Tóm tắt chăm sóc cây mai trong chậu

Để chăm sóc được cây mai sau tết cho khỏe mạnh, thì cây mai của bạn được chọn trong chợ hoa xuân phải được lựa ra từ cây mai đang khỏe mạnh đã ( đẹp nữa)

Chọn mai
:
Nhất gốc, nhì thân , tam chi. Tứ diệp
Gốc rễ càng đẹp giá càng cao, thân đẹp khúc chiết nhỏ dần theo độ cao
Rồi đến chi cành (tàng).. cân đối, không bị khuyết
Diệp ?! Cuối năm lá không còn…vậy phải coi bông nụ

1cây mai đẹp có qui ước về thẩm mỹ hay còn gọi mai thế ( mai đã vào đúng thế Long giáng) Mai Bình Định
Cây này hình như của bác pkimduc nề nếp ngiêm chỉnh, nhất nhất theo luật định :


1 cây đẹp, không qui ước..mai dáng tự do phóng khoáng, trong hội hoa xuân 2011 ( cây của anh em Miền Tây) cây này bị mất điểm do nở bông chậm



nụ, kích thước nụ tổng số nụ.. bạn nên chọn tối thiểu cây nào đã nở 1 hoa..thì chắc chắn hơn vì đã biết kích thước, màu sắc, số cánh của 1 bông cây mai này

Không nên chọn cây chưa nở 1 bông để tự giới thiệu về mình…dù cây đó có bao nhiêu nụ cũng không nên mua…nếu bạn không phải là…dân chơi thứ thật

Nên cân nhắc coi kĩ dưới gốc có bao nhiêu nụ rụng…nên nhân 10 lần thêm thì đó là số nụ nó rụng trong 1 ngày đó…vì người bán luôn tìm cách lượm bỏ hết nụ rụng để dấu khuyết điểm rụng nụ của cây…bạn có thể rung nhẹ cây sẽ phát hiện có thêm nụ sắp rụng hay không

nên chọn cây mai nào mà đất chậu nhiều cỏ, đất trông cũ kĩ vì đó là cây mai đã ở trong chậu nhiều tháng và ổn định rồi, và nếu mua ở điểm bán mai tết thì chắc chắn cây này đã được chăm sóc và sang chậu ở nhà vườn chuyên ngiệp, nên dễ chăm sóc khi bạn mang về

Đất mặt chậu mà mới toang trông đẹp mắt, là cây mai đó mới sang chậu…khó chăm sóc nhất là chọn mai nơi điểm bán mai tết…chậu bị vỡ, thương lái sang chậu mới..cẩu thả và không nắm rõ kĩ thuật lót đáy chậu..các cây này sau tết khó chăm sóc, và nhiều hiện tượng dị kì do úng nước , do chất trồng không phù hợp…v..v
Có thể sẽ có nhiều triệu chứng dị kì sẽ xảy ra….cho cây mai này sau tết đấy
nếu bạn cẩn thận sang chậu 1 lần nữa để có chất trồng vừa ý..để làm lớp đáy chậu tốt hơn…thì cây này sẽ suy kiệt ngay…rất khó hồi phục thậm chí có thể chết…vì sang chậu 2 lần trong 1 năm, cây không chịu nổi đâu.

Khi đã có cây mai vừa ý bạn mang về nhà chuẩn bị chơi tết..Bạn nên để ngoài sân nơi có nắng nhẹ..tưới vừa đủ ẩm…không nên tưới ướt sũng..rất hại cho rễ..bạn có quyền trang trí mai với đèn led để nhiệt độ được ấm hơn ai sẽ nở đẹp hơn…nếu không khí khô quá nên thỉnh thoảng phun sương cho nụ và thân cây

Tuyệt đối không nên dùng bất kì thích tố nào phun cho nụ hoặc tưới vào gốc…cũng tuyệt đối không nên “nge đồn” là tưới nước đá mai sẽ nở đẹp…không có chuyện đó đâu….nước đá lạnh sẽ làm chết rễ đấy và sau tết cây sẽ èo uột..

Cũng không bất kì chế phẩm nào gọi là làm mai lâu rụng hoặc không rụng...vì sau đó mai sẽ suy kiệt

Cũng không nên tưới bất kì phân gì vào gốc vì cây không có lá sự trao đổi chất không có, phân nằm tại chỗ sẽ làm chết rễ
Cây chỉ cần nước hút lên từ rễ và cây vận dụng toàn bộ tài nguyên tích trữ trong năm đang chứa nơi thân cành để nở hoa..
Chính vì thế sự bón phân trong năm trước, nhất là từ tháng 10 năm trước đến ngày lặt lá là điều cực kì quan trọng để cây mạnh khỏe nở hoa mạnh vào tết và phục hồi mạnh sau tết..

30 tết bạn mang cây vào nhà nơi ấm áp mai sẽ nở tốt hơn…tuyệt đối không nên dùng nhang hay trầm trong phòng có chưng mai mà đóng kín cửa…vì khí ethylen có từ khói nhang trầm sẽ làm mai rụng nụ đấy..có khi rụng sạch

Cũng không để mai bị trực tiếp gió từ 1 cái quạt..vì nụ sẽ héo hoặc bông rụngnhanh

Nếu thấy 1 điểm xanh nơi đầu cành muốn nứt ra…đó là …“lộc” đó
Nếu bạn muốn mai nở mạnh…bạn ngắt lộc đi đừng chờ đến khi nó thành lá…vì nếu nó đã thành lá mà bạn ngắt đi cây sẽ mất nhiều sức lắm đấy…ngắt ngay khi là 1 điểm xanh cây hầu như không tổn hại tài nguyên…mà chỉ mất thì giờ (15 ngày) nơi đó sẽ mọc ra lộc mới
Nếu bạn muốn vừa may vừa có lộc thì bạn để y nguyên..nhưng không nên để nhiều lộc vì nụ sẽ nở chậm đi và hoa có thể sẽ…kích thước nhỏ đi

Ngắt bỏ ngay những cuống hoa đã nở xong..không để chúng chuyển sang kết trái, để tiết kiệm tài nguyên ( carbuahydrat) cho cây

Nên chơi tết 3 ngày trong nhà thôi sang 4 tết bạn mang mai ra sân nơi có nắng nhẹ..và từ đây không ngắt bỏ lộc nữa hãy để cây ra lá..cây sẽ mạnh hơn vì có nắng nhẹ lá dù non cũng quang hợp được chút đỉnh bù vào cho khối tài nguyên đang cạn dần vì nở hoa..

