Soft shell restaurant in Hanoi
A restaurant in Hanoi advertising soft-shell turtles (Pelodiscus sinensis), most probably originating from farms. The sign reads: “Soft-shell turtles, delicious and cheap. Only 300,000 VND/kg” ($19.00 USD/KG).
---------------
Rafetus swinhoei in Hoan Kiem Lake. One of just a few remaining living examples of this species are know to exist in the world.
---------------
Danh sách rùa VN và mức độ cảnh báo
(sưu tầm từ vncreatures)
I. CÁC TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG CÁC LOẠI ĐƯA VÀO SÁCH ĐỎ VIỆT NAM (Các tiêu chuẩn do tổ chức quốc tế về bảo tồn thiên nhiên và tài nguyên thiên nhiên IUCN đề xuất)
Các cấp đánh giá chính:
ENDANGERED (E) Đang nguy cấp (đang bị đe doạ tuyệt chủng) Là những taxon đang bị đe doạ tuyệt chủng và không chắc còn có thể tồn tại nếu các nhân tố đe doạ cứ tiếp diễn. Gồm những taxon có số lượng giảm đến mức báo động ở trong điều kiện sống bị suy thoái mạnh mẽ đến mức có thể bị tuyệt chủng.
VULNERABLE (V) Sẽ nguy cấp (có thể bị đe doạ tuyệt chủng). Là những taxon xắp bị đe doạ tuyệt chủng (trong tương lai gần) nếu các nhân tố đe doạ cứ tiếp diễn. Gồm những taxon mà phần lớn hoặc tất cả các quần thể cuả nó đã bị giảm vì khai thác quá mức, vì nơi sống bị phá hoại mạnh mẽ hoặc do các biến động khác cuả môi trường sống. Cũng gồm những taxon tuy số luượng còn khá nhưng vì chúng có giá trị kinh tế lớn nên việc tìm bắt, khai thác được tiến hành thường xuyên ờ mọi nơi, dễ đưa tới bị đe dọa.
RARE (R) Hiếm (có thể có nguy cấp) Gồm những taxon có phân bổ hẹp (nhất là những chi đơn loài) có số lượng ít, tuy hiện tại chưa phải là đối tượng đang hoặc sẽ bị đe doạ, nhưng sự tồn tại lâu dài của chúng ta mỏng manh.
Các cấp đánh giá khác:
Ngoài ba cấp chính trên đây, khi soạn thảo - Sách đỏ Việt Nam cón sử dụng một trong các cấp sau:
THREATENED (T) - Bị đe doạ. Là những taxon thuộc một trong những cấp trên, nhưng chưa đủ tư liệu để xếp chúng vào cấp cụ thể nào.
INSUFFCIENTLY KNOWN (K) - Biết không chính xác. Là những taxon nghi ngờ và không biết chắc chắn chúng thuộc loại nào trong các cấp trên vì thiếu thông tin. các loại nêu trong cấp này để hy vọng chờ các tác giả xác định mức cụ thế của chúng.
II. CÁC TIÊU CHUẨN ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG CÁC LOÀI ĐƯA VÀO SÁCH ĐỎ IUCN
(The IUCN Red List of Threatened Animals)
Tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới (Intemational Union of Conservation of Nature and Natural resources - IUCN) và trung tâm giám sát bảo tồn quốc tế (World Conservation Monitoring Center- WCMC) đã xây dựng những quy định vế tình trạng các loài có nguy cơ tuyệt chủng và các danh mục xếp mục đe doạ của các loài. Sự xếp bậc này căn cứ vào các dữ liệu về phân loại học (Taxonomy), tình trạng quần thể (Population status), xu hướng quần thể (Population trends), sự phân bố (Distribution), tình trạng sinh cảnh (Habitat availability), xu hướng địa lý (Geographic trends) và các mối đe doạ (Threats) và tham khảo ý kiến của các chuyên gia phân loại học, các chuyên gia về các họ động vật riêng biệt của IUCN và của các nhà khoa học các nước. Sự xếp bậc này cũng xem xét tình hình pháp luật liên quan của các nước có loài trên phân bố.
