Giống dừa xiêm dây chính là giống dừa ẻo xanh, có người còn gọi là dừa xiêm xây.
Năm 2004 ông Hai Đê đến hộ của ông Út Tề ở huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh phát hiện ông Út Tề có cây dừa ẻo xanh khoảng hơn 20 năm tuổi đang cho trái sai nên ông đặt mua giống, những năm qua ông mua giống dừa này để bán lại nhưng số lượng không nhiều.
Ông Hai Đê cho biết hiện tại trong vườn của ông Út Tề và các anh em của ông Út ở huyện Càng Long có khoảng 35 - 50 cây dừa ẻo xanh từ 3 năm đến 15 năm tuổi, trong đó có một số bắt đầu cho trái, một số cho trái ổn định. Từ đầu năm 2010 đến nay ông Hai Đê chỉ mua của ông Út Tề và các anh em của ông Út khoảng 700 cây dừa giống ẻo xanh để bán, số còn lại gồm nhiều giống khác thì ông mua của các nhà vườn ở nhiều nơi.
Hôm chúng tôi đến trên sân nhà ông có lô dừa giống khoảng hơn 30 cây, ông Hai Đê cho biết đây là giống dừa xiêm xanh, khi quan sát lô giống một số cán bộ trong Tổ quản lý giống thắc mắc nếu là giống dừa xiêm xanh thì tại sao có rất nhiều cỡ, dạng trái khác nhau. Ông Hai Đê giải thích là do có giống dừa xiêm bầu, xiêm dài hơn nữa do người giao giống cho ông chưa tuyển chọn kỹ ông sẽ tuyển chọn lại. Với cách giải thích của ông Hai Đê như vậy thì chưa đúng với quy định kỹ thuật tuyển chọn giống dừa.
Hiện tại trong vườn của ông Hai Đê không có cây dừa ẻo xanh (dừa xiêm dây) nào đang cho trái mà chỉ có 60 cây mới trồng (năm 2009 trồng 24 cây, năm 2010 trồng 36 cây). Việc ông Hai Đê lai tạo ra giống dừa xiêm dây là hoàn toàn không có thật. Xét về kỹ thuật đối với cây dừa để lai tạo ra 1 giống mới thì phải cần có thời gian khá dài nếu chỉ trong thời gian từ 4 - 5 năm vừa lai tạo ra giống mới, từ giống mới sản xuất ra giống thương phẩm đây là việc không thể thực hiện được.
 Hầu hết các giống dừa, thời gian từ khi trổ bông đến thu hoạch trái để uống nước từ 9 - 11 tháng tùy theo mùa và tùy theo giống, chứ không hề có giống dừa nào từ khi trổ đến thu hoạch từ 20 - 25 ngày. Còn về giá cây giống dừa ẻo trên thị trường thường thấp hơn giống dừa xiêm từ 20 - 25%, hiện nay giá cây dừa xiêm khoảng 24.000 - 28.000 đồng/cây.
Hàng năm vào Tết Đoan ngọ UBND tỉnh Bến Tre có tổ chức ngày hội cây, trái ngon an toàn và sản phẩm nông nghiệp tại huyện Chợ Lách, trong ngày hội có hội thi trái ngon và đấu xảo nông sản lạ. Trong năm 2007 ông Huỳnh Văn Dũng (Hai Đê) có mua quầy dừa ẻo xanh đem dự thi đấu xảo nông sản lạ (buồng sai), kết quả đạt giải nhất buồng sai chớ không phải là trái ngon.
Hiện tại ở Bến Tre có nhiều giống dừa địa phương được trồng phổ biến có năng suất chất lượng ổn định gồm 2 nhóm chính là nhóm dừa lùn và nhóm dừa cao. Nhóm dừa cao (dừa lấy dầu) gồm các giống như: Dừa ta vàng, dừa ta xanh, dừa dâu vàng, dừa dâu xanh. Đặc tính của nhóm dừa cao là gốc phình to, lá chét dài, sau khi trồng từ 4 - 5 năm cho trái (tùy theo điều kiện chăm sóc). Nhóm dừa lùn (dừa uống nước) gồm các giống: Dừa xiêm xanh, dừa xiêm đỏ, dừa ẻo xanh, dừa ẻo đỏ, dừa tam quan.