Ngày 7 tết bạn đưa mai ra nắng toàn phần..tưới cho nó 1 lần phân loãng để mai thêm sức mạnh..chuẩn bị xả tàn thay đất vào rằm tháng giêng
(còn tiếp)
 
Last edited by a moderator:
N
Cháu chào Bác,
Cháu có câu hỏi là cây mai vì muốn đưa lên chậu cạn mình cắt rễ chuột đi có được không?
 
M
Cháu chào Bác,
Cháu có câu hỏi là cây mai vì muốn đưa lên chậu cạn mình cắt rễ chuột đi có được không?

Khi hột nảy mầm...rễ đuôi chuột mọc trước nó đâm sâu xuống đất..để cây con vươn lên cao mà không bị đổ..
từ thân rễ đuôi chuột ..mọc ra 1 số rễ ngang để khai thác màu mỡ tại chỗ nuôi cây.. vài tháng sau rễ ngang bắt đầu mọc ra từ sát gốc dưới mặt đất khoảng 1 tấc.. rễ ngang dài dần ra mọc thêm rễ sợi và rễ tơ để khai thác màu mỡ lớp đất trên mặt..
Đất mặt là nhiều màu mỡ nhất...do đó rễ ngang thành rễ chủ lực nuôi cây..cây nào nhiều rễ ngang là cây đó mạnh

Khi rễ ngang mọc hoàn chỉnh Rễ đuôi chuột hết nhiệm vụ..
Vì thế đứt rễ đuôi chuột mà cây chết là chỉ ở cây còn nhỏ thôi

Do đó cắt bỏ rễ đuôi chuột khi cây đã sang năm thứ 3..đâu có nhằm nhò gì..

Điều quan trọng là khi bạn mò tìm rễ đưôi chuột để cắt..sẽ phá vỡ cấu trúc đất ôm rễ ngang...làm tơ rễ ngang chết nhiều quá...Do đó khi vào chậu cây dễ chết nếu không mọc kịp tơ rễ mới

Tôi bứng nhiều cây mai vườn già...không hề thấy rễ đuôi chuột..chỉ có toàn rễ ngang thôi..
 
C
Chào Bác !
Bác vui lòng chỉ dùm cách tạo 1 chi ở ngọn của mai bình định.Vì trồng mai bình định 1 năm ngọn ra dài mà không biết làm sao để tạo thêm 1 chi nữa cho đẹp. Và thông thường khoảng 1 năm người ta tạo được khoảng mấy chi. Cám ơn Bác !
 
M
Chào Bác !
Bác vui lòng chỉ dùm cách tạo 1 chi ở ngọn của mai bình định.Vì trồng mai bình định 1 năm ngọn ra dài mà không biết làm sao để tạo thêm 1 chi nữa cho đẹp. Và thông thường khoảng 1 năm người ta tạo được khoảng mấy chi. Cám ơn Bác !
Chào Bạn. Tui thay Bác Mục trả lời bạn nhe.
(Chút nữa tui quay phim cách làm ngọn cây mai bình định cho các bạn tham khảo nhé, chờ chút nhe).

Việc tạo ngọn mai bình định sau 8 tháng chăm sóc là việc ...... không phải dễ đối với người ngoài nghề, thậm chí với người nhà vườn tại Bình định chỉ vài năm kinh nghiệm thì việc này đối với họ cũng rất khó. đa phần họ xẽ thuê người làm ngọn, còn chi tàng thì họ là. tui từng làm thế đó.

Tui xẽ nói nguyên tắc để các bạn nắm nhé.

Muốn tạo cái ngọn, việc đầu tiên không phải là thời điểm hiện nay, mà công việc bắt đầu từ sau tết cơ. sau khi chơi tết xong, bạn tiến hành bắm xả, việc bắm xả chi tàng thì bạn có thể làm được nhờ vào vết cắt năm trước, nhưng đối với bắm xả ngọn là ..... định hướng. bạn chỉ có thể định hướng xem sau này cây xẽ phát triển thêm những chi nằm về hướng nào, khoảng cách chi để bạn tiến hành bắm xả. Đôi khi, có một số cây mai Bình định, năm trước họ đã cố ý định hình trước những chi ngọn sau này, nên việc này rất đơn giản, nhưng một số thì không (tức ngọn bùm xùm, thì việc định hướng là điều bạn phải làm). sau đó, hàng tháng, bạn tiếp tục định hướng tiếp xem cây mình cần phat triển thêm bao nhiêu chi, cao thêm bao nhiêu cm mà tiến hành bắm xả để định hướng chi trong tương lai. nếu bạn thực hiện tốt khâu này, việc tạo ngọn bây giờ cực kỳ đơn giản, bạn chỉ việc dùng gim (hoặc dây nhôm) để dằn tàng và chỉnh chi theo đúng hướng và quy luật của nó, vậy là thành công.

Nhưng vấn đề đặt ra là hiện bạn đang hiểu mù mờ về mai Bình định, vì thế tôi viết nãy giờ bạn chẳng hiểu bao nhiêu, đồng thời bạn cũng chẳng làm những công việc mà tui nói nãy giờ ( tức bây giờ cái ngọn mai của bạn ..... nhìn hoành tráng luôn, ra búa xua). vậy thì .............. cái này phức tạp lắm, vì nhiều nguyên do, (tui không dấu nghề đâu nhé, nhưng với cái ngọn bạn để nó mọc lung tung từ tết giờ thì cái cốt thân mới mọc tết giờ cỡ ngón út đến ngón tay cái (thậm chí lớn hơn), nên việc bẻ nó theo hướng mong muốn là việc làm của ......... nghệ nhân (he he). nên chỉ có thể xem phim thực tế thì bạn mới có thể hình dung thôi. để chút sáng ra tui lựa cây mai nào kho khó làm cho các bạn hình dung nhé.
À, bạn còn hỏi một năm nên làm thêm mấy cái chi nhỉ? tui nói thế này, có người khó tính, thích những quy luật thì họ thích làm thêm chi sau cho tổng số chi trên một cây cộng ngọn là số đẹp ( quy luật sinh lão bệnh tử, ....(tùy quan điểm về số đẹp nhé)). Nhưng đến giờ, tui thấy chẳng có nhà vườn nào quan tâm đến việc này cả, họ cứ làm, cứ dẫn cây (nếu cây còn nhỏ) cao hết cở, ). nhưng cây đã già, đã lớn, họ phải tuân thủ quy tắc trên, bạn nhé.