Trong khi điều tra xác định tình trạng các loài, IUCN luôn xem xét lại các thông tin cũ, cập nhật 2 năm một lần và phổ biến rộng rãi. IUCN còn nghiên cứu để sửa nội dung và nguyên tắc xác định tình trạng các loài để đáp ứng những đòi hỏi mới. Năm 1994, IUCN đã sử dụng một số nguyên tắc mới để xác định tình trạng các loài bị đe dọa. Năm 1996, danh mục mới được bổ xung những chi tiết cụ thể về tình trạng các loài và phân chia theo các cấp độ sau:
[URL="http://farm4.static.flickr.com/3011/2834275851_6e76728d85_o.gif"]
[/URL]
EXITINCT (EX) Tuyệt chủng
Một loài hoặc phân loài bị coi là tuyệt chủng khi có những bằng chứng chắc chắn rằng cá thể cuối cùng đã chết
EXITINCT IN THE WILD (EW) Tuyệt chủng trong tự nhiên
Một loài hoặc phân loài bị coi là tuyệt chủng trong tự nhiên khi các cuộc khảo sát kỹ lưỡng ở sinh cảnh đã biết và hoặc sinh cành mong muốn, vào những thời gian thích hợp (theo ngày, mùa năm) xuyên suốt vùng phân bố lịch sử của chúng đều không nghi nhận được cá thể nào. Các khảo sát nên vượt khung thời gian thích hợp cho vòng sống và dạng sống của đơn vị phân loại đó.
CRITICAL ENDANGERED (CE ~ CR) Cực kỳ nguy cấp
Một loài hoặc phân loài được gọi là (Cực kỳ nguy cấp) khi nó phải đối mật với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên rất cao trong một tương lai rất gần .
ENDANGERED (EN) Nguy cấp
Một loài hoặc phân loài bị coi là (Nguy cấp) khi nó phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên rất cao trong một tương lai rất gần nhưng kém hơn mức Cực kỳ nguy cấp.
VULNERABLE (VU) Sắp nguy cấp
Một loài hoặc phân loài bị đánh giá là (Sắp nguy cấp) khi nó không nằm trong 2 bậc CR và EN nhưng phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên cao trong một tương lai không xa.
Cả 3 loại CR, EN, VU đều có thể gọi chung là những loài hoặc phân loài bị đe doạ và có nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên cao.
LOWER RISK (LR) ít nguy cấp
Một loài hoặc phân loài bị đánh giá là (ít nguy cấp) khi tình trạng của nó không thoả mãn những tiêu chuẩn của bất cứ bậc nào trong những bậc trên. Các loài hoặc các phân loài thuộc hạng mục ít nguy cấp có thể chia thành 3 hạng mục nhỏ hơn như sau:
CONSERVATION DEPENDENT (CD) Phụ thuộc bảo tồn.
Các loài hoặc phân loài là những đối tượng của một chương trình bảo tồn đang được thực hiện bao gồm một sinh cảnh cụ thể hoặc bậc phân loài cụ thể mà sự chấm dứt của chương trình đó có thể dẫn tới việc các đơn vị phân loài này được xếp vào một trong hạng mục bị đe doạ nêu trên trong một khoảng thời gian 5 năm.
NEAR THREATEN (NT) Sắp bị đe dọa.
Các đơn vị phân loại không được xếp vào diện Phụ thuộc bảo tồn, nhưng đủ tiêu chuẩn để xếp vào bậc Sắp nguy cấp.
LEAST CONCERN (IC) ít quan tâm.
Các đơn vị phân loài không đủ tiêu chuẩn để xếp vào loài Phụ thuộc bảo tồn hoặc Sắp bị đe dọa.
DATA DEFICIENT (DD) Thiếu dữ liệu
Một đơn vị là Thiếu dữ liệu khi không có thông tin thích hợp để đánh giá trực tiếp hoặc gián tiếp nguy cơ tuyệt chủng của nó dựa trên sự phân bố hoặc tình trạng quần thể của chúng. Một đơn vị phân loại trong hạng mục này có thể được nghiên cứu kỹ, sinh học của nó được biết rõ nhưng thiếu các dữ liệu về độ phong phú hoặc dự phân bố của chúng. Do đó Thiếu dữ liệu không phải là hạng mục Bị đe dọa hay ít nguy cấp. Việc lập danh sách của của các đơn vị phân loại trong hạng mục này chỉ ra rằng cần phải thu thập thêm thông tin và thừa nhận khả năng là nghiên cứu trong tương lai sẽ cho tấy việc phân cấp đe dọa là thích hợp. Điều quan trọng là cần sử dụng tích cực bất cứ dữ liệu nào có sẵn. Trong nhiều trường hợp phải rất cẩn thận khi lựa chọn giữa tình trạng Thiếu dữ liệu (DD) và Bị đe dọa. Nếu vùng phân bố của một đơn vị phân loại bị nghi là tương đối hạn chế, nếu một khoảng thời gain đáng kể đã trôi qua kể từ lần ghi nhận cuối cùng của đơn vị phân loại này, thì nên xếp vào tính trạng Bị đe dọa.
