Về việc sương muối và tưới nước, có lẽ các bạn
ngày xưa học Vật lý rồi mà quên mất, mà các bạn
cũng không có để ý mọi việc quanh mình, nên không
biết được sương và sương muối, cũng như mây, và
hơi nước bốc ra từ nồi cơm nấu hàng ngày, làm sao
thấy được.
*
Sách Vật lý dạy trẻ em lớp 8 ngày xưa tôi học, có
lẽ bây giờ là lớp 9 theo hệ 12 năm, nói rằng, độ
ẩm không khí và nhiệt độ quyết định hoi nước có
ngưng tụ hay không. Độ ẩm càng cao, nhiệt đô càng
thấp thì hơi nước càng dễ tụ ra giọt. Nồi cơm, ấm
nước nấu sôi, hơi nước phụt ra ngoài thì bị lạnh,
tụ lại thành giọt nước nhỏ, nên ta thấy như khói
trắng, nhưng khói này ra xa hơn nữa, thì độ ẩm thấp
nên nó không tụ giọt được, mà bay hơi, nên ta thấy
khói tan đi.
*
Sau đây là bảng hơi nước tụ giọt theo nhiệt độ và
độ ẩm ở áp suất 1 át mốt phe:
*
*
Ở miền núi Việt Nam, áp suất thấp hơn, thì điểm tụ
giọt cao hơn, vì áp suất cao thì dễ đọng giọt hơn.
*
Trong tự nhiên, mặt ao hồ, mặt đất có độ ẩm cao hơn,
nên cùng nhiệt độ, những nơi này ta thấy có "khói."
Ban đêm, ban sáng, nhiệt độ thấp, những nơi này hơi
nước đọng lại thành giọt. Khi nhiệt độ dưới không,
hơi nước không kịp đọng ra giọt nước, mà ra những
mảnh băng. Soi kính phóng đại, đó là những cánh tuyết
rất đẹp, không thể dếm xuể có bao nhiêu hình dạng.
*
Sau đây là vài mẫu hạt băng, hạt sương muối:
*
*
*
*
*
Chúng có một đặc điểm chung là chỉ có 6 cạnh thôi.
*
Câu nói "không tưới là vô lý" là ở người không ở miền
bắc Việt nam, hoặc là người từ nhỏ chưa biết đến
nông nghiệp. Người nông dân miền bắc rất ít tưới cây.
Hầu như người nông dân miền bắc chỉ tát nước cho lúa.
Các cây khác, không bao giờ tưới. Nếu hạn, thì mất mùa.
Các cây rau, thì có tưới. Tuy vậy, chỉ có vài cây rau
được tưới thôi. Ví dụ Mướp, Bầu, Bí, thì không tưới.
Mùa Thu, Đông, không còn rau Muống và rau Cần nữa,
mà chỉ còn rau Cải. Dó là rau trồng ở miền núi có
sương muối. Rau cải thì dù có sương muối cũng không
chết. Chuối rừng và chuối trồng ở miền núi, hễ có
sương muối thì chết, mặc dù chẳng ai tưới Chuối bao
giờ cả. Mía trên núi nếu có tưới, thì là nước suối tự
chảy vào ruộng. Tôi không biết Mía bị sương muối thì
sống chết ra sao. Tóm lại, bà con miền bắc và miền núi
rất ít tưới cây, nhưng rau thì tưới. Những khi không
tưới, đất không khô giòn ngay, mà vẫn còn ẩm. Mặt
đất thì bay mất nước, nhưng càng dưới sâu thì độ ẩm
càng cao. Đó là lý do không nên tưới để chống sương
muối, mà cây rau vẫn không chết vì thiếu nước.
*