 Đặc tính của nhóm dừa lùn: Phần gốc gần mặt đất không phình to, lá chét ngắn, sau khi trồng từ 2,5 - 4 năm cho trái (tùy theo điều kiện chăm sóc), trái nhỏ và sai trái (dừa ẻo trái nhỏ và sai hơn dừa xiêm). Ngoài ra còn có một số giống dừa lai được đưa ra trồng đại trà nhưng diện tích trồng không nhiều. Như vậy đối với giống dừa xiêm, dừa ẻo nếu chăm sóc tốt sau khi trồng 3 năm cho trái là chuyện bình thường chớ không phải là đặc tính mới.
Việc bảo vệ uy tín, lợi ích cho nghề sản xuất giống cây ăn trái và sản xuất giống dừa của tỉnh và giúp cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng đúng tiêu chuẩn chất lượng, thực hiện đúng quy định của pháp luật phát triển được bền vững và lâu dài là rất cần thiết. Nhưng việc bảo vệ quyền lợi của người sử dụng giống cũng không kém phần quan trọng.
Thời gian qua Sở NN-PTNT Bến Tre đã hướng dẫn các cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, nhưng chỉ một ít cơ sở từng bước thực hiện như sản xuất và nhân giống cây ăn trái từ cây đầu dòng hoặc vườn cây đầu dòng, chọn trái dừa giống từ cây dừa mẹ được bình tuyển và công nhận, còn lại một số cơ sở bất chấp quy định của pháp luật nhất là trong sản xuất, kinh doanh giống cây dừa.
 Do cây dừa là cây sinh sản hữu tính, trong điều kiện sản xuất tự nhiên các giống dừa rất dễ lai với nhau, nên để chọn được cây dừa đúng giống cần phải chọn trái giống từ cây mẹ đáp ứng điều kiện: tuổi cây, cách ly theo yêu cầu kỹ thuật quy định. Mặc dù cây dừa chưa có tên trong danh mục giống cây trồng được phép sản xuất, kinh doanh nhưng do cây dừa là cây trồng chủ lực của tỉnh Bến Tre nên không thể ngăn cản nông dân sản xuất.
Để thuận lợi trong việc quản lý giống cây trồng theo quy định của pháp luật, năm 2008 Sở NN-PTNT Bến Tre đã ban hành tiêu chuẩn tạm thời cây dừa mẹ và cây dừa giống, hướng dẫn các cơ sở sản xuất giống cây dừa thực hiện theo quy định của cơ quan chức năng ở địa phương. Nhưng đến nay còn nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng chưa thực hiện đúng quy định của cơ quan chức năng.
Những năm gần đây do nhu cầu cây dừa xiêm giống ở các tỉnh trong khu vực rất lớn, một số cơ sở sản xuất, kinh doanh đúng giống không đáp ứng đủ nhu cầu thị trường. Dựa vào tình hình thực tế nêu trên, hiện nay có nhiều cơ sở thu mua dừa trái để bán dừa hột, những trái dừa không đủ chuẩn để bán dừa hột thì đem ươm để làm dừa giống mà không hề biết nguồn gốc của cây dừa mẹ như thế nào rồi bán lại cho các thương lái kinh doanh cây giống đem về phân loại.
Những trái lớn cho là dừa ta hoặc dừa xiêm lai, trái nhỏ hơn là dừa xiêm, nhỏ hơn nữa là dừa ẻo rồi vô bầu bán ra thị trường với giá thấp hơn những cây đúng giống từ 15 - 20%. Đây là việc làm mà người kinh doanh giống cây dừa cần suy nghĩ lại, đừng vì lợi ích trước mắt của cá nhân mình mà làm ảnh hưởng kinh tế đến hàng trăm người sử dụng giống do mình cung cấp không đúng chất lượng.