NOT EVALUATED (NE) Không được đánh giá
Một đơn vị phân loại được coi là không được đánh giá khi nó chưa được đánh giá dựa trên các tiêu chuẩn đề ra.
---------------
Rùa vàng (có tên khoa học Cuara trifasciat) về hình dạng cũng giống như các loại rùa khác, nhưng màu sắc và hoa văn thì đẹp hơn. Giá 1kg rùa bình thường chỉ 80.000-120.000 đồng, thế nhưng giá rùa vàng lên tới 120 - 150 triệu đồng/kg. Đây được xem là loại động vật có giá trị cao nhất ở rừng Đông Nam Á. Từ nguồn lợi cao ngất trời, "thợ săn" bất chấp pháp luật, luôn tìm mọi cách, kể cả đổi tính mạng cũng liều vượt núi băng rừng tìm bắt.
Thợ săn rùa vàng đang cài bẫy ở giữa rừng để lấy mồi bắt rùa.
[URL="http://www1.laodong.com.vn/pls/bld/download_image(123398)"])
[/URL]
Hành trình vượt núi
Trong chuyến ngược dòng Đại Giang, tôi vẫn được nghe râm ran bàn tán chuyện một số người trúng rùa vàng đã "đổi đời". Trường Sơn, nhờ rùa vàng, nhiều nhà giàu nứt đố đổ vách. Dân chạy thuyền Côle đưa khách hiện nay nhiều người đã bỏ sang đi rùa. Tôi quyết định cùng một vài người bạn tìm đến biên giới. Từ sáng sớm đến trời tối đen mới đến điểm làm lán trại sát biên. Vừa nấu cơm ăn, Chiến - tên người bạn - vừa nói chuyện: "Đây chỉ là trạm dừng chân ban đầu, ngày mai sẽ vượt qua 4 ngọn núi cao mới đến suối vàng.
Đi tìm rùa vàng khó khăn gấp nhiều lần đi tìm trầm hương, bởi vì rùa vàng thường ở các khe, suối nằm giữa rừng sâu hiểm trở, bao nhiêu nguy hiểm chết người như: Sốt rét ác tính, rắn độc cắn, lở núi, lũ quét ở thượng nguồn... Các tình huống đó dễ dàng lấy mạng mình bất cứ lúc nào. Trúng rùa vàng thì về sớm, không có rùa đi tìm đến 1-2 tháng mới xuống núi".
Tôi không thể nào có sức đi theo các chúa rừng được, suốt cả hai đêm, Chiến thả tôi một mình trong lán giữa rừng đại ngàn Trường Sơn. Còn Chiến và người bạn cầm đồ nghề đi soi rùa vàng suốt đêm. Dụng cụ bắt rùa thật đơn giản: Mỗi người có 3 cây đèn pin và pin, bóng đèn dự trữ mấy chục bộ: "Đi tìm rùa vàng, bọn tui phải cầm theo đồ nghề bẫy thú rừng lấy thịt để ăn và làm mồi nhử rùa ở các hang đá nằm sâu dưới khe, suối. Muốn rùa bắt được mùi, thịt thú phải để cho nó thối rữa lên mới được.
