KỸ THUẬT TRỒNG KHOAI TÂY</SPAN>
BẰNG KỸ THUẬT LÀM ĐẤT TỐI THIỂU</SPAN></SPAN>
Mô hình trồng khoai tây bằng biện pháp làm đất tối thiểu và che phủ rơm rạ là một biện pháp kỹ thuật mới, đạ được nhiều nơi trên cả nước áp dụng, bằng kỹ thuật mới này giúp cho năng suất, chất lượng củ khoai cao hơn đồng thời giảm chi phí nhân công. Bên cạnh đó, nông dân có thể tận dụng rơm rạ thừa sau khi thu hoạch lúa vụ mùa từ đó cũng góp phần hạn chế được tình trạng đốt rơm rạ bừa bãi làm ảnh hưởng đến môi trường và sức khoẻ của người dân. Sử dụng rơm rạ để trồng khoai tây còn giúp cải tạo đất cho các vụ sản xuất sau. </SPAN></SPAN>
1. Củ giống:</SPAN></SPAN>
- Tiêu chuẩn củ giống:</SPAN> Sạch sâu bệnh, củ giống trẻ sinh lý (mỗi củ có từ 2-4 mầm, mầm có độ dài 0,2 – 2 cm . Vỏ củ còn căng, mầm khoẻ. Trồng củ giống trẻ cây sẽ mọc nhanh, phát triển tốt, củ đều năng suất cao.</SPAN></SPAN>
- Cỡ củ giống: </SPAN>sủ dụng cỡ củ từ 25 – 40 củ/kg là hiệu quả, tương đương cỡ củ có đường kính từ trên 25 đến 45mm.</SPAN></SPAN>
Củ giống nhỏ, đường kính dưới 25mm hoặc dưới 25 gam không lên làm giống trồng khoai thương phẩm, vì cây nhỏ phát triển kém.</SPAN></SPAN>
- Bổ củ:</SPAN> bổ củ tách rời bằng cách dùng dao sắc, lưỡi mỏng để cắt. Mỗi lần cắt lên nhúng lưỡi dao vào formalin, cồn hoặc xà phòng đặc để ngăn chặn sự thâm nhập của nấm, khuẩn làm cho củ bị thối. Mỗi mảnh khoai bổ phải có 2-3 mầm.</SPAN></SPAN>
Bổ xong chấm vết cắt ngay vào xi măng khô hoặc gio đốt.</SPAN></SPAN>
Sau khi bổ phải để nơi thoáng mát rải đều, phủ tải ẩm lên trên để giữ ẩm, tránh để đống quá cao dễ bị thối.</SPAN></SPAN>
2. Trồng và chăm sóc</SPAN></SPAN>
- Thời vụ trồng:</SPAN></SPAN>
Vụ chính (đông-xuân): Từ tháng 10 đến tháng 4, vụ này thích hợp cho cây sinh trưởng và phát triển tạo củ tốt, cho năng suất cao, ít sâu bệnh. </SPAN></SPAN>
Ngay sau khi gặt xong vụ mùa có thể tiến hành trồng.</SPAN></SPAN>
- Đất:</SPAN></SPAN>
Chọn chân ruộng đất thịt nhẹ, thịt pha cát, xốp, nhiều chất hữu cơ, dễ thoát nước, PH = 5,5 – 6, </SPAN>Không nên trồng khoai tây trên những chân đất trước đó đã trồng cây cùng họ như cà chua, ớt ngọt…</SPAN></SPAN></SPAN>
Trước khi thu hoạch lúa 1-2 tuần cần quan tâm đến mực nước trong ruộng, cần điều chỉnh để ruộng lúa khô vừa phải, thuận tiện cho gắt lúa và có độ ẩm thích hợp khi trồng khoai sẽ mọc nhanh. Nhận biết bằng cách; khi cắt lúa bước chân xuống ruộng thấy mặt đất lún xuống in vết bàn chân là vừa, nếu không lún là khô, nếu lún sâu, đất dính chân là ướt.</SPAN></SPAN>
- Tạo luống: </SPAN>ngay sau khi gặt xong tiến hành cắt gốc rạ, yêu cầu cắt sát đất sau đó tạo luống rộng 1m bằng cách cứ 1m cày 2-3 sá cầy tạo rãnh thoát nước. Cầy rãnh tạo luống, theo chiều dễ thoát nước cho ruộng.</SPAN></SPAN>
- Tiến hành trồng: </SPAN>Đặt củ khoai giống trực tiếp xuống nền đất ruộng, hướng của mầm khoai lên trên</SPAN></SPAN>