Xin lỗi mọi người vì mấy hôm nay trời mưa quá nên video hơi chậm.

Xem video kỹ thuật tạo ngọn mai Bình Định bên dưới nhé.


Có khó hiểu hay cần giải thích thêm thì nhắn nhé.

Nguyễn Toại Nguyện
 
Last edited by a moderator:
M
....cách tạo 1 chi ở ngọn của mai bình định.Vì trồng mai bình định 1 năm ngọn ra dài mà không biết làm sao để tạo thêm 1 chi nữa cho đẹp

Bác xem cây mai BĐ này của Toại Nguyện xả tàn sau tết..




Ngọn của nó hầu như thẳng đứng,,, tàng sát ngọn ngắn ngủn

Các tàng dưới “biên độ” to dần ra...càng về dưới càng to tạo cho cây mai có hình tháp

Ngọn hầu như thẳng đứng rồi...bác muốn tạo thêm 1 tàng nữa làm sao ? còn cách nào uốn ngắn hơn được nữa đâu ?
 
M
Bác xem cây mai BĐ này của Toại Nguyện xả tàn sau tết..




Ngọn của nó hầu như thẳng đứng,,, tàng sát ngọn ngắn ngủn

Các tàng dưới “biên độ” to dần ra...càng về dưới càng to tạo cho cây mai có hình tháp

Ngọn hầu như thẳng đứng rồi...bác muốn tạo thêm 1 tàng nữa làm sao ? còn cách nào uốn ngắn hơn được nữa đâu ?

Chào mọi người và chào Bác Mục Tử.

Nói về mai Bình Định, tôi xin nói thế này để sau này có ai đi mua mai, nếu tìm được cây như vậy thì cố gắn chạy tiền mà mua nhé.

Khi trồng một ngàn cây trong vườn, bạn chỉ có thể tìm được 1 hoặc vài cây là tối đa, thậm chí chẳng có cây nào.

Vậy cây mai Bình Định thế nào là đẹp?

Thứ nhất, phải tìm cho ra, cây mai có bộ đế trải điều. (cái này 1000 cây thì có vài trăm). (cái này dễ làm, vì có thể thực hiện bằng kỹ thuật chuyên môn)
Thứ hai, thân phải vót nhọn. gốc phình to, thân thì nhỏ dần. càng nhìn thấy tốc độ giảm càng nhiều càng đẹp, nhưng không vết tích nhé. cái này khó (1000 cây có chừng hơn 10 cây, thậm chí ít hơn). (cái này khó làm, đòi hỏi phải có một quá trình chăm sóc và hảm tóc độ phát triển bằng kỹ thuật riêng)
Thứ ba, phân chi: khoảng cách các chi ngắn dần, khoảng cách chi một đến chi hai trong cây là dài nhất, từ đó giảm dần. Cốt chi một là lớn nhất, từ đó những cốt chi tiếp theo thì nhỏ dần. cái này 1000 cây có 3 hoặc thậm chí không có. vì ngoài kỹ thuật hảm chi để tạo cốt chi còn phải phụ thuộc rất nhiều vào việc chi mọc vị trí nào, nên rất khó điều khiển để có khoảng cách các chi ưng ý.

Nếu cây mai Bình Định hội đủ những yếu tố trên, thì có vay ít tiền mua cũng chẳng uổng công đâu ạ. Nếu mà cây cúc lai nữa thì tuyệt nhất đây.

Chúc mọi người tìm được cây mai Bình Định như vậy.

Nói lên điều này để muốn nói rằng, Nhà vườn mặt dù có quan tâm đến những yếu tố nghệ thuật trên, tuy nhiên, trước sức ép trồng mai làm kinh tế, nên đôi khi họ lờ qua, và lỗi từ cây mai Bình định là có thể chấp nhận. khoảng cách các chi không còn là sức ép quá quan trọng. (nhưng phải ở mức độ vừa phải nhé).
(đã up phim về làm ngọn mai Bình Định ở bài trước)

Nguyễn Toại Nguyện
 
Last edited by a moderator:
M
Vậy là đã rõ về cái đẹp của cây mai BĐ rồi nhe
1 cái đẹp có qui ước...có qui chuẩn đo được bằng thước
Giống như thi hoa hậu...cái đẹp cũng được đo bằng thước
Vì thị nhãn con người dễ bị... lừa

Với bài viết trên của Toại Nguyện các bác đã ngộ ra rõ ràng thế nào là cái đẹp có qui chuẩn của mai BĐ rồi nhe

Cám ơn bác Toại Nguyện với bài viết tưởng như đơn giản..nhưng thực sự chứa trong đó qui chuẩn về thẩm mỹ của mai thế Bình Định
 
Last edited by a moderator:
V
Vậy là đã rõ về cái đẹp của cây mai BĐ rồi nhe
1 cái đẹp có qui ước...có qui chuẩn đo được bằng thước
Giống như thi hoa hậu...cái đẹp cũng được đo bằng thước
Vì thị nhãn con người dễ bị... lừa

Với bài viết trên của Toại Nguyện các bác đã ngộ ra rõ ràng thế nào là cái đẹp có qui chuẩn của mai BĐ rồi nhe

Cám ơn bác Toại Nguyện với bài viết tưởng như đơn giản..nhưng thực sự chứa trong đó qui chuẩn về thẩm mỹ của mai thế Bình Định

Đọc xong bài viết của anh nguyện mình mới biết được thế nào là cây mai bình định đẹp,cảm ơn anh đã chia sẽ cho mọi người .
 
Bác mục cho cháu hỏi,

Cháu nghe nói phân được làm từ bã đậu nành (loại ra sau khi làm Đậu Hũ) có độ đạm rất cao, rất tốt để bón cây. Gần nhà cháu có người làm đậu hũ vậy bác cho cháu hỏi cách ủ bã đậu nành này như thế nào để bón cho cây.

Nếu dùng phân này bón thì nên bón trong giai đoạn nào?

Mong sớm nhận được hồi âm của bác và của anh/em trên diễn đàn.

Cám ơn mọi người.
 
