu và tác động nhanh, làm trung hòa axit trong đất giúp pH tăng nhanh, hạ phèn nhanh, kìm giữ tác nhân gây ngộ độc rễ, giảm tác hại do mặn và ngộ độc nhôm, sắt trong đất chua phèn. An toàn khi sử dụng: không nóng, không phỏng da, không bụi bám người và không hít vào mũi.
Để biết thêm thông tin xin vui lòng truy cập website:
- Công ty Sitto Việt Nam: http://sittovietnam.com
- Fanpage: https://www.facebook.com/SittoVietNam2005
- Kiến Thức Nông Nghiệp: https://kienthucnongnghiep2u.blogspot.com/
Hậu quả là năng suất lúa giảm 20 - 30% do tuyến trùng gây ra, đặc biệt là trong vụ hè thu.
Theo hội Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh thì triệu chứng bệnh tuyến trùng hại rễ trên cây lúa như sau:
- Tuyến trùng đục lỗ chui vào sinh sống bên trong rễ ngay từ khi mới gieo sạ và hình thành bướu trên rễ rất sớm (từ 5 ngày sau sạ).
- Cây lúa khoảng 1 tháng tuổi thường bị tuyến trùng xâm hại nếu đất ruộng có nguồn bệnh sẵn có. Cây bị lùn, lá hơi vàng, tăng trưởng chậm. Nhổ cây lúa lên, thấy rễ vẫn trắng nhưng bị ngắn lại, bướu xuất hiện ở nhiều đoạn của rễ hoặc ở chóp rễ. Nơi có ổ tuyến trùng bị phù to tạo bướu 1 - 2 mm.
- Khi bị tuyến trùng ký sinh, cây lúa bị bệnh bướu rễ sẽ bị chết khi còn non và phát triển chậm khi cây lúa ở giai đoạn 4 lá trở đi. Dù bị ở giai đoạn sau, cây lúa ít bị chết nhưng tốn nhiều phân bón và phát triển kém.
- Khi cây lúa bị bướu rễ, chất dinh dưỡng bị tắc nghẽn không vận chuyển nuôi thân lá được, do vậy sau thời gian bị nhiễm bệnh cây lúa sẽ có triệu chứng vàng lá, cháy khô từ chóp xuống, lúa phát triển kém, chồi nhiễm bệnh bị lùn, trổ sớm và có rất ít hạt, hạt bị lửng lép nhiều.
Đặc điểm phát sinh, phát triển của tuyến trùng
- Tuyến trùng gây hại mạnh trong giai đoạn đầu của cây lúa, nhất là môi trường ruộng lúa thường xuyên bị khô hạn, chúng ngừng sinh trưởng trong môi trường ngập nước. Những ruộng đất bị chua do bón quá nhiều lân supe từ những vụ trước hoặc đất có thành phần cơ giới nhẹ (cát pha) thì mật độ tuyến trùng thường cao hơn chân ruộng khác. Các chân ruộng để ải và giữ được nước thường xuyên sau gieo cấy sẽ ít bị tuyến trùng xâm hại.
- Tuyến trùng sau khi xâm nhiễm 4 ngày, các đại tế bào được thành hình. Vòng đời của tuyến trùng có thể từ 26 - 51 ngày.
- Khi tuyến trùng xâm nhập vào bộ rễ cây và làm tổ tạo thành bướu sẽ làm tắc nghẽn sự vận chuyển nước và dinh dưỡng của hệ thống rễ, làm cây biến vàng rồi chết dần khi còn nhỏ và chậm phát triển, còi cọc khi cây lớn.
- Ruộng thiếu nước thường xuyên.
- Đất pha cát hoặc đất nhiễm phèn, giữ nước kém, cây lúa dễ bị bệnh bướu rễ hơn.
- Bón thừa phân lân và phân đạm riêng rẽ hay kết hợp sẽ tăng sự sinh sản của tuyến trùng.
- Tuyến trùng thường gây hại mạnh giai đoạn lúa còn nhỏ (mạ và thời kỳ đẻ nhánh).
Các khuyến cáo của Hội Khoa Học và Kỹ Thuật Thành phố Hồ Chí Minh cho bà con nông dân để phòng trừ tác hại của bệnh:
Cần thường xuyên điều tra đồng ruộng, phát hiện sớm và phòng trừ kịp thời theo các biện pháp như sau:
- Vệ sinh đồng ruộng sạch sẽ.
- Để nước ngập trong ruộng vài ngày trước khi làm đất chuẩn bị gieo sạ.
- Cố gắng giữ nước trong ruộng, không để khô hạn lâu, nhất là giai đoạn lúa còn nhỏ.
- Không được để cạn nước, cần cho nước vào ruộng khoảng 3 - 5 cm và giữ liên tục 5 - 7 ngày.
- Bón vôi với lượng từ 20 - 25 kg/sào (360 m2) để giảm độ chua cho đất.
- Sử dụng một số chế phẩm cải tạo đất và tăng cường khả năng ra rễ mới cho lúa để giúp lúa hồi phục ra lá, ra rễ nhanh hơn.
Theo phòng kỹ thuật Công ty Sitto Việt Nam, thông thường bà con nông dân sử dụng các biện pháp bón vôi để vệ sinh và giảm độ chua của đất tuy nhiên không phải vôi nào cũng có kết quả như mong muốn và có tác dụng hạ phèn hiệu quả.
Có một số loại vôi như vôi thạch cao khi sử dụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe do trong thành phần của vôi thạch cao có chưa lưu huỳnh, vôi nung khi sử dụng dễ gây bỏng cho người sử dụng khi gặp nước, đối với vôi tôi dạng này có tác dụng khá nhanh nhưng do sinh nhiệt mạnh cũng gây ảnh hưởng đến rễ non và người sử dụng.
Để khắc phục các nhược điểm mà các biện pháp bón vôi thông thường không đạt hiệu quả, sản phẩm khoáng cải tạo đất dạng nước Top-Green/Ultra-Green là giải pháp giúp pH tăng nhanh, đạt yêu cầu trong 1-2 tuần và ổn định lâu dài suốt cả vụ.
Khoáng cải tạo đất Top-Green/Ultra-Green có thể dùng xử lý trước hoặc sau khi làm đất; trước sạ hoặc sau sạ từ 1-10 ngày.
Hiệu quả sử dụng Top-Green trên lúa
Khoáng Top-Green/Ultra-Green dễ dàng thấm sâu và tác động nhanh, làm trung hòa axit trong đất giúp pH tăng nhanh, hạ phèn nhanh, kìm giữ tác nhân gây ngộ độc rễ, giảm tác hại do mặn và ngộ độc nhôm, sắt trong đất chua phèn. An toàn khi sử dụng: không nóng, không phỏng da, không bụi bám người và không hít vào mũi.
Để biết thêm thông tin xin vui lòng truy cập website:
- Công ty Sitto Việt Nam: http://sittovietnam.com
- Fanpage: https://www.facebook.com/SittoVietNam2005
- Kiến Thức Nông Nghiệp: https://kienthucnongnghiep2u.blogspot.com/