Phủ phân chuồng hoai mục lên trên, phân hoá học rắc xung quanh, cách gốc 7 -10cm</SPAN></SPAN>
Phủ tiếp một lớp đất nhỏ lấy từ đất cày rãnh lên mầm khoai, phải đảm bảo đất được làm nhỏ, tạo thuận lợi cho mầm khoai phát triển.</SPAN></SPAN>
Sau đó phủ một lớp rạ đã cắt lên trên cùng, độ dày lớp rạ từ 10 – 12cm.</SPAN></SPAN>
- Mật độ</SPAN>: hàng cách hành 30 – 40 cm, củ cách củ 25 – 30 cm</SPAN></SPAN>
- Phân bón: </SPAN></SPAN>
<TBODY>
</TBODY>
Cách bón:</SPAN></SPAN>
Bón lót: toàn bộ phân chuồng và lân, 1/3 đạm</SPAN></SPAN>
Bón thúc lần 1: sau khi cây mọc cao 15 – 20cm: 1/3 đạm + ½ kali</SPAN></SPAN>
Bón thúc lần 2: sau thúc lần 1: 15 – 20 ngày: 1/3 đạm + ½ kali</SPAN></SPAN>
Bón thúc bằng cách hoà tan phân bón vào nước và tiến hành bón, hoặc có thể bón trực tiếp vào luống khoai bằng cách vén rơm rạ ra bón phân vào sau đó ấp rơm rạ lại như cũ, lưu ý bón xa gốc khoai, tránh bón vào lúc lá khoai còn ướt.</SPAN></SPAN>
- Chăm sóc:</SPAN></SPAN>
Sau khi phủ rạ tiến hành tưới ẩm xung quanh gốc
Khi đã cơ bản trồng xong,đất từ sá cày tạo dõng đập nhỏ, ấp nhẹ vào hai bên vệ luống khoai, tạo điều kiện giữ ẩm và để rạ không bị vương vãi..</SPAN></SPAN>
Thường xuyên kiểm tra tưới ẩm vì phủ bằng rơm rạ luống khoai nhanh bị bốc hơi nước. Sau khi trồng được 10 – 15 ngày cây khoai đã có thể mọc xuyên qua lớp rơm rạ, kiểm tra những chỗ rơm rạ phủ quá dày cây khoai không mọc được lên cần bới rạ khéo sao cho mầm cây khoai mọc được lên trên.</SPAN></SPAN>
- Phòng trừ sâu bệnh;</SPAN></SPAN>
Cây khoai tây họ cà chua lên cũng thường xuyên mắc các loại sâu bệnh như cây cà chua như: sâu cắn thân, sâu hà đục củ, bệnh héo xanh vi khuẩn, bệnh soăn lùn… trong vụ đông đặc biệt quan tâm đến bệnh héo xanh vi khuẩn. Khi phát hiện trên ruộng có một số gốc khoai có hiện tượng cây đang xanh lá và thân đọt ngột héo rũ, gốc cây bị thối nhũn, cắt một lát củ có rỉ mủ màu trắng vàng đục như sữa ở vành vỏ củ và thịt củ, mùi thối.</SPAN></SPAN>
Biện pháp phòng trừ: bệnh này chưa có thuốc đặc trị, để hạn chế bệnh lên sử dụng nguồn giống uy tín không nhiễm bệnh; luân canh khoai tây với lúa nước, không trồng trên ruộng vụ trước vừa mới trồng khoai tây hoặc cà chua, cà, thuốc lá..</SPAN></SPAN>
Không bón phân chuồng tươi. Nhổ bỏ toàn bọ cây bị bệnh đem tiêu huỷ.</SPAN></SPAN>
- Thu hoạch :</SPAN></SPAN>
Sau khi cây khoai đã vàng 80% lá có thể tiến hành thu hoạch</SPAN></SPAN>
Cắt bỏ toàn bộ thân cây trước 5 – 7 ngày sau đó thu hoạch, chọn thời tiết khô ráo tránh để củ khoai bị ướt khó bảo quản được lâu.</SPAN></SPAN>
Chuẩn bị sẵn 2 khay đựng, đi đến đâu vạch rơm, rạ ra và nhặt củ khoai, phân loại ngay vào hai khay đựng và đóng bao.</SPAN></SPAN>
</SPAN>
BẰNG KỸ THUẬT LÀM ĐẤT TỐI THIỂU</SPAN></SPAN>