V
Bác mục cho cháu hỏi,

Cháu nghe nói phân được làm từ bã đậu nành (loại ra sau khi làm Đậu Hũ) có độ đạm rất cao, rất tốt để bón cây. Gần nhà cháu có người làm đậu hũ vậy bác cho cháu hỏi cách ủ bã đậu nành này như thế nào để bón cho cây.

Nếu dùng phân này bón thì nên bón trong giai đoạn nào?

Mong sớm nhận được hồi âm của bác và của anh/em trên diễn đàn.

Cám ơn mọi người.
Mình đã từng ủ bã đậu nành với tricodema nhưng thúi quá. Theo mình là do độ ẩm cao quá và hơi ít tricodema. Bạn thử trộn thêm xơ dừa và tăng tricodema xem. Bón phân này đầu năm nhé.Kính bác Mục,
Hôm nay có dịp qua Tiền Giang, cháu thấy một nhà vườn rất nhiều mai tàn và to, tàn tới 2, 3m. Cây rất tốt. Họ trồng dưới đất và xây gạch quây xung quanh đường kính khoảng trên mét rưỡi, cao hơn mặt đất khoảng 30 cm. Xin hỏi bác Mục thời điểm nào dịp tết họ bứng vào chậu và bứng sao để không bể bầu. Hay họ bứng bầu nhỏ hơn đường kính quây gạch vậy bác?
 
Last edited by a moderator:
M
Họ quay gạch là để vun phân mà không bị trôi đi...và để cho đẹp mắt thôi..

Khi bứng.... bầu và bó bầu như thế này nè :

1299150502_4b9d1c6e.jpg
 
M
Có lẽ do đường truyền nơi bác đang yếu
ở chỗ tôi (SG) ... bằng 3G ..bằng cáp quang... bằng cáp thường , đang nhập hay không vẫn thấy hình
 
V
Có lẽ do đường truyền nơi bác đang yếu
ở chỗ tôi (SG) ... bằng 3G ..bằng cáp quang... bằng cáp thường , đang nhập hay không vẫn thấy hình
Cháu thử mạng vài chỗ mà chỉ có chữ IMG. Bác Mục thử xem lại thế nào. Cảm ơn bác nhiều.
 
Đ
Bài viết của bác rất bổ ích và thiết thực, thú thực tôi sống tại miền Nam hơn ba chục năm nay nhưng mới có nhà riêng được hơn chục năm nên cũng tập tọe chơi cây kiểng và hiểu biết rất lơ mơ tôi tốn tiền rất nhiều mà mai cứ được vài năm là chết mà chết toàn cây lớn đường kính trên một tấc mới đau chứ. qua đây tôi sẽ giữ làm tài liệu chăm sóc mai. Cám ơn bác rất nhiều.
 
admin mở khóa chủ đề này đây mà
Chủ đề này cần phải khóa lại lần nữa...kẻo nó lại rối ra
xin lỗi nhe...tôi phải khoá lại..
.ít thaỏ luận sẽ hiểu nhiều..thảo luận nhiều rối beng hết trơn
1 số cây mai trong hội hoa xuân 2011 tại thành phố HCM :


























Mai trong Hội hoa xuân 2012 :
















còn tiếp
 
Last edited:
Một số Mai vàng trong hội hoa xuân Quí Tỵ 2013 tại Saigon
1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16



Bịnh khô nụ mai


Sau gần 1 năm chăm sóc...cây mai nhiều nụ, trông thích mắt..hứa hẹn 1 mùa hoa thật đẹp..nụ đang to hay nụ đã to..bất ngờ khô đi từ từ...rồi biến mất tiêu để lại cái vỏ..hoặc rụng luôn cả vỏ

Cây ăn trái có hiện hiện tượng rụng quả...cây ớt có hiện tượng thúi trái..v.v
Mỗi cây đều có các thiệt hại về bông trái nếu không được chăm sóc cẩn thận

Cây mai vàng trong chậu được bón đầy đủ và cẩn thận thì nguyên nhân khô nụ không thể là do thiếu đại khoáng...trung khoáng túm lại không thể là do thiếu phân bón
Nhưng có 1 cái nó rất dễ thiếu nếu bạn...lười hoặc quênThì sự nuôi nụ sẽ thành bất toàn vẹn
Đó là vi khoáng...thiếu vi khoáng cây không thể nuôi nụ hoàn hảo được

..vi lượng được coi là cực kỳ quan trọng trong sản xuất nông nghiệp hiện đại để cho ra nông sản với chất lượng cao...

http://www.chelatevietnam.com/vn/tt...va-kha-nang-phat-trien-tai-viet-nam_1769.aspx


Bịnh rụng trái soài..thúi trái ớt và khô nụ mai...v.v... là không thể chữa được..vì khi nó đang rụng hoặc đang thúi trái hoặc đang khô là sự hư hỏng đã đến mức cây phải loại bỏ nó rồi,làm sao mà chữa cái đã hư thúi ?

Nhưng ngừa được dễ dàng
Nhớ phun phân bón lá đầy đủ ngay từ đầu năm đến cuối năm dù là đã vào tháng chạp chỉ còn chờ mươi ngày nữa là lặt lá, bạn vẫn phải phun phân bón lá nếu đã tới kì hạn...vì với mai vàng trong chậu...chỉ có 1 đường duy nhất , 1 cách duy nhất để cung cấp vi lượng đó là phân bón lá

Cây ớt khi thiếu vi lượng bo can xi trái sẽ bị bịnh thán thư tấn công và thúi trái
Mai cũng vậy thiếu bo can xi...thiếu vi lượng nụ sẽ bị nấm tấn công và khô đi

Nhớ phun phân bón lá đầy đủ và ngừa nấm bịnh đầy đủ thì nụ mai chỉ có căng to ra và không nụ bị nào bị hư hao
Đủ vi lượng mai còn nở hoa rất mạnh màu đẹp bông to ra đấy

Chớ bao giờ phun cho mai bằng các chế phẩm chống rụng bông trái dành cho cây ăn trái hoặc cho lan
Vì các chế phẩm này luôn có kích thích tố

Mà chỉ nên dùng growmore là được rồi....nếu dùng chai “bo canxi” thì cũng phải coi kĩ thành phần cấu tạo của nó xem nhà sản xuất có thêm chất gì vào chai đó không

Lần tới sẽ cập nhật cách ngừa và chữa bịnh vàng lá mai.. 1 bịnh phổ biến dễ gặp nhất kể các cách chữa dứt điểm không cho tái phát
Giác Ngộ Online

Cây mai trong thơ văn Lý-Trần là cây mai gì?