Bao Nong Nghiep Viet Nam
Năm 2004 ông Hai Đê đến hộ của ông Út Tề ở huyện Càng Long, tỉnh Trà Vinh phát hiện ông Út Tề có cây dừa ẻo xanh khoảng hơn 20 năm tuổi đang cho trái sai nên ông đặt mua giống, những năm qua ông mua giống dừa này để bán lại nhưng số lượng không nhiều.
Ông Hai Đê cho biết hiện tại trong vườn của ông Út Tề và các anh em của ông Út ở huyện Càng Long có khoảng 35 - 50 cây dừa ẻo xanh từ 3 năm đến 15 năm tuổi, trong đó có một số bắt đầu cho trái, một số cho trái ổn định. Từ đầu năm 2010 đến nay ông Hai Đê chỉ mua của ông Út Tề và các anh em của ông Út khoảng 700 cây dừa giống ẻo xanh để bán, số còn lại gồm nhiều giống khác thì ông mua của các nhà vườn ở nhiều nơi.
Hôm chúng tôi đến trên sân nhà ông có lô dừa giống khoảng hơn 30 cây, ông Hai Đê cho biết đây là giống dừa xiêm xanh, khi quan sát lô giống một số cán bộ trong Tổ quản lý giống thắc mắc nếu là giống dừa xiêm xanh thì tại sao có rất nhiều cỡ, dạng trái khác nhau. Ông Hai Đê giải thích là do có giống dừa xiêm bầu, xiêm dài hơn nữa do người giao giống cho ông chưa tuyển chọn kỹ ông sẽ tuyển chọn lại. Với cách giải thích của ông Hai Đê như vậy thì chưa đúng với quy định kỹ thuật tuyển chọn giống dừa.
Hiện tại trong vườn của ông Hai Đê không có cây dừa ẻo xanh (dừa xiêm dây) nào đang cho trái mà chỉ có 60 cây mới trồng (năm 2009 trồng 24 cây, năm 2010 trồng 36 cây). Việc ông Hai Đê lai tạo ra giống dừa xiêm dây là hoàn toàn không có thật. Xét về kỹ thuật đối với cây dừa để lai tạo ra 1 giống mới thì phải cần có thời gian khá dài nếu chỉ trong thời gian từ 4 - 5 năm vừa lai tạo ra giống mới, từ giống mới sản xuất ra giống thương phẩm đây là việc không thể thực hiện được.
 Hầu hết các giống dừa, thời gian từ khi trổ bông đến thu hoạch trái để uống nước từ 9 - 11 tháng tùy theo mùa và tùy theo giống, chứ không hề có giống dừa nào từ khi trổ đến thu hoạch từ 20 - 25 ngày. Còn về giá cây giống dừa ẻo trên thị trường thường thấp hơn giống dừa xiêm từ 20 - 25%, hiện nay giá cây dừa xiêm khoảng 24.000 - 28.000 đồng/cây.
Hàng năm vào Tết Đoan ngọ UBND tỉnh Bến Tre có tổ chức ngày hội cây, trái ngon an toàn và sản phẩm nông nghiệp tại huyện Chợ Lách, trong ngày hội có hội thi trái ngon và đấu xảo nông sản lạ. Trong năm 2007 ông Huỳnh Văn Dũng (Hai Đê) có mua quầy dừa ẻo xanh đem dự thi đấu xảo nông sản lạ (buồng sai), kết quả đạt giải nhất buồng sai chớ không phải là trái ngon.
Hiện tại ở Bến Tre có nhiều giống dừa địa phương được trồng phổ biến có năng suất chất lượng ổn định gồm 2 nhóm chính là nhóm dừa lùn và nhóm dừa cao. Nhóm dừa cao (dừa lấy dầu) gồm các giống như: Dừa ta vàng, dừa ta xanh, dừa dâu vàng, dừa dâu xanh. Đặc tính của nhóm dừa cao là gốc phình to, lá chét dài, sau khi trồng từ 4 - 5 năm cho trái (tùy theo điều kiện chăm sóc). Nhóm dừa lùn (dừa uống nước) gồm các giống: Dừa xiêm xanh, dừa xiêm đỏ, dừa ẻo xanh, dừa ẻo đỏ, dừa tam quan.