Hôm nay bỏ, đêm mai đến mai phục, nếu có rùa nó sẽ xuất đầu lộ diện ngay" - Chiến nêu bí quyết. Nhiều tay có máu lỳ không chịu ngồi chờ cho rùa ra khỏi hang, mà tìm mọi cách như: Bọc nylon vào đèn pin lặn xuống soi tìm các ngõ ngách rùa vàng trú ẩn. Cách săn bắt kiểu này rất nguy hiểm, đã có người chết do nước chảy xoáy xuống sâu không tìm được thi thể. Đêm thứ hai Chiến đi cũng không có bóng dáng con rùa nào, chỉ thấy vác về lán toàn cá tươi. Tôi hỏi cá đâu nhiều thế? Chiến hất hàm bảo: "Đi tìm rùa không có thì bắt cá về cho mi ăn, cá ở trong này chẳng có ai động đến nên nhiều lắm. Bọn tao đi rừng không phải cầm thực phẩm, chỉ cầm muối, ớt và gia vị đi theo. Dựng lán ở chỗ nào thì ở đó sẽ có cá, chỉ cần bỏ xuống muỗng cơm nó bu tới đặc cả nước. Khi nào hết lương thực, ghé vào các bản đồng bào dân tộc mua rồi đi tiếp".
Nhiều người chuyên đi săn tìm rùa vàng cho biết, vùng rừng nguyên sinh giáp biên giới Việt - Lào các tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam, Kon Tum... rùa vàng sinh sống nhiều nhất. Đây là loại động vật tươi sống có giá trị cao nhất ở rừng Đông Nam Á. Chính vì vậy, nhiều người ở các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên đua nhau đi tìm rùa vàng, tất cả các con sông, con suối với những dãy núi cao chót vót, vực sâu thăm thẳm, vì mong được "đổi đời" họ đã đặt chân đến tất cả.
Không phải ai đi cũng trúng rùa, theo tính toán của các lái buôn, chỉ có khoảng 1-2% số người đi săn tìm gặp và bắt được rùa vàng. Con to thì trúng 100 - 200 triệu đồng, con nhỏ chỉ vài chục triệu đồng "đủ gạo". 100 người đi mới có được 1-2 người may mắn như vậy, còn vô số người đi mãi, hết chuyến này đến chuyến khác, bán cả nhà để theo dòng xoáy rùa vàng, những vẫn không "đổi đời" được, thay vào đó là cảnh "vàng mắt vàng mũi".
Dân đi tìm rùa vàng đôi khi cũng "xỏ lá" với nhau: "Cuối năm ngoái thằng H ở xóm Một, đi với đoàn 3 người, vào rừng mới 4 ngày, H trúng một con rùa vàng nửa cân, nó giấu kín không cho ai biết, giả vờ đau bụng rồi bỏ về trước để bán rùa với giá 70 triệu đồng, có tiền xây nhà, mua tivi, H không cho hai ông bạn kia được một đồng. Bây giờ ở vùng này họ chỉ đi với nhau từ 1-2 người thôi. Trừ anh em ruột họ mới đi chung nhiều người" - Chiến tâm sự. Đi 1-2 người cũng có cái hay, nhưng dở thì nhiều hơn. Một mình đi giữa rừng thiêng, nước độc, bao nhiêu chuyện sẽ xảy ra, ốm đau bệnh tật ập đến bất ngờ, thú dữ ăn thịt v.v... Chính vì vậy, đã có một số người đi mãi mà không về.
Cung đường bí mật
Cách đây hơn 10 năm, nhiều người đã biết đi rùa vàng bán cho các lái buôn đi Trung Quốc, nhưng thời đó giá rất thấp, một kilôgram chỉ vài trăm nghìn đồng. Bây giờ rùa vàng đã trở thành mặt hàng "độc nhất vô nhị", còn giá trị hơn cả xương hổ, sừng tê giác, ngà voi. Ông T nổi tiếng buôn động vật tươi sống ở huyện Quảng Ninh, Quảng Bình cho biết: "Mấy năm trước, có ngày anh thu mua được mấy chục con rùa vàng. Bây giờ hiếm lắm. Đầu tháng 11 năm ngoái ở Trường Sơn trúng liên tiếp 6 con, mỗi con 1 - 1,5kg, trị giá hơn 1 tỉ đồng, các lái nhỏ không đủ tiền mua nên gọi anh đến mua được 4 con". Tin đồn gần xa, các xã lại nổi lên phong trào đi săn tìm rùa vàng như đi hội.