GN -
Cây mai vàng vì đâu mà “đoạn tuyệt” với miền Bắc, chỉ còn sót lại khu biệt ở rừng sâu Yên Tử?

Trong thơ văn thời Lý- Trần, thấy xuất hiện khá dày đặc hình ảnh hoa mai và dường như mỗi khi hoa mai hiện diện đều khiến những áng thơ của thi nhân xưa trở thành những câu chữ xuất thần. Ấn tượng nhất là những bài thơ Tảo mai của Phật hoàng Trần Nhân Tông và “Cáo tật thị chúng” của Thiền sư Mãn Giác thời Lý với câu thơ bất hủ “Cứ tưởng xuân tàn hoa rụng hết/ Đêm qua, sân trước một nhành mai”.

Bình luận cái hay, cái đẹp trong những áng thơ kiệt tác này, sẽ là thừa nếu như sa đà vào sự săm soi, thắc mắc rằng đó là hoa mai vàng, mai trắng, hay mai hồng? Bởi hoa mai ở đây chỉ mang tính ước lệ hàm chỉ mùa xuân - sự sống - hạnh phúc, và mai vàng hay mai trắng đều mang ý nghĩa thoát tục như nhau, cũng như bất cứ loài hoa thanh khiết và cao thượng nào khác. Nhưng bài viết này không nhằm bình luận thơ, mà muốn đi tìm xuất xứ của loài hoa mà người xưa phải “cúi đầu bái lạy”.

IMG_0029.jpg


Mai nở rộ ở rừng Yên Tử - Ảnh: Chu Minh Khôi


Mai vàng hay mai trắng?

Báo Lao Động số ra ngày 26-1-2011 có bài “Trước nhà phải trồng cây mai vàng” của tác giả Minh Tự, viết: “…Yêu và tôn thờ hoàng mai như thế, vậy nên người Huế đã mắc phải một nhầm lẫn rất quan trọng.

Họ cứ khẳng định như chân lý rằng cây hoa mai bất hủ của Mãn Giác thiền sư trong bài kệ nổi tiếng “Cáo tật thị chúng” chính là hoàng mai. Thậm chí các nhà thơ, các nhà giáo và kể cả các nhà sư xứ Huế vẫn bình luận rất vô tư, rằng “Đình tiền tạc dạ nhất chi mai” ấy là mai vàng. Họ đã mặc định “mai cốt cách, tuyết tinh thần” trong Kiều của Tố Như chính là hoàng mai. Họ đã khẳng định cái loài hoa mà Chu Thần Cao Bá Quát suốt cả đời chỉ cúi đầu bái lạy duy nhất, “Nhất sinh đê thủ bái mai hoa”, ấy là mai vàng.

Cho đến một ngày đầu xuân 2009, nhà nghiên cứu Hải Trung đã lên tiếng đính chính cho hoa mai, thì người Huế mới biết rằng từ lâu nay mình đã “lầm to”. Theo tác giả Hải Trung, loài hoa mai mà Mãn Giác thiền sư, Cao Bá Quát, Nguyễn Du, và rất nhiều tác phẩm trong văn học trung đại Việt Nam và cả trong Đường thi vẫn nhắc đến, chính là loài mai trắng, người Bắc thường gọi là hoa mơ, người Huế gọi là bạch mai, tuyết mai hay hàn mai.

Loài hoa thuộc họ Mơ, tên khoa học là Prunus mume S.et Z, hoa nhỏ màu trắng như tuyết, quả mai chính là quả mơ mà người ta vẫn thường dùng để chế biến ô mai. Khác hẳn với hoa mai vàng, có tên khoa học là Ochna harmandii Lee thuộc họ hoàng mai, có gốc tích ở phương Nam.

Theo nhà dược học Đỗ Tất Lợi - trong bài viết “Cây mơ, cây mai dưới con mắt người làm công tác khoa học” in trên báo Nhân Dân ngày 22-2-1983 thì: “Người Việt mới biết đến cây mai vàng khoảng 300 năm trở lại đây.

Vào thế kỷ thứ XI, dưới thời nhà Lý, thì Mãn Giác thiền sư đã biết đến hoa hoàng mai đâu mà bảo “nhất chi mai” ấy là một cành mai nở vàng trước sân? Cho đến nay, hoa mai vàng vẫn không thể sống và ra hoa được trong khí hậu lạnh của miền Bắc, vậy thì loài hoa kiên cường nở trong giá buốt khiến cho người quân tử phải “đạp tuyết” để “tầm mai” ấy chắc chắn không phải là mai vàng.

Wikipedia khi đề cập tới mục từ “Mai vàng” cũng cho biết: “Việc miền Bắc chơi đào, trong miền Nam chơi mai trong dịp Tết được giải thích là sau khi mở rộng bờ cõi về phương Nam vốn có khí hậu nóng hơn không thích hợp với việc trồng đào, mỗi khi Tết đến, những người đi mở đất nhớ đến cành đào ngoài Bắc nhưng không thể có được đã chọn mai (một cây hoa rất phổ biến ở trong Nam, đẹp, nhiều hoa lại nở đúng mùa Tết) để thay thế.

Tác giả Minh Tự vẫn trong bài “Trước nhà phải trồng cây mai vàng” thêm một lần nữa khẳng định Cây mai trong thơ văn xưa chính là loài mai trắng để rồi: “Dẫu biết rằng loài hoa mai mà người xưa gọi là biểu tượng của người quân tử với cốt cách kiên nhẫn trước lạnh giá của đất trời và lặng thầm lưu giữ tinh hoa đất trời ấy là loài mai trắng ở miền Bắc, nhưng các tín đồ của hoàng mai ở xứ Huế vẫn nhất quyết rằng mai vàng mới chính là loài hoa cao quý, khiến cho kẻ sĩ bất khuất như Cao Bá Quát cũng phải cúi lạy."