Mô hình trồng khoai tây bằng biện pháp làm đất tối thiểu và che phủ rơm rạ là một biện pháp kỹ thuật mới, đạ được nhiều nơi trên cả nước áp dụng, bằng kỹ thuật mới này giúp cho năng suất, chất lượng củ khoai cao hơn đồng thời giảm chi phí nhân công. Bên cạnh đó, nông dân có thể tận dụng rơm rạ thừa sau khi thu hoạch lúa vụ mùa từ đó cũng góp phần hạn chế được tình trạng đốt rơm rạ bừa bãi làm ảnh hưởng đến môi trường và sức khoẻ của người dân. Sử dụng rơm rạ để trồng khoai tây còn giúp cải tạo đất cho các vụ sản xuất sau. </SPAN></SPAN>
1. Củ giống:</SPAN></SPAN>
- Tiêu chuẩn củ giống:</SPAN> Sạch sâu bệnh, củ giống trẻ sinh lý (mỗi củ có từ 2-4 mầm, mầm có độ dài 0,2 – 2 cm . Vỏ củ còn căng, mầm khoẻ. Trồng củ giống trẻ cây sẽ mọc nhanh, phát triển tốt, củ đều năng suất cao.</SPAN></SPAN>
- Cỡ củ giống: </SPAN>sủ dụng cỡ củ từ 25 – 40 củ/kg là hiệu quả, tương đương cỡ củ có đường kính từ trên 25 đến 45mm.</SPAN></SPAN>
Củ giống nhỏ, đường kính dưới 25mm hoặc dưới 25 gam không lên làm giống trồng khoai thương phẩm, vì cây nhỏ phát triển kém.</SPAN></SPAN>
- Bổ củ:</SPAN> bổ củ tách rời bằng cách dùng dao sắc, lưỡi mỏng để cắt. Mỗi lần cắt lên nhúng lưỡi dao vào formalin, cồn hoặc xà phòng đặc để ngăn chặn sự thâm nhập của nấm, khuẩn làm cho củ bị thối. Mỗi mảnh khoai bổ phải có 2-3 mầm.</SPAN></SPAN>
Bổ xong chấm vết cắt ngay vào xi măng khô hoặc gio đốt.</SPAN></SPAN>
Sau khi bổ phải để nơi thoáng mát rải đều, phủ tải ẩm lên trên để giữ ẩm, tránh để đống quá cao dễ bị thối.</SPAN></SPAN>
2. Trồng và chăm sóc</SPAN></SPAN>
- Thời vụ trồng:</SPAN></SPAN>
Vụ chính (đông-xuân): Từ tháng 10 đến tháng 4, vụ này thích hợp cho cây sinh trưởng và phát triển tạo củ tốt, cho năng suất cao, ít sâu bệnh. </SPAN></SPAN>
Ngay sau khi gặt xong vụ mùa có thể tiến hành trồng.</SPAN></SPAN>
- Đất:</SPAN></SPAN>
Chọn chân ruộng đất thịt nhẹ, thịt pha cát, xốp, nhiều chất hữu cơ, dễ thoát nước, PH = 5,5 – 6, </SPAN>Không nên trồng khoai tây trên những chân đất trước đó đã trồng cây cùng họ như cà chua, ớt ngọt…</SPAN></SPAN></SPAN>
Trước khi thu hoạch lúa 1-2 tuần cần quan tâm đến mực nước trong ruộng, cần điều chỉnh để ruộng lúa khô vừa phải, thuận tiện cho gắt lúa và có độ ẩm thích hợp khi trồng khoai sẽ mọc nhanh. Nhận biết bằng cách; khi cắt lúa bước chân xuống ruộng thấy mặt đất lún xuống in vết bàn chân là vừa, nếu không lún là khô, nếu lún sâu, đất dính chân là ướt.</SPAN></SPAN>
- Tạo luống: </SPAN>ngay sau khi gặt xong tiến hành cắt gốc rạ, yêu cầu cắt sát đất sau đó tạo luống rộng 1m bằng cách cứ 1m cày 2-3 sá cầy tạo rãnh thoát nước. Cầy rãnh tạo luống, theo chiều dễ thoát nước cho ruộng.</SPAN></SPAN>
- Tiến hành trồng: </SPAN>Đặt củ khoai giống trực tiếp xuống nền đất ruộng, hướng của mầm khoai lên trên</SPAN></SPAN>
Phủ phân chuồng hoai mục lên trên, phân hoá học rắc xung quanh, cách gốc 7 -10cm</SPAN></SPAN>
Phủ tiếp một lớp đất nhỏ lấy từ đất cày rãnh lên mầm khoai, phải đảm bảo đất được làm nhỏ, tạo thuận lợi cho mầm khoai phát triển.</SPAN></SPAN>