Bao giờ cũng vậy, dân đi săn tìm trúng rùa vàng, họ sẽ bán tươi ngay ở rừng cho các lái buôn cấp nhỏ, các lái buôn này tiếp tục vận chuyển về bán lại cho các tay buôn cấp trung ở trong huyện. Các lái buôn cấp trung tiếp tục đi thẳng ra Hà Nội giao cho những trùm lớn. Từ đây sẽ có các đường dây chuyển đi bằng đường bộ, đường biển đến biên giới Việt - Trung, rồi giao cho các "đại gia" tiếp tục hành trình sang tận "sào huyệt" cuối cùng ở Bắc Kinh, Thượng Hải, Ma Cao, Thâm Quyến, Hồng Kông... (Trung Quốc) tiêu thụ.
Thịt rùa vàng thơm ngon, nhiều đạm, giàu vitamin, là dược liệu bổ máu, tăng cường thể lực, giải độc, chữa được các chứng bệnh nan y, trị vô sinh cho đàn ông... Qua mỗi cấp trung gian trong nước, các thương lái kiếm từ 15 - 40 triệu đồng/kg rùa vàng. Nếu tính ở thị trường Trung Quốc, 1kg rùa vàng có thể đội lên hơn 200 triệu đồng. Lái buôn tên T giải thích: "Đi buôn động vật tươi sống như rùa vàng là loại hàng quốc cấm, cơ quan pháp luật bắt được thì ngồi tù rục xương.
Do vậy, mỗi lái buôn đều phải thiết lập từng cung đường bí mật riêng, bên mình luôn có nhiều đàn em, trang bị cả điện thoại di động, bộ đàm, xe máy chuyên đi bắt mối lái từ xa, kể cả đi theo các đoàn vào rừng râu, tạo mối quan hệ tốt với công an, quản lý thị trường, kiểm lâm. Không có được các điều kiện trên thì đừng bao giờ nghĩ đến đi buôn rùa vàng. Nhiều ông mới vào nghề còn non, đi lớ xớ không biết đường ở biên giới bị các lực lượng chặn túm cổ liền. Tốt nhất lãi ít mà an toàn".
Coi chừng dính đòn
Mua bán rùa vàng cũng giống như buôn bán các mặt hàng khác, ai cẩn thận thì ít bị "dính đòn" ngay trong thương vụ đầu. Buôn bán rùa vàng luật bất thành văn, phải là "tiền trao cháo múc". Do vậy, để trở thành một lái buôn rùa vàng "cấp nhỏ" trong tay luôn có 200- 400 triệu đồng, các "trùm lớn" thì tiền tỉ, lúc đó lời nói mới đủ trọng lượng trong giới buôn bán. Bởi vì loại hình này không bao giờ tồn tại hai chữ "thông cảm", thay vào đó là "sòng phẳng". Có tiền rồi nhưng chưa đủ, phải thật tinh khôn, tỉnh táo. Ví như, giá chênh lệch giữa con đực và con cái đã là 20-40 triệu đồng/kg. Rồi xem kỹ rùa bắt bằng phương thức nào, nếu bắt bằng tay thì yên tâm, để cả tháng không chết.
Nhưng rùa bắt bằng lưỡi câu thì sẽ mau chết. Hạ tuần tháng 12.2005, có một lái buôn ở Quý Đạt, Quảng Bình mua 2 con rùa vàng trị giá 370 triệu đồng, sau 1 ngày chưa chuyển đi Hà Nội được, rùa chết do còn lưỡi câu trong ruột, bán lại 7 triệu đồng, chỉ đủ tiền "cò". Hiện nay, nhiều tay buôn ở Hà Nội nhiều tiền nghĩ ra kế độc: Đi thuê các nhà khoa học tầm cỡ về lĩnh vực chăn nuôi tổ chức nuôi rùa vàng tại nhà. Nguồn giống họ đi tìm mua rùa vàng loại nhỏ 1-2 lạng, sau 7-8 tháng nuôi, rùa có thể đạt trọng lượng 1kg, họ không bán tại Hà Nội, vì rùa nuôi giá thấp (60-70 triệu đồng/kg). Các lái buôn đưa ngược vào các rừng nguyên sinh tỉnh Quảng Bình, Hà Tĩnh, Quảng Trị lừa bán lại cho các lái buôn 120-150 triệu đồng/kg như giá rùa tự nhiên.