"Tôi đã gặp nhiều người Huế trồng mai, chơi mai và hiểu biết về hoa mai để thử đính chính với họ về sự nhầm lẫn này, và nhận lại nhiều cái lắc đầu. Người trồng mai thì bảo hoa mai đương nhiên là cái giống mai vàng này, các thứ khác chỉ là ăn theo mai mà thôi. Người nghiên cứu về hoa mai thì bảo có đến 200 loài hoa mai, nhưng đại diện cho họ nhà mai thì phải là hoàng mai. Người chơi mai thì bảo cứ nhìn cái dáng mềm mại mà vươn cao của hoàng mai, thân cây với những lớp đồi mồi tuyết sương, kiên nhẫn qua nắng mưa để rồi nở ra cho đời những bông hoa vàng tinh anh, ấy mới là cốt cách của người quân tử! Người Huế tôi thủy chung đến mức bảo thủ, nhưng đáng yêu cũng chính là chỗ đó!” - Nhà báo Minh Tự viết.

Thực ra, không chỉ những người yêu hoa xứ Huế mặc nhiên tin rằng cây mai mà người xưa bái lạy chính là hoàng mai, mà ngay cả nhiều học giả, nhà nghiên cứu Phật giáo, văn học ở miền Nam cũng mặc nhiên hình dung hoa mai trong thơ văn Lý Trần là cây mai vàng.

HT.Thích Giác Toàn trong bài “Những đóa mai vàng đẹp mãi ngàn năm” cũng viết: “Tóm lại, như chúng ta đã biết, cánh hoa vàng (hoàng hoa) của Thiền sư Thiền Lão, cành mai vàng của Thiền sư Mãn Giác đầu, giữa đời Lý và đóa cúc vàng của Thiền sư Huyền Quang gần cuối đời Trần… cả 3 đóa hoa vàng cách nhau trên dưới 300 năm. Vậy mà khi đọc lại, ta tưởng chừng như 3 con người, 3 vị Thiền sư Thiền Lão-Mãn Giác-Huyền Quang và 3 đóa hoa vàng chỉ là một - như mới đâu đây, mới hôm nào… rồi chợt giật mình. Ồ! Đây rồi - đóa hoa vàng của chính lòng ta “tâm thức sống của chính mình,” của mỗi người chúng ta. Ôi! Những đóa hoa vàng tuyệt bích thiên thu”.

Mai%20vang%20Y+%C2%ACn%20t%C3%9F+%C2%A1%20n%C3%9F+%C6%92%20-%C3%A6+%C2%A6ng%20d%C3%9F+%C3%AFp%20l%C3%9F+%C3%A0%20h%C3%9F+%C3%96i.jpg


Ngày nay, cây mai vàng trở thành “đặc sản” từ Huế trở vào miền Nam, nhưng vì đâu mà chúng “đoạn tuyệt” với người dân miền Bắc và chỉ còn sót lại khu biệt ở rừng sâu Yên Tử? - Ảnh: CMK


Mai vàng đã phổ biến ở miền Bắc vào thời Lý - Trần

Dĩ nhiên từ trước đến nay, mọi người miền Bắc đều cho rằng cây mai vàng không thể hiện diện ở Bắc Bộ từ thời xa xưa, vì đây là loài cây xuất xứ ở Nam. Miền Bắc chỉ có cây mai trắng, nhưng ít người dùng để chơi Tết, mà ngày Tết thường chỉ chơi hoa đào. Nhưng từ năm 2007, khi rừng Đại lão mai vàng ở Yên Tử được phát hiện và công bố khiến tất thảy đều ngỡ ngàng.

Chính quyền tỉnh Quảng Ninh đã đưa rừng mai vàng vào quy hoạch di sản quan trọng phải bảo vệ nghiêm ngặt, đồng thời các nhà khoa học nước ta đã nghiên cứu rừng mai quý hiếm này. Khi khảo sát kỹ nguồn gốc cây mai vàng ở non thiêng đại ngàn Yên Tử, các nhà khoa học của Viện Nghiên cứu Rau quả và Trường Đại học Nông nghiệp l cũng đều nhận thấy giống mai vàng này đã có cách đây khoảng 800 năm, được phân bố rải rác khắp vùng rừng Yên Tử, nhưng tập trung ở 3 khu chính; đó là: Khe núi dọc từ chùa Hoa Yên xuống, khu rừng thuộc phường Vàng Danh (TX Uông Bí) và khu rừng thuộc dãy núi xã Tràng Lương, Bình Khê (Đông Triều).

Tại đây, người ta có thể bắt gặp những cây mai cao đến 15 mét, đường kính thân 60-70cm và có rất nhiều cành. Theo những nghiên cứu gần đây của Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, thì cây mai vàng Yên Tử và cây mai vàng miền Nam đều thuộc cùng một loài (tên khoa học là Ochna integerrima), đây là loại mai có 5 cánh, lộc màu xanh. Cánh hoa có màu vàng tươi rất sáng và có mùi thơm nhẹ đặc trưng rất dễ chịu. Trên một cành có rất nhiều hoa. Kích thước hoa không lớn, đường kính khoảng 2 - 3cm. Sự khác biệt lớn nhất mà người yêu thích mai vàng Yên Tử quan tâm là khả năng sinh sống và nở hoa trong điều kiện khí hậu có nhiệt độ lạnh của miền Bắc.

Chính điều này đã tạo nên những đặc điểm về hình thái, hương thơm và thời điểm nở hoa khác hẳn so với các giống hoa mai vàng ở phương Nam. Truy tìm trong sử liệu, những công trình nghiên cứu khoa học, lịch sử, văn hóa về di tích danh thắng Yên Tử có rất nhiều, song, hầu như không có tài liệu chính thức nào nói về loài mai vàng rất quý tại Yên Tử, mọc thành rừng. Chỉ nghe dân gian tương truyền rằng, khi lên núi Yên Tử tu hành, Phật hoàng Trần Nhân Tông đã phát động các tín đồ Phật tử trồng cây mai vàng. Sau nhiều năm được bàn tay các Phật tử chăm sóc, cùng với sự ưu ái của thiên nhiên, những cây mai nhỏ bé đã biến thành rừng mai rộng lớn.

Một điều đặc biệt, đó là thủ đô Hà Nội ngày nay có quận Hoàng Mai, thế nhưng ít người liên tưởng cái tên địa danh này với loài hoa mai vàng. Nhiều tài liệu lịch sử ghi lại, Hoàng Mai xưa vốn là thái ấp của Thượng tướng quân Trần Khát Chân (? - 1399), ông có nhiều công lao trong cuộc chiến đấu chống các đợt xâm lược của quân Chiêm Thành ra Thăng Long cuối thời Trần. Năm 1390, ông giết được vua Chiêm Thành là Chế Bồng Nga, từ đây, quân Chiêm không còn đánh ra Thăng Long nữa.

Sau chiến công này, Trần Khát Chân được thăng chức Thượng tướng quân, được ban cho thôn Cổ Mai làm thái ấp. Thái ấp của Trần Khát Chân nằm trên vùng cửa ngõ xung yếu trấn giữ phía Nam Thăng Long (điều này cũng dễ thấy và dễ hiểu ở các thái ấp của các vị tôn thất, danh tướng nhà Trần). Trần Khát Chân rất yêu thích cây mai, vì vậy ông cho trồng cây mai thành vườn rừng rộng lớn trên vùng đầm hồ nơi đây dài cả chục dặm. Sử sách cũng ghi lại: Hàng năm, cứ vào đầu tháng Giêng, Thượng tướng Trần Khát Chân vẫn mở tiệc Đại Mai đều đặn tại Trại Mai của mình, mời Hoàng thượng Nghệ Tông cùng các đại thần triều đình đến tham dự và thưởng lãm hoa mai.

Ngày nay, có 4 làng trong quận Hoàng Mai gồm Tương Mai, Bạch Mai (xưa là Hồng Mai), Mai Động, Hoàng Mai đều có đình thờ Trần Khát Chân làm thành hoàng. Đình Hoàng Mai thờ Trần Khát Chân ở vị trí trung tâm của làng, trên khu đất cao nằm cạnh ngôi chùa Nga My cổ kính đã có từ đời Lý. Trước cửa đình còn đặt đôi voi đá, đôi ngựa đá đối nhau, đường bệ uy nghi. Chúng tôi đến đình Hoàng Mai, tìm hiểu về tên của địa danh này, các cụ phụ lão mà chúng tôi gặp ở đây giải thích: Thời xưa, Thượng tướng Trần Khát Chân trồng ở vùng này toàn cây mai vàng, nên tên Hoàng Mai có từ đó.

Trở lại những bài thơ viết về hoa mai của các thi nhân đời Lý-Trần, trong câu thơ đầu của bài thơ Tảo mai 1 (Hoa mai sớm kỳ 1) được nhà thơ Trần Lê Văn dịch: “Năm cánh hoa tròn, vàng nhị phô/ Nổi nênh vảy cá, chìm san hô”. Như vậy, “vàng nhị phô” là một chi tiết chứng tỏ hoa mai trong thơ văn Lý - Trần là mai vàng.

Từ tất thảy những bằng chứng trên đủ để khẳng định rằng: cây mai vàng được trồng phổ biến ở miền Bắc từ cách đây trên dưới nghìn năm. Theo tôi, có thể mai vàng phát tích từ phương Bắc, rồi sau đó mới di thực vào Nam.

Ngày nay, cây mai vàng trở thành “đặc sản” từ Huế trở vào miền Nam, nhưng vì đâu mà chúng “đoạn tuyệt” với người dân miền Bắc và chỉ còn sót lại khu biệt ở rừng sâu Yên Tử thì đây là điều mong đợi các nhà khoa học nghiên cứu.

Chu Minh Khôi

http://giacngo.vn/PrintView.aspx?Language=vi&ID=375611

Chăm sóc cây mai từ sau tết đến hết tháng 5al

Ăn tết xong người ta Xả tàn :

Xả tàn là cắt bỏ phần cành đã nở hoa cho cây nhỏ lại..từ đó sẽ mọc mầm mới sang năm cây lại nở hoa với hình dáng như năm ngoái
Với 1 cây đã hoàn chỉnh về cái đẹp..dáng thế người ta chỉ tỉa phớt

Tỉa phớt :

Thí dụ với cây này :nở hoa trong hội hoa xuân



Và tỉa phớt sau tết để cắt phần đầu cành đã mang hoa :




Hãy lần từ đầu ngọn của mỗi cành vào bên trong sẽ thấy vết cắt năm ngoái...bạn hãy nhích ra 1 hoặc 2 mắt lá rồi cắt

Mỗi cành đều làm như vậy cho đến khi hết cả cây

Đặc biệt các chùm hoa mọc ra từ từ sâu bên trong cành ..và hoa mọc ra từ thân bạn hãy ngắt bỏ đầu chùm mang cuống nụ..cắt bỏ phần màu xanh...để cuống có màu gỗ lại...từ đó sẽ mọc ra nhiều mầm với mắt lá rất nhặt...và giữa năm sẽ kết nụ từ đó

Nếu bạn cắt...sát gốc...thì chỗ đó sẽ chết luôn không mọc được mầm khác..tết đến cây sẽ không có hoa chỗ đó

Tỉa phớt như vậy mầm mọc ra với mắt lá rất nhặt ( sát nhau) và cho đến cuối năm cũng chỉ dài ra khoảng 5 phân…bù lại cho chỗ đã bị cắt lúc đầu năm

Kết quả sang năm mai nở mà vẫn giữ y như vóc dáng năm ngoái

các cây mai ngệ thuật. chi cành uốn rất công phu nhiều năm mới xong..do đó họ đều tỉa phớt thôi

Những cây mai đã hoàn chỉnh về chi cành và chỉ tỉa phớt…rất khó mà kéo dài cành được…vì trong thời kì chăm sóc lúc chưa hoàn chỉnh..người ta đã bấm tược và chọn lựa kĩ…nên nó rất nhiều cành thứ cấp…thậm chí có thể không có cả ngọn mà chỉ có tàng ngọn với rất nhiều cành chi chít

Do bị tỉa phớt 1 lượt…vì thế không có cành nào là phát triển trước được…do đó không có cành nào là có ưu thế

Năng lượng của cây sẽ phải chia đều cho rất nhiều cành 1 lượt do đó mỗi cành chỉ mọc ra được 1 chút vì vậy mắt lá sẽ rất nhặt

Những cây tỉa phớt này…rất dễ bị mọc cành vượt tức là cành mọc từ thân.. vượt lên nhanh chóng…phải cắt bỏ ngay tức khắc cành vượt này…vì nó có ưu thế trẻ trung…vì nếu để nó sẽ làm chết 1 chi hay tàng nào đó đấy

Mai Bình Định được cắt bỏ đầu cành đã nở hoa ( cũng là tỉa phớt):



Nhưng cũng có người thích chơi mai tàng…hoặc cây mai mà bộ khung tàng chưa vừa ý
Hoa nở xong..họ cắt sâu..