 Đặc tính của nhóm dừa lùn: Phần gốc gần mặt đất không phình to, lá chét ngắn, sau khi trồng từ 2,5 - 4 năm cho trái (tùy theo điều kiện chăm sóc), trái nhỏ và sai trái (dừa ẻo trái nhỏ và sai hơn dừa xiêm). Ngoài ra còn có một số giống dừa lai được đưa ra trồng đại trà nhưng diện tích trồng không nhiều. Như vậy đối với giống dừa xiêm, dừa ẻo nếu chăm sóc tốt sau khi trồng 3 năm cho trái là chuyện bình thường chớ không phải là đặc tính mới.
Việc bảo vệ uy tín, lợi ích cho nghề sản xuất giống cây ăn trái và sản xuất giống dừa của tỉnh và giúp cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng đúng tiêu chuẩn chất lượng, thực hiện đúng quy định của pháp luật phát triển được bền vững và lâu dài là rất cần thiết. Nhưng việc bảo vệ quyền lợi của người sử dụng giống cũng không kém phần quan trọng.
Thời gian qua Sở NN-PTNT Bến Tre đã hướng dẫn các cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, nhưng chỉ một ít cơ sở từng bước thực hiện như sản xuất và nhân giống cây ăn trái từ cây đầu dòng hoặc vườn cây đầu dòng, chọn trái dừa giống từ cây dừa mẹ được bình tuyển và công nhận, còn lại một số cơ sở bất chấp quy định của pháp luật nhất là trong sản xuất, kinh doanh giống cây dừa.
 Do cây dừa là cây sinh sản hữu tính, trong điều kiện sản xuất tự nhiên các giống dừa rất dễ lai với nhau, nên để chọn được cây dừa đúng giống cần phải chọn trái giống từ cây mẹ đáp ứng điều kiện: tuổi cây, cách ly theo yêu cầu kỹ thuật quy định. Mặc dù cây dừa chưa có tên trong danh mục giống cây trồng được phép sản xuất, kinh doanh nhưng do cây dừa là cây trồng chủ lực của tỉnh Bến Tre nên không thể ngăn cản nông dân sản xuất.
Để thuận lợi trong việc quản lý giống cây trồng theo quy định của pháp luật, năm 2008 Sở NN-PTNT Bến Tre đã ban hành tiêu chuẩn tạm thời cây dừa mẹ và cây dừa giống, hướng dẫn các cơ sở sản xuất giống cây dừa thực hiện theo quy định của cơ quan chức năng ở địa phương. Nhưng đến nay còn nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng chưa thực hiện đúng quy định của cơ quan chức năng.
Những năm gần đây do nhu cầu cây dừa xiêm giống ở các tỉnh trong khu vực rất lớn, một số cơ sở sản xuất, kinh doanh đúng giống không đáp ứng đủ nhu cầu thị trường. Dựa vào tình hình thực tế nêu trên, hiện nay có nhiều cơ sở thu mua dừa trái để bán dừa hột, những trái dừa không đủ chuẩn để bán dừa hột thì đem ươm để làm dừa giống mà không hề biết nguồn gốc của cây dừa mẹ như thế nào rồi bán lại cho các thương lái kinh doanh cây giống đem về phân loại.
Những trái lớn cho là dừa ta hoặc dừa xiêm lai, trái nhỏ hơn là dừa xiêm, nhỏ hơn nữa là dừa ẻo rồi vô bầu bán ra thị trường với giá thấp hơn những cây đúng giống từ 15 - 20%. Đây là việc làm mà người kinh doanh giống cây dừa cần suy nghĩ lại, đừng vì lợi ích trước mắt của cá nhân mình mà làm ảnh hưởng kinh tế đến hàng trăm người sử dụng giống do mình cung cấp không đúng chất lượng.
Bao Nong Nghiep Viet Nam
Last edited:
