Hôm nay tham gia đoàn của hội nông dân xã An Hòa tham quan trại Sơn Ca, có vài ghi nhận như sau:
- Chủ trại, Đoàn Kim Sơn, đúng là có máu giang hồ (chợ búa), anh ta nói chuyện huyên thuyên và rất hay nổ.
- Đoàn Kim Sơn cũng có nhiều kinh nghiệm về nuôi lươn trên hồ, anh ta hướng dẫn và phát tài liệu ( là miếng giấy nhỏ viết một số thông tin cơ bản bằng bút chì). Giá thì cực mắc với lời giải thích đây là loại lươn vàng được sản xuất giống nhân tạo tại trại, anh ta cam kết sẽ bồi thường lươn chết nếu lương lươn chết từ 2% trở lên, nhưng xem ra để được bền bù lươn chết là rất khó vì sẽ có rất nhiều lý do không thể chứng minh do chất lượng lươn giống.
- Mặc dù được giới thiệu là lươn giống do trại sản xuất nhân tạo ( chích hocmon sinh sản) nhưng khi dẫn đoàn đi tham quan cơ sở thì tuyệt nhiên không thấy nơi sản xuất giống, tôi có hỏi nhỏ một anh nhân viên của trại thì được anh ta trả lời là khâu đó không được tham quan (giấu nghề), nhưng tôi biết là chẳng có nơi sản xuất giống.
- Khi hướng dẫn bà con về độ PH, anh Sơn nhấn mạnh là đối với lươn không được dùng vôi để tăng độ PH, lươn sẽ chết, tuy nhiên làm thế nào để cân bằng độ PH thì anh Sơn cố tình k đề cập, tôi có đặt câu hỏi này thì được anh trả lời rất chung chung là dùng xút và axít , tôi hỏi tiếp là axít gì? xút như nào và cách sử dụng ra sao? thì anh ta nói một câu rất vô lý, tôi chỉ hướng dẫn kỹ thuật cho bà con nuôi lươn chứ tôi không hướng dẫn cân bằng độ PH, thật sự bó tay với câu trả lời này.
- Anh Sơn cam kết thu mua lại lươn thương phẩm, nhưng chỉ bằng miệng chứ không có hợp đồng, có điều là việc này có thể rất khó cho bà con, anh ta có thể từ chối bất cứ khi nào chỉ với lý do lươn đen, bởi vì đa số lươn nuôi đều sẽ có màu đen ( không vàng) nhưng anh ta nói chỉ thu lươn vàng, còn làm thế nào cho con lươn nuôi có màu vàng thì anh ta không hướng dẫn, mặc dù ban đầu anh có nói rằng sẽ hướng dẫn điều này cho bà con, nhưng anh ta cố tình quên luôn.
Có rất nhiều nông dân từ các nơi đến trại Sơn Ca để tham quan và học hỏi mô hình nuôi lươn, trông ai cũng có vẽ hồ hỡi, có một bạn trẻ khi tôi đặt câu hỏi về độ PH với anh Sơn, anh bạn trẻ này còn tỏ ra hiểu biết và nói thay a Sơn rằng, a ( tôi) cứ yên tâm, lươn giống ở đây sau khi xuất ra khỏi trại đã được điều chỉnh cho thích nghi với độ PH tại nơi nuôi vì trước đó ngươi mua giống có đem một chai nước lên cho anh Sơn kiểm tra và luyện lươn theo độ PH đó, tôi hỏi lại anh bạn trẻ này rằng em có nuôi lươn lần nào chưa? thì anh ta trả lời rằng học mấy hôm nay, khi về sẽ nuôi. Tôi thấy tội nghiệp cho anh bạn trẻ này, quá tin tưởng vào lý thuyết anh Sơn đã dạy, đang ấp ủ giấc mơ làm giàu từ con lươn của trại Sơn Ca.
Sau chuyến đi, tôi có nhận xét rằng, bà con nuôi lươn cần nhìn nhận thật sáng suốt vấn đề: nếu nuôi lươn dễ, năng suất cao, thì chắc chắn một thời gian ngắn nữa thôi, lươn sẽ thành cá rô, cá lóc vì hiện nay lượng người nuôi lươn là rất lớn. Nếu nuôi khó, k đạt năng suất như được quảng bá, thì sẽ có một bộ phận rất lớn bà con nông dân mất tiền trắng tay.