Sau đó phủ một lớp rạ đã cắt lên trên cùng, độ dày lớp rạ từ 10 – 12cm.</SPAN></SPAN>
- Mật độ</SPAN>: hàng cách hành 30 – 40 cm, củ cách củ 25 – 30 cm</SPAN></SPAN>
- Phân bón: </SPAN></SPAN>
Loại phân</SPAN></SPAN> | 1 ha</SPAN></SPAN> | 1 sào (360m2)</SPAN></SPAN> |
Phân chuồng hoai mục </SPAN></SPAN> | 15 -20 tấn</SPAN></SPAN> | 6 – 7 tạ</SPAN></SPAN> |
Đạm Urê</SPAN></SPAN> | 250- 300 kg</SPAN></SPAN> | 9 – 10 kg</SPAN></SPAN> |
Lân Supe</SPAN></SPAN> | 350 -400 kg</SPAN></SPAN> | 12 – 15 kg</SPAN></SPAN> |
Kali Sunphat</SPAN></SPAN> | 200-250 kg</SPAN></SPAN> | 7 – 9 kg</SPAN></SPAN> |
<TBODY>
</TBODY>
Cách bón:</SPAN></SPAN>
Bón lót: toàn bộ phân chuồng và lân, 1/3 đạm</SPAN></SPAN>
Bón thúc lần 1: sau khi cây mọc cao 15 – 20cm: 1/3 đạm + ½ kali</SPAN></SPAN>
Bón thúc lần 2: sau thúc lần 1: 15 – 20 ngày: 1/3 đạm + ½ kali</SPAN></SPAN>
Bón thúc bằng cách hoà tan phân bón vào nước và tiến hành bón, hoặc có thể bón trực tiếp vào luống khoai bằng cách vén rơm rạ ra bón phân vào sau đó ấp rơm rạ lại như cũ, lưu ý bón xa gốc khoai, tránh bón vào lúc lá khoai còn ướt.</SPAN></SPAN>
- Chăm sóc:</SPAN></SPAN>
Sau khi phủ rạ tiến hành tưới ẩm xung quanh gốc
Khi đã cơ bản trồng xong,đất từ sá cày tạo dõng đập nhỏ, ấp nhẹ vào hai bên vệ luống khoai, tạo điều kiện giữ ẩm và để rạ không bị vương vãi..</SPAN></SPAN>
Thường xuyên kiểm tra tưới ẩm vì phủ bằng rơm rạ luống khoai nhanh bị bốc hơi nước. Sau khi trồng được 10 – 15 ngày cây khoai đã có thể mọc xuyên qua lớp rơm rạ, kiểm tra những chỗ rơm rạ phủ quá dày cây khoai không mọc được lên cần bới rạ khéo sao cho mầm cây khoai mọc được lên trên.</SPAN></SPAN>
- Phòng trừ sâu bệnh;</SPAN></SPAN>
Cây khoai tây họ cà chua lên cũng thường xuyên mắc các loại sâu bệnh như cây cà chua như: sâu cắn thân, sâu hà đục củ, bệnh héo xanh vi khuẩn, bệnh soăn lùn… trong vụ đông đặc biệt quan tâm đến bệnh héo xanh vi khuẩn. Khi phát hiện trên ruộng có một số gốc khoai có hiện tượng cây đang xanh lá và thân đọt ngột héo rũ, gốc cây bị thối nhũn, cắt một lát củ có rỉ mủ màu trắng vàng đục như sữa ở vành vỏ củ và thịt củ, mùi thối.</SPAN></SPAN>
Biện pháp phòng trừ: bệnh này chưa có thuốc đặc trị, để hạn chế bệnh lên sử dụng nguồn giống uy tín không nhiễm bệnh; luân canh khoai tây với lúa nước, không trồng trên ruộng vụ trước vừa mới trồng khoai tây hoặc cà chua, cà, thuốc lá..</SPAN></SPAN>
Không bón phân chuồng tươi. Nhổ bỏ toàn bọ cây bị bệnh đem tiêu huỷ.</SPAN></SPAN>
- Thu hoạch :</SPAN></SPAN>
Sau khi cây khoai đã vàng 80% lá có thể tiến hành thu hoạch</SPAN></SPAN>
Cắt bỏ toàn bộ thân cây trước 5 – 7 ngày sau đó thu hoạch, chọn thời tiết khô ráo tránh để củ khoai bị ướt khó bảo quản được lâu.</SPAN></SPAN>
Chuẩn bị sẵn 2 khay đựng, đi đến đâu vạch rơm, rạ ra và nhặt củ khoai, phân loại ngay vào hai khay đựng và đóng bao.</SPAN></SPAN>
</SPAN>