Bọ xít ở ViệtNam đoán mò cũng phải hơn 2 chục loại .
Hai loại nổi tiếng nhất ở đồng bằng sông Hồng là Bọ Xít Nhãn
và Bọ Xít Mướp. Nổi tiếng vì chúng dề thấy, phổ biến, và gây
hại, ai cũng biết.
*
Bọ xít Mướp, đương nhiên bám trên dây Mướp (chứ không bám lá),
còn Bọ Xít Nhãn, đương nhiên bám trên cành nhãn nơi gần ngọn .
Bám gốc Mướp và gốc Nhãn thì làm sao hút được nhựa? Bọ xít Mướp
thì màu đen, và nhỏ hơn đốt ngón tay út một chút. Bọ xít Nhãn
thì bự con hơn, màu Vàng Sậm (pha Nâu), bụng trắng, có phấn trắng.
Khi Bọ Xít Nhãn (BXN) còn nhó như con rận thì không có cánh, và
giữa lưng nó đỏ tươi, quanh mép lưng thì xanh xám, và bụng trắng
như vôi, bám đầy phấn trắng, rất ghê tởm. Khi lớn lên thì ít phấn
đi, mọc cánh dài ra, và bay rất tốt. Tuy vậy, các giống BX nói
chung rất lười bay, vì chúng cậy có mùi hôi để doạ đối thủ. Khi
thấy kẻ thù đến gần, thì chúng rung người lên, nhất là rung đôi
râu antena trên đầu, rồi toát ra mùi hôi, làm con nào muốn ăn thì
cũng phải biến. Tuy vậy, tôi nhiều lần thấy thằn lằn (rắn mối) ngậm
bọ xít trong miệng không nhả. Có lẽ nó làm BX xịt hết hơi cay rồi
mới ăn.
*
Đây là Bọ Xít Nhãn tôi tìm được trên Internet, còn non, chưa có cánh:
*
Bọ xít Nhãn lớn lên, bộ cánh cứng bên ngoài màu Vàng Sẫm, và con to
bằng đốt ngón tay út. Trèo lên cây, bắt bằng tay chúng vẫn không bay.
*
Bọ Xít Nhãn (BXN) rất hại, làm Nhãn còi, rụt ngọn lại, chắc chắn
ít ra bông, ít ra trái . Ngày xưa tôi còn ở Hưng Yên, kỹ thuật Nông
nghiệp lạc hậu lắm, không điều khiển được ra bông kết trái của Nhãn,
nên có nhiều năm Nhãn không có trái vì trổ bông đúng vào lúc có gió
mùa đông bắc, mưa phùn liền mấy ngày, ướt hết phấn nhị đực. Vi thế,
tác hại của BXN cũng không mấy được để ý. Có nhừng năm BXN rất nhiều,
cành ngọn nhãn nào cũng có dăm bảy con đậu quanh . Chủ nhãn phải rung
cành cho BXN rụng vào rổ trước khi bay đi (cũng nhiều con bay thoát),
rồi giết . Chẳng hiểu từ bao giờ, người ta biết ăn BXN. Khi tôi từ
Mỹ về thăm, thì trẻ con giới thiệu tôi món này. Không bàn đến món BXN
ở tiệm ăn, vì tôi có thể tự bịa ra hàng chục món xào nấu BXN, nhưng món
BXN kiểu trẻ con, tức là kiểu mọi rợ nhất, thì bắt sống mấy con BXN
trên cành, dìm vào trong chậu nước, khoắng một lúc cho dầu hôi bay ra
loang trên mặt nước, rồi vớt BXN ra. Chọc gai bồ kết vào BXN rồi nướng
trên một cành cây khô nhặt trong vườn . Nhớ quay BXN tròn quanh lửa
than sao cho xém đi, rồi thổi phù cho nguội, và đút vào miệng nhai luôn.
Phải con BXN cái, trong người toàn trứng, được nướng khô, nghiến răng
hàm nhai kỹ, vừa bùi, vừa ngọt. Vì thế Nhãn Hưng Yên bây giờ không còn
lo đến nạn BXN nữa, mà đang lo BXN bị đưa vào Sách Đỏ .
*
Cà Cuống thì bọng thơm ở Lưng, giữa 2 cánh, chứ không phải ở đít đâu.