Ông T đau xót: "Dân buôn mua trúng rùa vàng nuôi bị lỗ từ 60-80 triệu đồng/kg. Tôi có anh bạn ở Hà Tĩnh mới vào nghề còn non, mua một bận 6kg rùa vàng nuôi, chuyển ra Hà Nội bán lại bị lỗ mấy trăm triệu đồng, bây giờ sạt nghiệp không ngóc đầu lên được".
Theo báo Laodong
---------------
Món rùa hấp muối là món ăn chế biến đơn giản nhưng công hiệu lại tốt hơn cả. Để làm món này, chọn một con rùa vàng khoảng 1,5 – 2kg, không dùng loại quá nhỏ hoặc quá lớn, thịt sẽ không ngon. [URL="http://i205.photobucket.com/albums/bb30/v-v-dang/021rua-1.jpg"]
[/URL]
Cách làm như sau: cho 500g muối hột vào một cái nồi đất, để rùa nằm ngửa lên trên muối rồi đổ thêm 500g muối hột lên mình rùa. Đậy kín nắp, đặt lên bếp than hồng, muối trong nồi sẽ nổ đến lúc thành muối bột là rùa chín. Lấy rùa ra, gỡ lấy thịt, sắp lên đĩa. Chuẩn bị sẵn một đĩa rau gồm khế, chuối chát, dưa leo, rau răm, rau sống các loại; một đĩa bánh tráng mỏng. Lúc ăn, người ta tự cuốn bánh tráng với thịt rùa và các loại rau, chấm với nước mắm pha giấm, chanh, đường, ớt, tỏi băm. Thịt rùa ăn lúc vừa mới chín, thịt mềm, có vị ngọt đậm đà, quyện với hương vị của rau và nước chấm, rất hấp dẫn, ngon miệng.
[URL="http://farm3.static.flickr.com/2204/2083653835_38202166c4.jpg"]
[/URL]
Món rùa xé phay thì chỉ cần nướng rùa trên bếp lửa cho chín, đem ra gỡ lấy thịt. Để thịt nguội, xé ra từng miếng vừa ăn, bỏ vào tô lớn. Nêm ít muối, nước mắm, tiêu, đường, bột nêm, dưa kiệu xắt lát, củ hành tím xắt nhỏ, giấm, ớt trộn đều cho thịt thấm gia vị.
Cuối cùng, rắc ít đậu phụng rang đã giã giập, rau răm xắt nhỏ, trộn đều. Múc ra đĩa lớn, rưới ít dầu ăn (hoặc mỡ) xào hành tím, rắc thêm đậu phụng, rau răm lên trên. Ăn nguội kèm với bánh phồng tôm chiên. Món ăn này có vị béo, đậm đà, thơm mùi thịt rùa, rau răm, có hương vị ngọt dịu, vị chua cay vừa ăn.
Cách làm như sau: rùa vàng 1kg, muối 5g, hành tím 15g, gừng 10g, rượu 25ml, bột nêm 2g, tiêu 2g, nước dùng (nấu từ xương hoặc thịt) 1 lít, gạo nếp 150g.
Cho rùa vào nồi nước lạnh, đậy chặt vung, đun lửa to cho nước sôi. Lấy rùa ra, bỏ các bộ phận như mai, đầu, chân, ruột, da. Chặt từng miếng nhỏ, rửa sạch, cho vào nồi, thêm gia vị các loại vào, nấu cho chín mềm, vớt thịt ra... Gạo nếp vo sạch, cho vào nồi nước thịt + nước dùng, nấu thành cháo. Cho thịt vào, nêm gia vị vừa ăn, đun sôi lại là được. Chia hai lần ăn lúc đói bụng.
Lương y Đinh Công Bảy
[URL="http://i205.photobucket.com/albums/bb30/v-v-dang/021rua.jpg"]
[/URL]
SGTT)
- Rùa có nhiều loại, nhưng để làm thực phẩm và làm thuốc người ta thường dùng loại rùa vàng (kim quy). Rùa vàng còn gọi là rùa núi vàng, tên khoa học Testudo elongata, thuộc họ rùa vàng (Testudinidae).
Nguồn: http://www.muivi.com/muivi/18-cac-no...508&Itemid=431
---------------
Một số hình ảnh Rùa Bốn Mắt
Lần
---------------
[/URL]
[/URL]
[/URL][/URL]