Cắt sâu ngĩa là cắt chi cành đó gần sát thân cây..tược sẽ mọc ra rất nhanh và phóng ra dài ngoằng…họ uốn kéo , bấm tược để có 1 bộ tàng đẹp vừa ý hơn năm ngoái.do phát triển nhanh nên các mắt lá sẽ thưa

Tháng 6 họ uốn để các cành này có hinh dáng theo ý thích..sau đó tỉa lại cho thật đẹp ..và cành sẽ kết nụ dưới các mắt lá đang có...nụ cũng sẽ mọc ra ở các mắt lá mọc thêm sau khi uốn tỉa ..


Các cành bị cắt sâu…cuối năm cành dài ra trung bình 4 tấc thôi Và sẽ kết nụ nở hoa trên những cành dài và trẻ trung, nhiều sức sống

Nó có cái đẹp riêng của sự trẻ trung...đổi mới..và mỗi năm mỗi hình dáng khác tùy theo mầm tược mọc ra sau khi cắt và tùy theo lúc uốn tháng 6

1 cây mai bị tỉa sâu có hình giáng gần giống như cây mai mới bứng..các chi cụt ngủn
còn nữa


Ủ sơ dừa trước khi trộn vào chất trồng mai chậu :

+ Mụn xơ dừa, nhất là loại mụn xơ dừa tươi có chứa hàm lượng lignin cao. Nếu sử dụng trực tiếp có thể gây ngộ độc cho cây trồng.

Để trồng được trên mụn dừa tươi thì phải tiến hành xả chất chát hay còn gọi là lignin. quá trình này nếu xảy ra trong tự nhiên thì thời gian rất lâu (khoảng 12- 24 tháng). Do đó ngoài biện pháp sử dụng chế phẩm vi sinh để xử lý, một biện pháp rất đơn giản mà nông dân nào cũng áp dụng được. Đó là dùng vôi thông thường ( vôi dùng bón cho cây trồng ) với tỷ lệ cứ 5 kg vôi pha với 200 lít nước sạch,

mụn xơ dừa được đưa vào tốt nhất là bể chứa có dung dịch vôi pha sẵn với tỷ lệ trên và ngâm liên tục trong nước vôi. Thời gian ngâm tốt nhất từ 5 – 7 ngày sau đó xả nước chát màu đen ra khỏi bể chứa và đưa nước sạch vào xử lý từ 2 -3 lần. Khi đó có thể đem ra sử dụng.

+ Xử lý khử trùng và ủ giá thể:

sau khi giá thể đem ra khỏi bể xử lý ( đạc sạch vôi ) có thể đem ủ với chế phẩm sinh học BIMA ( có chứa nấm đối kháng Trichoderma) để thúc đẩy quá trình tiêu diệt các nấm gây hại cho cây trồng vừa thúc đẩy quá trình ủ hoai của giá thể mụn xơ dừa. Tỷ lệ phối trộn cứ 1 tấn xơ dừa sau xử lý trộn với 3 – 4kg BIMA, lưu ý phải giữ cho độ ẩm của đống ủ từ 50 – 60%.

Bổ sung thêm từ 20 – 30 kg super lân trộn đều với 1 tấn xơ dừa. Có thể tạo độ ẩm đống ủ bằng cách pha 1 kg ure với 100 lít nước và tưới đều vào đống ủ cho đạt đến độ ẩm 50 – 60%.

Có thể kiểm tra độ ẩm đống ủ bằng cách lấy tay nắm chặt hỗn hợp đã phối trộn, thấy rỉ nước ra ở tay là được. Đảo trộn và đậy bạt, sau 4–5 ngày, nhiệt độ đống ủ sẽ tăng lên, đạt khoảng 60oC. Sau 7 ngày ta tiến hành đảo trộn. Nếu thấy khô, phun nước vào để tạo độ ẩm. Sau 25 – 30 ngày, đảo lại 1 lần, phun nước để đảm bảo độ ẩm 50–55%. Sau thời gian từ 40 – 60 ngày có thể đem ra sử dụng. Giá thể sau khi xử lý có thể trộn thêm với các loại phân hữu cơ, phân NPK, urê, super lân, kali.

TS. Dương Hoa Xô

Trung Tâm Công nghệ Sinh học TP. HCM
 
Kính chào bác Muc Tử Và Diễn Đàn Agriviet chuyên mục chăm sóc cây mai vàng trong chậu. Thời gian qua ( chính xác là 4 năm )
Tôi có đọc và học theo hướng dẫn của bác Mục , đến hôm nay đả có kết quả tốt , nhưng có 1 cây ra nụ rất nhiều nhưng không nở bung hết mà bị rụng nụ xanh và bông vừa hé ra khoảng 2,3 ngày rồi rung mong bá hướng dẫn
[automerge]1580120155[/automerge]
B342F17A-D744-4AE5-9A2D-FAA6E506CDF6.webp

[automerge]1580120200[/automerge]
image.webp

[automerge]1580120240[/automerge]
image.webp

[automerge]1580120280[/automerge]

[automerge]1580120350[/automerge]
image.webp

[automerge]1580120396[/automerge]
image.webp

[automerge]1580120467[/automerge]
image.webp
 
Last edited:
Cây mai này đẹp tuyệt..và rất mạnh mẽ..nó phải tự xả bỏ nụ..để nuôi cành nuôi cây sống..vì nụ quá nhiều ..mà để cây cho nở hết..thì cây sẽ chết vì kiệt lực

Gặp Trường hợp cây quá nhiều nụ..thì sau khi lặt lá bạn nên tỉa bỏ bớt nụ (cắt bớt cành đang có nhiều nụ) ...để đề phòng có những cây không chịu " để nụ chai' mà quyết liệt cho nở hết..thì sai khi nở hoa xong cây sẽ chết

cây trên của bạn cũng có thể lâm vào tình trạng..bỏ nụ để nuôi đọt ra lá...đó là lí do nhà vườn sau khi lặt lá xong luôn ngắt mất "ngọn ngủ' để cây không ra đọt..mà dồn sức cho nở hoa tết mạnh mẽ..ngọn nào muốn nhú ra tiếp..thì lập tức bị ngắt bỏ luôn
 
Back
Top